۱-۳-۳-ملاک‌های انتخاب نمونه: حداقل تحصیلات دبیرستانی. حداقل سن ۱۸ سال، جنس مذکر

 

۲-۳-۳-ملاک‌های حذف نمونه: مصرف دارو یا هر مداخله دیگر در حین جلسات ورزشی ، بی سوادی و داشتن سن کمتر از ۱۸ سال.

 

-یافته های جمعیت شناختی

 

در بخش نخست متغیر های جمعیت شناختی گروه ها به تفکیگ ارائه می شود:

 

جدول(۲-۳): میانگین و انحراف معیار سن شرکت کنندگان به تفکیک گروه:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

متغیر	گروه آزمایش		گروه کنترل
	میانگین	انحراف معیار	میانگین	انحراف معیار
سن	۸۸/۲۰	۳۷/۲	۰۸/۲۱	۴۷/۲

چنانکه در جدول توصیفی مشاهده می شود گروه آزمایشی و گواه به صورت نسبی در یک محدوده ی سن هستند. حداقل سن شرکت کنندگان۱۸  و حداکثر ۲۶ بود و اکثرا در رده سنی ۱۹ سال قرار داشتند.

 

 

 

جدول(۳-۳) فراوانی و درصد تحصیلات شرکت کنندگان به تفکیک گروه ها:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

وضعیت تحصیلی	گروه آزمایش		گروه کنترل
	فراوانی	درصد	فراوانی	درصد
دبیرستانی	۸	۳/۱۳	۷	۷/۱۱
دیپلم و پیش	۱۴	۳/۲۳	۲۲	۷/۳۶
دانشجو	۳۸	۳/۶۳	۳۱	۷/۵۱
کل	۶۰	۱۰۰	۶۰	۱۰۰

جدول فوق فراوانی و درصد متغیر وضعیت تحصیلی شرکت کنندگان به تفکیک گروه ها را نشان می دهد. نتایج بیانگر این است که توزیع این متغیر نیز در بین دو گروه در محدوده یکسانی قرار دارد و بیشتر شرکت کنندگان دو گروه دانشجو بودند.

 

 

 

 

جدول(۴-۳) فراوانی و درصد طبقه اقتصادی اجتماعی شرکت کنندگان به تفکیک گروه:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

طبقه اقتصادی	گروه آزمایش		گروه کنترل
	فراوانی	درصد	فراوانی	درصد
پایین	۹	۱۵	۶	۱۰
متوسط	۴۳	۷۱	۴۲	۷۰
بالا	۸	۳/۱۳	۱۲	۲۰
کل	۶۰	۱۰۰	۵۰۰	۱۰۰

در جدول(۴-۲-۳) فراوانی طبقه اقتصادی اجتماعی  شرکت کنندگان ارائه شده است.

 

 

 

این متغیر قبل از تحلیل به سه قسمت طبقه اقتصادی بالا متوسط و پایین تقسیم شد. نتایج بیانگر این است توزیع متغیر طبقه اقتصادی اجتماعی در دو گروه نسبتا یکسان است. ضمن اینکه اکثر شرکت کنندگان هر دو گروه طبقه اقتصادی اجتماعی خود را متوسط گزارش کردند.

 

 

 

۴-۳-متغیرهای پژوهش

 

۱-۴-۳-متغیر مستقل: آموزش ورزش بدنسازی

 

۲-۴-۳-متغیر‌های وابسته: متغیر های عزت نفس، شادکامی ذهنی و کیفیت زندگی.

 

۳-۴-۳-متغیر کنترل: نمره‌ی پیش‌آزمون

 

۵-۳- ابزار گردآوری اطلاعات

 

۱-۵-۳-پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت

 

پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت توسط سازمان جهانی WHOQOL (1999) به منظور سنجش کیفیت زندگی طراحی شده است.  فرم کوتاه این پرسشنامه دارای  ۲۶ سؤال است. جهت سنجش سلامت جسمی ۷ گویه، سلامت روان شناختی ۶ گویه، روابط اجتماعی ۳ گویه و سلامت محیطی ۸ گویه طراحی شده است، ۲ سؤال اول نیز حیطه کلی کیفیت زندگی را میسنجند (نجات، ۲۰۰۸) در ایران فرم کوتاه ۲۶ سؤالی آن هنجار یابی شده و روایی و پایایی آن مطلوب گزارش شده است(نصیری، ۱۳۸۵).

