سولات اساسی ریشه های عدم قطعیت |
![]() |
انگیزه اولیه برای اعمال مدیریت رسمی ریسک عموماً به دلیل وجود نگرانیهایی است که در طراحی و لجستیک پروژههای بزرگ وجود دارد. به هر حال مهمترین مواردی که مدیریت ریسک به حل آنها کمک می کند معمولاً موارد مرتبط با اهداف و ارتباط بین بخشهای پروژه است. (خانزادی، ۱۳۸۶) به عنوان مثال مورد مشترک در تمامی پروژهها این است که آیا کاملاً و با وضوح میدانیم که باید درصدد دستیابی به چه چیزی باشیم که بتواند اهداف را به فعالیتهای برنامه ریزی شده مرتبط کند. درک اینکه چرا این وضعیت به وجود میآید و نیز واکنش اثر بخش به آن، مهم می باشد. (چپمن[۱]، ۲۰۰۳)
یک نقطه شروع، بررسی فرایند تعریف پروژه است. در این راستا شش سوال اساسی وجود دارد که لازم است به آنها توجه شود. این سوالات در جدول ۲-۲ بیان شده اند: ( دره شوری و عابدپور، ۱۳۸۴)
۱- چه کسی (Who) | بخشهای درگیر کدامند؟ | بخش ها |
۲- چرا (Why) | بخشها می خواهند به چه چیزهایی دست یابند؟ | انگیزه ها |
۳- چه چیزی (What) | بخشها به چه چیزهایی علاقمند هستند؟ | طراحی |
۴- چه راهی (Which way) | چگونه باید انجام شود؟ | فعالیت ها |
۵-چه امکاناتی (Where withal) | چه منابعی مورد نیاز است؟ | منابع |
۶- چه زمانی (When) | چه زمانی باید انجام شود؟ | جدول زمانی |
جدول ۲-۲- سوالات اساسی ریشه های عدم قطعیت (درهشوری، ۱۳۸۴)
شکل ۲-۱۶ رابطه میان شش سوال W و چگونگی تاثیر هر یک از عناصر آن را بر یکدیگر نشان میدهد.
شکل ۲-۱۶- برهمکنش سوالات W (درهشوری، ۱۳۸۴) |
۲- ۳-۸- مدلهای مدیریت ریسک
مدلهای زیادی در زمینه مدیریت ریسک ارائه شده است، این مدلها در فواصل زمانی مختلف از سوی سازمانهای ذیصلاح ارائه شده اند. هر چند این مدلها با هدف یکسانی طراحی شده اند اما باید توجه داشت که تفاوتهای قابل توجهی بین آنها وجود دارد. برخی از این مدلها به تفصیل به ریسکهای پروژه میپردازند و با فازهای خود ریزترین مسائل را مورد توجه قرار می دهند، این در حالی است که برخی از این مدلها نگاهی کلی بر فرایند دارند و با تعداد فازهای کمتری فرایند را مدیریت می کنند. (حقنویس و ساجدی، ۱۳۸۹)
۲-۳-۸-۱- مدل SHAMPU [2]
این مدل توسط وارد و چپمن در سال ۱۹۹۷ ارائه شده و به این نام معروف گردید. در شکل ۲-۱۷ اهداف و وظایف فازهای این مدل نشان داده شده است. (چپمن، ۲۰۰۴)
۲-۱۷- نمای مدل SHAMPU |
۲-۳-۸-۲- مدل ALARM
این مدل در سال ۲۰۰۲ توسط سه موسسه انگلیسی که به پژوهش در زمینه مدیریت ریسک میپردازند، ارائه شد. اجزای این مدل در شکل ۲-۱۸ بیان شده است. (ایرمیک، ۲۰۰۲)
شکل ۲-۱۸- نمای مدل ALARM |
۲-۳-۸-۳- مدل PRMA [3]
مدل دیگری که در شکل ۲-۱۹ نشان داده شده است، مدلPRMA می باشد که در سال ۲۰۰۴ به رسمیت شناخته شده است. اجزای این مدل عبارتند از توسعه مفهوم، شناسایی ریسک، تجزیه و تحلیل ریسک، سنجش ریسک، پاسخ به ریسک، پایش و بازنگری، ارتباط و مشاوره. (PRMA:2004)
شکل ۲-۱۹- نمای مدل PRMA |
۲-۳-۸-۴- مدل PMBOK
استانداردPMBOK که توسط موسسه PMI ایالات متحده ارائه شده است، مدل خود را در شش فاز فرموله مینماید. این استاندارد هر ساله توسط سازمان مزبور مورد بازنگری قرار گرفته و ویرایشهای مورد نیاز برآن اعمال میشود. اما از سال ۲۰۰۰ تاکنون تغییرات اعمال شده جزئی بوده و مدل مدیریت ریسک آن همچنان ثابت باقی مانده است. این مدل که در شکل ۲-۲۰ نشان داده شده است شامل شش فاز میباشد که عبارتند از برنامه ریزی مدیریت ریسک، شناسایی ریسک، تجزیه و تحلیل کیفی ، تجزیه و تحلیل کمّی، برنامه ریزی پاسخ به ریسک و پایش و کنترل ریسک . (PMBOK:2008)
شکل ۲-۲۰- نمای مدل PMBOK |
۲-۳-۸-۵- مدل PRAM [4]
مدل دیگری که در زمینه مدیریت ریسک ارائه شده است، مدلPRAM است که در شکل ۲-۲۱ گامهای شش گانه آن به تصویر کشیده شده است. این گامها عبارتند از تعریف پروژه، تمرکز بر PRAM، شناسایی، ارزیابی، برنامه ریزی و نهایتاً مدیریت. (وارد[۵]، ۱۹۹۹)
شکل ۲-۲۱- نمای مدل PRAM |
[۱] Chapman, C.
[۲] Shape,Harness and Manage Project Uncertainty
[۳] Project Risk Management Approach
[۴] Project Risk Analysis and Management
[۵] Ward, S. C.
فرم در حال بارگذاری ...
[جمعه 1400-02-31] [ 05:16:00 ب.ظ ]
|