آزمون شخصیتی MMPIاز مهمترین ازمونهای شخصیت است که در فرم اصلی خود دارای ۵٠۵ سوال  است و زمان لازم برای اجرای ان یک ساعت می باشد. این پرسشنامه در حال حاضر بیش از سایر پرسشنامه ها رواج دارد .علت رواج ان به خاطر داشتن ریشه های بالینی و برتری فنی به سایر پرسش نامه هاست.

در ایران برای اولین بار دکتر اخوت، براهنی، شاملو و نوع پرست ٧١ سوال از پرسشنامه MMPIرا اقتباس وبا در نظر گرفتن فرهنگ ایرانی ان را در فر کوتاهی تدوین کردند.این فرم کوتاه شده کاربرد بسیار وسیعی در فعالیتهای پژوهشی و  بالینی پیدا کرده است. وﯾﮋﮔـﯽﻫـﺎی رواﻧﺴـﻨﺠﯽﻧﺴﺨﻪ ﻓﺎرﺳﯽ «ﺳﯿﺎﻫﮥ ﺷﺨﺼﯿﺘﯽ ﭼﻨـﺪ وﺟﻬـﯽ ﻣﯿﻨـﻪﺳﻮﺗﺎ» در دو ﮔﺮوه ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﻨﺠﺎرﯾـﺎﺑﯽ ﺷـﺎﻣﻞ۱۴۱۸آزﻣﻮدﻧﯽ۵۱۰(ﻣﺮد و۸۹۵زن)ﺑﺎ داﻣﻨﻪ ﺳﻨﯽ۱۸ ﺗـﺎ۸۰ﺳﺎل و ﮔﺮوه ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺎزآزﻣﺎﯾﯽ ﺷﺎﻣﻞ۳۰آزﻣﻮدﻧﯽﭘﺮداﺧﺘﻪ اﺳﺖ. ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﻫﻤﺴﺎﻧﯽ دروﻧﯽ،اﻋﺘﺒﺎر ﺑﺎزآزﻣﺎﯾﯽ و رواﯾﯽ ﻣﻼﮐﯽ ﻫﻤﮕﺮای اﯾﻦﺳﯿﺎﻫﻪﺑﺎ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺷﺨﺼﯿﺘﯽ آﯾﺰﻧـﮓ، ﻣﻘﯿـﺎس اﻓﺴـﺮدﮔﯽ، اﺿﻄﺮاب و ﺗﻨﯿﺪﮔﯽ و ﻓﻬﺮﺳـﺖ ﺗﺠﺪﯾـﺪ ﻧﻈـﺮ ﺷـﺪهﻧﺸﺎﻧﮕﺎن۹۰روی ﺟﺎﻣﻌﻪ آزﻣﻮدﻧﯽﻫﺎی۸۰-۱۸ ﺳﺎل رﺿﺎﯾﺖ ﺑﺨﺶ ﺑﻮد. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﮐﯽ از آن ﺑﻮد ﮐـﻪ اﯾـﻦﺳﯿﺎﻫﻪﺑﺮای اﺳـﺘﻔﺎده در ﺟﺎﻣﻌـﻪ ﺑﺰرﮔﺴـﺎﻻن اﯾﺮاﻧـﯽدارای وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی رواﻧﺴﺠﯽ رﺿﺎﯾﺖ ﺑﺨﺸﯽ اﺳﺖ وﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﻪ اﺑﺰاری ﺑـﺮای ارزﯾـﺎﺑﯽ و اﻧﺘﺨـﺎب ﺳﺮﯾﻊ اﻓﺮاد دارای اﺧﺘﻼﻻت رواﻧـﯽ ﻣـﻮرد اﺳـﺘﻔﺎده ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان، ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن رواﻧﺸﻨﺎﺳﯽ، رواﻧﭙﺰﺷﮑﯽ و ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﺳﯿﺎﻫﻪ ﺷﺨﺼـﯿﺘﯽ ﭼﻨـﺪوﺟﻬﯽﻣﯿﻨﻪﺳﻮﺗﺎ ١ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. این فرم کوتاه٧١ سوال  را ارائه میکند )دهقانی ، ۱۳۸۹). ضداجتماعی، افسردگی، هیستری، هیپومانیا، پارانویا،  ضعف روانی، هیپوکندری و اسکیزوفرنی به ترتیب  ۷۴/۰، ۷۷/۰، ۸۱/۰، ۷۷/۰، ۸۲/۰، ۷۹/۰، ۷۱/۰ و ۷۸/۰ به دست آمد که نشان از پایای مناسب ابزارهای پژوهش است.

۱-۱    روش تعیین پایایی (قابلیت اعتماد)

قابلیت اعتماد یا پایایی یکی از ویژگیهای فنی ابزار اندازه‌گیری است. مفهوم یاد شده به این امر سر و کار دارد که ابزار اندازه‌گیری در شرایط یکسان تا چه اندازه نتایج یکسانی به دست می‌دهد. دامنه ضریب قابلیت اعتماد از صفر (عدم ارتباط) تا ۱+ (ارتباط کامل) است. ضریب قابلیت اعتماد نشانگر آن است که تا چه اندازه ابزار اندازه‌گیری ویژگی‌های با ثبات آزمودنی و یا ویژگیهای متغیر و موقتی وی را می‌سنجد. در این تحقیق به منظور تعیین پایایی آزمون از روش آلفای کرونباخ استفاده گردیده است. این روش برای محاسبه هماهنگی درونی ابزار اندازه‌گیری که خصیصه‌های مختلف را اندازه‌گیری می‌کند به کار می‌رود. برای محاسبه ضریب آلفای کرونباخ ابتدا باید واریانس نمره‌های هر زیرمجموعه سوال‌های پرسشنامه و ورایانس کل را محاسبه کرد.

درمورد میزان مورد قبول آلفای کرونباخ نظرات متفاوتی ذکر شده است. برای مثال فیلد(۲۰۰۹) آلفای کرونباخ بالای۷/۰ را برای تست­هایی که به سنجش توانایی افراد می‌پردازد مناسب دانسته و قاعدتاً به طور قوی‌تر این عدد برای پرسشنامه­های نگرش­سنج نیز مناسب است. درنی(۲۰۰۷) نیز به­طورکلی آلفای بالای ۷/۰ را مناسب دانسته و برای پرسشنامه­هایی که تعداد سوالات آن کم است نیز با دیده اغماز، آلفای کمتر از ۷/۰ را نیز قبول می­ کند، لکن هشدار می­دهد که این مقدار نباید به کمتر از ۶/۰ برسد. در این پژوهش نیز آلفای بالای ۷/۰ میزان مناسبی برای پایایی ابزار در نظر گرفته شده است. ضرایب آلفای به دست آمده در پژوهش حاضر نیز در مقیاس­های پژوهش بالای ۷/۰ است.

[۱] – Field

[۲] – Dornyei