 

 

 

جدول۲-۳ خرده مقیاس ها و نمره گذاری پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

زیر مقیاس ها	گویه ها
سلامت جسمانی	۳/۴/۵/۶/۷/۸/۹
سلامت روانی	۱۰/۱۱/۱۲/۱۳/۱۴/۱۵
روابط اجتماعی	۱۶/۱۷/۱۸
سلامت محیط	۱۹/۲۰/۲۱/۲۲/۲۳/۲۴/۲۵/۲۶

 

 

۲-۵-۳-پرسشنامه عزت نفس کوپراسمیت: جهت بررسی میزان عزت نفس عمومی توسط کوپراسمیت(۱۹۶۷) طراحی و مورد استفاده قرار گرفته است، شامل ۵۸ سوال می باشد.کوپر اسمیت و همکاران ( ۱۹۶۷) ضریب باز آزمایی ۸۸صدم را بعد از ۵ هفته و ضریب باز آزمایی ۷۰ صدم را بعد از سه سال برای مقیاس عزت نفس به دست آورده اند تحلیل عوامل نشان داده است که فرد ، مقیاسها عامل های متفاوتی از عزت نفس را می سنجند(نقل از انصاری، ۱۳۷۴).

 

 

فلسفی نژاد(۱۳۸۸) میزان پایایی این پرسشنامه را به شیوه آزمون باز آزمون برابر ۸۳/۰ گزارش کرده است. همچنین در پژوهش دیگری میزان همسانی درونی از طریق آلفای کرونباخ معادل ۸۱/۰ بدست آمد(نقل از بیابانگرد، ۱۳۷۲). شیوه نمره گذاری به صورت صفرویک است، به این معنا که در عبارات ۴/۸/۹/۱۴/۱۹/۲۰/۲۷/۲۸/۲۹/۳۳/۳۷/۳۸/۳۹/۴۲/۴۳/۴۷ پاسخ بلی، نمره یک و پاسخ خیر نمره صفر می گیرد. بقیه عبارات به صورت معکوس نمره گذاری می شوند. لذا حداقل نمره صفر و حداکثر ۵۰(به استثنای دروغ سنج) خواهد بود.(بیابانگرد، ۱۳۷۲).

 

 

 

جدول۳-۳ پرسشنامه شامل ۴ خرده مقیاس اصلی و یک دروغ سنج به شرح زیر است:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

خرده مقیاس ها	تعداد و شماره گویه
مقیاس عزت نفس عمومی	۱/۳/۴/۷/۱۰/۱۲/۱۳/۱۵/۱۸/۱۹/۲۴/۲۵/۲۷/۳۰/۳۱     /۳۴/۳۵/۳۸/۳۹/۴۳/۴۷/۴۸/۵۱/۵۵/۵۶/۵۷
عزت نفس اجتماعی	۵/۸/۱۴/۲۱/۲۸/۴۰/۴۹/۵۲
عزت نفس خانوادگی	۶/۹/۱۱/۱۶/۲۰/۲۲/۲۹/۴۴
عزت نفس تحصیلی	۲/۱۷/۲۳/۳۳/۳۷/۴۲/۴۶/۵۴
دروغ سنج	۲۶/۳۲/۳۶/۴۱/۴۵/۵۰/۵۳/۵۸

 

 

۳-۵-۳-پرسشنامه شادکامی آکسفورد

 

پرسشنامه شادکامی آکسفورد در سال ۱۹۸۹ توسط آرگایل ولو تهیه شده است و شامل ۲۹ گویه است. در بررسی های گوناگون ، پایایی بازآزمایی ۸۱/۰ پس از ۴ ماه ، ۶۷/۰ پس از ۵ ماه ،‌۵۳ پس از ۶ ماه گزارش شده است. برای بررسی روایی با بهره گرفتن از قضاوت دوستان دو بررسی انجام گرفت. آرگایل ، مارتین و کروسلند ( ۱۹۸۹) از دانشجویان خواستند تا دوستانشان را بر اساس یک مقیاس ده درجه ای شادمانی درجه بندی کنند، که همبستگی میان این درجه بندی و پرسشنامه شادکامی آکسفورد ۴۳/۰ بود. والیانت ( ۱۹۹۳) نیز در یک بررسی ،‌همبستگی ۶۴/۰ و ۴۹/۰ را از راه درجه بندی دوستان و نمره پرسشنامه شادکامی آکسفورد گزارش کرده است. همچنین در پژوهش آرگایل و همکاران ( ۱۹۸۹) هفت عامل زیر به دست آمده است : خود پنداره، رضایت از زندگی، آمادگی روانی، سرذوق بودن، احساس زیبایی شناسی، خود کارامدی، امیدواری ( علی پور و نوربالا ، ‌۱۳۷۸).به منظور بررسی مقدماتی پایایی و روایی پرسشنامه شادکامی آکسفورد ، ۱۰۱ دانشجوی دانشگاه های علامه طباطبایی و شاهد ( ۶۲ زن و ۳۹ مرد) با میانگین سنی ۵/۲۲  با دامنه ۳۹-۱۹ سال مورد بررسی قرار گرفتند.در این پژوهش که توسط علی پور و نور بالا( ۱۳۷۸)  انجام گرفت ،‌همسانی درونی مواد پرسشنامه نشان داد که تمام مواد ۲۹ گانه آن با نمره کل همبستگی بالایی دارند. آلفای کرونباخ ۹۳/۰و پایایی بازآزمایی پرسشنامه بعد از سه هفته(۲۵=n ) ، ۷۹/۰ بود. همچنین برای بررسی روایی صوری پرسشنامه از ۱۰ کارشناس نظر خواهی شد که همگی توان سنجش شادکامی را توسط این آزمون تایید کردند.

