فهرست نمودار ها

نمودار 4-1 : فراوانی مربوط به جنسیت پاسخ دهندگان—————————-82

جدول 4-2 : توزیع فراوانی مربوط به سطح تحصیلات پاسخ دهندگان——————83

چکیده :

در سالهای اخیر جایگاه معنویت در سازمان ها به طور فزاینده از سوی مدیران، سرپرستان، کارکنان و محققان به عنوان یک ضرورت برای تعاملات با سازمان ها با کارکنان، مشتریان و جامعه مورد توجه قرار گرفته است. از طرفی، برای زمان­های طولانی، انسان­ها در جستجوی منبع شادی بوده­اند، بنابراین مطالعه و بررسی شادی و علل اصلی آن مناسب و لازم می­باشد. تحقیق حاضر با هدف بررسی رابطه معنویت در کار و شادی مشاهده شده در رفتار کارکنان صورت گرفته است. . جامعه آماری این پژوهش کلیه کارکنان دانشگاههای شهرستان همدان می باشند که تعداد نمونه آماری بدست آمده 290 نفر و ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه می باشد. به منظور سنجش معنویت در محیط کار از پرسشنامه استاندارد میلیمن و همکارانش (2003) و به منظور سنجش شادی نیز با توجه به مؤلفه­های مدل الکساندر کرولف پرسشنامه­ای طراحی شد. به منظور تحلیل داده ها نیز از آزمون های کولموگروف اسمیرنف، میانگین یک جامعه آماری و آزمون فریدمن و آزمون همبستگی اسپیرمن به وسیله نرم افزار SPSS استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داد که مؤلفه های معنویت کار ( کار با معنی، وحدت و یگانگی، همسویی با ارزشهای سازمان ) و شادی کارکنان در سطح مطلوبی قرار دارند. نتایج به دست آمده از آزمون همبستگی اسپیرمن نشان دهنده وجود ارتباط بین معنویت در محیط و شادی کارکنان و تایید کلیه فرضیه های تحقیق می باشد.

واژگان کلیدی: معنویت، معنویت در محیط کار، شادی

فصل اول

1-1) مقدمه

انسان ها وارد دوران جدید و بی سابقه ای در زندگی خود شده اند؛ دورانی که در آن، دنیا بشدت در حال تغییر و تحول است. از اواخر قرن گذشته، در دهه نود قرن بیستم، نوعی یکپارچگی مجدد بین زندگی بیرونی و درونی در حال شکل گیری بوده است. ورود مفاهیمی همچون اخلاق، حقیقت، درستکاری، معنویت، اعتماد و … به پژوهش­ها و اقدامات مدیریتی و کسب و کار، همه حکایت از ظهور پارادیم جدیدی دارند (فرهنگی و دیگران، 1385، ص7). در سال­های اخیر جایگاه معنویت در سازمان­ها به­طور فزاینده از سوی الف) مدیران، ب) سرپرستان، ج) کارکنان و د) محققان به عنوان یک ضرورت برای تعاملات با سازمان­ها، کارکنان، مشتریان و جامعه مورد توجه قرار گرفته­است (جعفردوست، 1388، ص69). مفهوم معنویت برای سازمان­ها از اهمیت زیادی برخوردار است، چون سازمان­ها می­توانند از طریق ایجاد محیطی انسانی (بر مبنای ارزش های انسانی) که در آن­ها کارکنان بتوانند تمام استعدادهای خود را شکوفا کنند، به سود و منافع دست یابند (دانیل[1]،2010، ص442). سازمان­های بزرگ از معنویت در محیط­های کاری خود حمایت می­کنند و سازمان­ها اگر به تمام معنی نیازهای اعضای خود را برآورده سازند -این موضوع شامل اجازه دادن به افراد برای ابراز معنویت آنها می باشد- می توانند موفق­تر باشند. معنویت زیر­بنایی برای تجربه بشری است و بنابراین باید قسمتی از فرهنگ سازمانی را ایجاد نماید (جعفردوست، 1388، ص69). از سوی دیگر معنویت یکی از عوامل شادی آفرین می باشد. لوینسون و گراف (1973) گرایش به معنویت را یکی از فعالیت­های نشاط آفرین معرفی کردند. نتیجه معنویت واقعی، ساختن انسانی آرام تر، شادتر و صلح جو تر است. معنویت، علاوه بر کمک به انسان در جهت داشتن نگرشی مثبت به زندگی، به او کمک می کند در شرایط سخت و منفی و آزار دهنده نیز تسلط بیشتری روی مسائل داشته باشد (زارعی متین و حق گویان، 1390، ص60). تحقیق حاضر در پی بررسی ارتباط دو متغیر معنویت در محیط کار و شادی کارکنان در موسسات آموزش عالی می­باشد.

1-2)  بیان مسأله

برای زمان­های طولانی، انسان­ها در جستجوی منبع شادی بوده­اند، بنابراین مطالعه و بررسی شادی و علل اصلی آن مناسب و لازم می­باشد. شادی به­عنوان یک اثر و نتیجه مثبت و سودمند؛ رضایت از زندگی؛ و فقدان اثر و نتیجه منفی، تعریف می شود. شادی، اشاره به هر چیز خوب دارد: از لذت تا معرفت و از عشق تا آسودگی خاطر (مالپره[2]، 2010، ص2).

شادی یک تجربه و حس درونی و ذهنی می­باشد: افراد به اندازه­ای شاد می­باشند که خودشان اعتقاد و باور دارند که شاد هستند. دانشمندان تمایل دارند که با شادی به عنوان یک مفهوم رفاه روانی برخورد نمایند، یک سازه چند بعدی که چندین جزء و مولفه، از جمله رفاه و سلامت عاطفی[3] (یعنی، تجربه مکرر