گفتار ششم: قتل و قصاص کودک    ……………………………………………………………………   128

گفتار هفتم: دیات    ………………………………………………………………………………………..     132

مبحث چهارم: بررسی پدیده­ی تنبیه از منظر اسلام و روان شناسی    ……………………….     134

گفتار اول: معایب تنبیه    ………………………………………………………………………………..  136

گفتار دوم: باید ها و نبایدها در تنبیه مؤثر    ……………………………………………………….  142

گفتار سوم: روش اهل بیت در تنبیه     ……………………………………………………………..   146

مبحث پنجم: آثار مثبت و منفی تنبیه   ………………………………………………………………… 150

گفتار اول: آثار مثبت تنبیه     ………………………………………………………………………….. .150

جمع بندی و نتیجه گیری     ……………………………………………………………………………. 160

منابع و مآخذ    ……………………………………………………………………………………………… 163

چکیده انگلیسی    ……………………………………………………………………………………………169

چکیده:

از اصول مهم و درخور توجهی که در آیات و روایات فراوانی به اهمیت و چگونگی انجام آن پرداخته شده، مساله­ی تشویق و تنبیه است.

تشویق فرآیند پاداش­دهی است به رفتار فرد، یعنی برانگیختن شوق و علاقه‌ی مجدد او به انجام همان رفتار.تنبیه، نیز عاملی است برای جلوگیری از کارهای ناپسند و زشت.

این پژوهش، با بررسی آیات و روایات، تحلیل فقهی و حقوقی، دیدگاه صاحب نظران تعلیم و تربیت و روان شناسان تربیتی تحلیل جامعی از کاربرد تشویق و تنبیه، شیوه­های بکارگیری و سطح کاربرد هر کدام از آن­ها ارائه می­دهد.

روش مورد استفاده در این پژوهش، استفاده از منابع مهم و مستند کتابخانه­ای به صورت مطالعه و استخراج فیش و بررسی­های استنباطی در قالب توصیفی است.

انسان برای رسیدن به قله­های رفیع جایگاه و منزلت انسانی خویش نیاز به تربیت و تعلیم دارد. از آن­جاکه هر چه به پیش می­رویم، نیاز به تکامل بیشتری داریم، نیاز به تربیت خود را نمایان­تر و آشکارتر می­سازد. از ملزومات همیشگی یک تربیت صحیح، تشویق و تنبیه است که در پیشبرد اهداف آن نقش موثری را ایفا می­کند.

نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان می­دهد که اصل تشویق و تنبیه مورد توجه همیشگی آیات قرآن کریم و روایات معصومین (علیهم السلام)، نظرات روان شناسان و اندیشمندان حوزه­ی تعلیم و تربیت است و احکام فقهی نیز اهمیت آن را آشکار می­سازد. تشویق و تنبیه برای رسیدن به اهداف تربیتی لازم و ضروری است، اما هر کدام از آن­ها باید متناسب با سن، زمان و مکان، شدت اثر در فرد و … باشد. در بکارگیری تنبیه، لازم است قبل از هر چیز احکام فقهی مربوط به آن مطالعه، و حدود و مسائل مربوط به آن را رعایت نمود. به صراحت می­توان گفت که بهترین تشویق، تشویق لفظی در جمع و بهترین تنبیه قهر کردن ـ البته نه برای مدت طولانی ـ است.

کلیدواژه: تربیت، تشویق و تنبیه، حکم فقهی، آثار تربیتی و اخلاقی.