 

در ادامه نمره گذاری عامل های پرسشنامه ارائه می شود:

 

 

 

 

 

جدول۴-۳ خرده مقیاس ها و نمره گذاری پرسشنامه شادکامی آکسفورد

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

خرده مقیاس	تعداد و شماره گویه ها
خود پنداره	۱/۶/۱۰/۱۳/۱۴/۱۹/۲۳/۲۴
رضایت از زندگی	۳/۹/۱۲
آمادگی روانی	۱۸/۲۰/۲۱/۲۵
سر ذوق بودن	۱۱/۱۵
احساس زیبایی شناسی	۲/۴/۷/۱۶/۲۷
خود کارامدی	۸/۱۷/۲۲/۲۶
امیدواری	۲۸/۲۹

 

 

۶-۳-شیوه ی اجرای پژوهش:

 

پس از آنکه نمونه گیری از جامعه آماری انجام شد، در جلسه‌ای پس از توجیه تمامی شرکت کنندگان به صورت گروهی پرسشنامه‌های پیش آزمون را اجرا کردند. پس از توزیع پرسشنامه‌ها توضیحات کوتاهی در مورد نحوه تکمیل پرسشنامه‌ها داده شد تا دقت اجرا بالا رود. پس از انتخاب گروه های نمونه، مداخله ورزشی(آموزش بدنسازی) توسط مربی پرورش اندام به مدت ۳ ماه هرهفته ۳ جلسه ۲ ساعته بر روی گروه آزمایشی(ورزشکاران مبتدی) اجرا شد. پس از اتمام جلسات از شرکت کنندگان دو گروه تقاضا شد در جلسه‌ای حضور یابند و به صورت گروهی پرسشنامه های پس آزمون را تکمیل کنند.

 

 

 

 

 

 

 

۷-۳-ملاحظات اخلاقی

 

جهت رعایت ملاحظات اخلاقی ، اهداف پژوهش به شرکت کنندگان پژوهش توضیح داده شد  وهمچنین به ایشان اطمینان داده شد که اطلاعات مرتبط با آنها به صورت کاملاً محرمانه باقی خواهد ماند.

 

علاوه بر این ضمن پاسخ به تمام سوالات شرکت کنندگان در مورد پژوهش، به آنان اطمینان داده شد که نتایج پژوهش به صورت آماری و نتیجه گیری کلی و نه فردی منتشر خواهد شد و آنها اختیار کامل دارند که در پژوهش شرکت نکنند یا در هر مرحله که بخواهند، مختارند که از ادامه پژوهش انصراف دهند.

 

 

 

۸-۳-روش تجزیه و تحلیل اطلاعات:

 

با توجه به اینکه در این پژوهش از طرح دو گروهی پیش آزمون و پس آزمون استفاده شده است و در این نوع طرح‌ها تأثیر یک متغیر (مستقل) بر متغیر (یا متغیر های) دیگر (وابسته) سنجیده می‌شود، آنچه اهمیت دارد کنترل متغیر‌های همگام است. داده‌های این پژوهش با بهره گرفتن از تحلیل مانکوا یا تحلیل کواریانس چند متغیری(در صورت عدم برقراری پیش فرض ها از مانوا)، شاخص های آمار توصیفی، تحلیل ترسیمی و با بکارگیری نرم‌افزاری آماری۱۶-  SPSS تحلیل شدند.

 

[۱] -World Health Organization’s Quality of Life Questionnaire