1-1-2-4- قلع ماده نزاع. 57

1-2- شیوه‌های مشترک تقسیم اموال در حقوق مدنی وفتاوی مشهور فقهای امامیه. 58

1-2-1- تقسیم به تراضی.. 59

1-2-1-1- ماهیت تقسیم به تراضی.. 61

1-2-1-2- امکان فسخ تقسیم با تراضی توسط یکی از طرفین.. 63

1-2-1-3- اقاله تقسیم با تراضی از سوی طرفین.. 65

1-2-1-4- عیوب رضا وتاثیر آن بر تقسیم با تراضی.. 68

1-2-1-5- ادعای جهل به قیمت یا خصوصیات دیگر و تاثیر آن در تقسیم با تراضی.. 69

1-2-2- تقسیم به اجبار حاکم. 70

1-2-2-1- اموال قابل افراز بدون نیاز به رد و اجبار حاکم به تقسیم. 72

1-2-2-2- موانع اجبار به تقسیم از سوی حاکم. 77

1-2-2-2-1- از مالیت افتادن تمام یا قسمتی از مال تقسیم شده 77

1-2-2-2-2- متضمن ضرر بودن تقسیم به اجبار. 78

فصل دوم: شیوه‌های اختصاصی و نوآورانه حقوق مدنی ایران برای تقسیم اموال مشترک.. 81

2-1- تقسیم بر اساس نظر کارشناس با رد پول طبق قانون امور حسبی.. 82

2-1-1- ضرورت و توجیه تقسیم با رد پول یا اموال از لحاظ فقهی و حقوقی.. 85

2-1-2- امتناع از پذیرش رد پول یا اموال توسط هر یک از تقسیم کنندگان. 87

2-1-3- اختلاف در تعیین حصه (سهم) و شیوه حل آن. 89

2-2- تقسیم از طریق اجبار به فروش… 91

2-2-1- تحلیل موضوع در آموزه‌های فقهی.. 93

2-2-2- شیوه تقاضا و کیفیت ارزیابی اموال برای فروش… 94

2-2-3- کیفیت انجام مزایده وامکان جلوگیری از آن توسط هر یک از شرکاء. 96

نتیجه‌گیری.. 98

پیشنهادها 101

فهرست منابع. 102

پیوست.. 105

4-1-4اصل رضایت آگاهانه بیمار…………………………………………………………………….. 50

4-1-4-1ضمان پزشک در اثر عدم رضایت بیمار………………………………………………… 51

4-1-4-2ضمان پزشک جاهل…………………………………………………………………………. 51

4-1-4-3ضمان پزشک خطاکار………………………………………………………………………. 52

4-1-4-4ضمان پزشک حاذق…………………………………………………………………………. 53

الف)نظر مشهور……………………………………………………………………………………………. 54

ب)نظر غیرمشهور…………………………………………………………………………………………. 55

4-1-5حق مراجعه به پرونده پزشکی…………………………………………………………………. 57

4-2حقوق بیماران بر پرستاران…………………………………………………………………………. 57

4-2-1مواظبت از بیمار…………………………………………………………………………………… 58

4-2-2برقراری ارتباط مناسب با بیمار………………………………………………………………… 59

4-2-3توجه به نیاز بیمار بر اساس اعتقادات او……………………………………………………… 60

4-2-4اخلاق پسندیده با بیمار………………………………………………………………………….. 61

4-2-4-1حلم و بردباری………………………………………………………………………………… 61

4-2-4-2حسن خلق……………………………………………………………………………………… 61

4-2-4-3مدارا با بیمار…………………………………………………………………………………… 62

نتیجه………………………………………………………………………………………………………… 63

فصل پنجم:حقوق بیماران بر دولت…………………………………………………………….. 65

مقدمه………………………………………………………………………………………………………… 66

5-1حق معافیت از جهاد…………………………………………………………………………………. 66

5-1-1 نکات مطرح شده درآیه………………………………………………………………………. 68

الف)سقوط تکلیف جهاد از بیماران……………………………………………………………………. 68

ب)بهشت پاداش بیماران اطاعت پذیر…………………………………………………………………. 68

ج)عذاب الیم برای سوء استفاده کنندگان……………………………………………………………. 69

5-2حق بیمه……………………………………………………………………………………………….. 69

5-2-1تعریف و پیشینه بیمه…………………………………………………………………………….. 69

5-2-2شروط بیمه………………………………………………………………………………………. 71

5-2-3ارکان بیمه……………………………………………………………………………………….. 71

5-2-4مشروعیت بیمه از دیدگاه فقه اسلامی………………………………………………………. 72

دست یافتن بر حیوانی که اهلی نباشد؛ در اصطلاح شرع؛ دست یافتن بر حیواناتی که اهلی نبوده و در ملکیت کسی نباشند، و آن چه بدست می اید باید حلال باشد.

زین الدین ابن نجیم حنفی می گوید:

فَالصَّیْدُ هو الإصطیاد وَیُطْلَقُ على ما یُصَادُ مَجَازًا إطْلَاقًا لِاسْمِ الْمَصْدَرِ على الْمَفْعُولِ وهو الْمُتَوَحِّشُ الْمُمْتَنِعُ بِأَصْلِ الْخِلْقَهِ عن الْآدَمِیِّ مَأْکُولًا کان أو غیر مَأْکُ[4]

صید به معنی شکار کردن است و بر شکار شده مجازا اطلاق می شود اطلاق اسم مصدر بر مفعول.و ان حیوانی وحشی است که در اصل خلقت رام انسان نیست چه خوردنی باشد چه غیر خوردنی.

محمد بن محمد البابرتی حنفی می گوید:

الصَّیْدُ الِاصْطِیَادُ ، وَیُطْلَقُ عَلَى مَا یُصَادُ یعنی که صید همان شکار کردن است و بر شکار شده هم اطلاق می شود[5]

ابن عابدین حنفی می گوید:

وهو کل ممتنع متوحش طبعا لا یمکن أخذه إلا بحیله

گرفتن هر حیوان وحشی که اخذش بدون حیله ممکن نباشد[6]

2-1.صید در اصطلاح
صید بر دو معنی اطلاق می شود:

اوّل اینکه:و هو الحیوان القابل للتذکیه و هو انما یصیر مذکی بطریقین:الاوّل الذّبح او النّحو،و ذلک فی الحیوان المقدور علیه، لثّانی علیه القتل المزهق للرّوح فی ای موضع کان ذلک فی غیر المقدور علیه ـ والاغلب فی هذا القسم عقر الحیوان الوحشی بآله الاصطیاد ـ و یلحق به الحیوان المتردی فی البئر و نحوها. یعنی مراد از صید حیوانی استکه قابل تزکیه باشد و این تذکیه به دو نحو است اول ذبح یا نحر در حیوانی که مقدور است و دوم کشتنی که باعث خارج شدن روح بشود و این  در غیر مقدور است

دوّم اینکه:الصّید بالمعنی المصدری،و هو معنی آخر باعتبار آخر و هو آخذ قدره الفرار عن الحیوان لممتنع.

و آن گرفتن قدرت فرار از حیوان وحشی است.

محقّق در کتاب النّافع معنی صید را به این صورت بیان کرده اند که:

الصّید لانفس الحدث الّذی هو التّذکیه.[7]صید نوعی تذکیه است نه معنای مصدری

زین الدین ابن نجم حنفی می گوید:

وَاَلَّذِی یَظْهَرُ أَنَّهُ عِنْدِ الْفُقَهَاءِ الْإِرْسَالُ بِشُرُوطِهِ لِأَخْذِ ما هو مُبَاحٌ من الْحَیَوَانِ الْمُتَوَحِّشِ الْمُمْتَنِعِ عن الْآدَمِیِّ بِأَصْلِ خِلْقَتِهِ

نزد فقها ارسال حیوان است با شرایطش برای گرفتن حیوان وحشی که مباح باشد ودر اصل خلقت رام انسان نباشد.[8]

مراد از  ممتنع، و وحشی چیست؟

الْمُرَادُ مِنْهُ أَنْ یَکُونَ لَهُ قَوَائِمُ أَوْ جَنَاحَانِ یَمْلِکُ عَلَیْهِمَا وَیَقْدِرُ عَلَى الْفِرَارِ مِنْ جِهَتِهِمَا ، وَبِالْمُتَوَحِّشِ مِثْلُ الْحَمَامِ إذْ مَعْنَاهُ أَنْ لَا یَأْلَفَ النَّاسَ لَیْلًا وَنَهَارًا ، وَبِطَبْعًا مَا یَتَوَحَّشُ مِنْ الْأَهْلِیَّاتِ فَإِنَّهَا لَا تَحِلُّ بِالِاصْطِیَادِ وَتَحِلُّ بِذَکَاهِ الضَّرُورَهِ

مراد از ممتنع این است که برای حیوان پاها و پرهایی است که بر اینها تسلط دارد و قادر به فرار به خاطر پاهایش و پرهایش است. و مراد از متوحش این است که درشب روز با مردم مالوف نیست ومراد ازطبعا این است که از اهلی ها کسی وحشی نشودچون در این صورت با شکارحلال نمی شود و با تذکیه حلال میشود.[9]

امام خمینی می فرماید:صید تزکیه حیوان است به نحو معتبر شرعی همان طور که در ذبح  با رعایت شرع تزکیه حاصل میشود.[10]

2.ذبح

مبحث سوم: باب صوم. 55

رابطه روزه باجسم انسان. 56

رابطه روزه با روح انسان. 56

مبحث چهارم: باب زکاۀ. 58

حق مالکیت… 58

جایگاه زکات در فقه. 60

رابطه زکات با روح انسان. 61

زکات بدن. 61

مبحث پنجم: باب حج.. 63

رابطه حج با ابعاد وجودی انسان. 64

گفتار دوم: مصادیق مبانی انسان شناسی در عقود. 66

مبحث اول:باب تجارت… 66

مبحث سوم:باب نکاح.. 74

گفتار سوم: مصادیق مبانی انسان شناسی درایقاعات… 80

باب طلاق.. 80

گفتار چهارم: مصادیق مبانی انسان شناسی دراحکام. 82

مبحث اول: باب قضاوت… 82

مبحث دوم: باب ارث… 84

مبحث سوم: باب حدود و دیات… 85

الف) حق حیات و جایگاه آن در فقه اسلامی.. 85

ب) سقط جنین.. 89

ج) چگونگی برخورد فقه اسلامی با انسان مجرم. 89

د) قذف… 91

ه) دفاع. 91

و) ارتداد. 93

ز) دیات… 95

مبحث چهارم: باب اطعمه و اشربه. 97

گفتار پنجم: : مصادیق مبانی انسان شناسی در نظام اخلاقی فقه اسلامی.. 100

جمع بندی و نتیجه گیری.. 106