منافع زیاد و محسوس بودن منفعت حاصله از جرایم مالی سبب کثرت وقوع آنها شده و در این وادی بزهکاران با توسل به جعل اسناد سجلی نسبت به کسب منافع نامشروع از طریق کلاهبرداری، خیانت در امانت، سرقت، صدور چک پرداخت نشدنی اقدام می نمایند وجه مشترک جرایم علیه اموال آن است که همه آنها مشتمل بر نقض حقوق مالکانه اشخاص می باشند لیکن علی رغم برخورداری از وجوه مشترک، هر یک از این جرایم از عناصر خاص خود تشکیل می شود که از این حیث هر یک به طور جداگانه مورد بررسی قرار خواهد گرفت تا بتوان نسبت به تعیین نقش اسناد سجلی مجعول در این جرایم پرداخت
مبحث اول – کلاهبرداری
از جمله جرایمی که تقریباً در کلیه کشورها شایع است جرم کلاهبرداری است در کلاهبرداری مجرم با انجام اقدامات مادی و خارجی متقلبانه و صحنه سازی سبب فریب و اغفال قربانی خواهد شد که در نتیجۀ اغفال و فریب، مالک با رضاء و اراده خود مال خود را تقدیم مجرم مینماید لذا از این حیث کلاهبرداری با سایر جرایم علیه اموال(سرقت، خیانت در امانت، چک پرداخت نشدنی) که مال بدون رضایت مالک، در اختیار مجرم قرار می گیرد متفاوت می باشد
گفتار اول – تعریف کلاهبرداری
بند اول – تعریف لغوی کلاهبرداری
کلاهبرداری واژه ای است فارسی مرکب از دو جزء کلاه و برداری . در فارسی کلاه به چیزی گفته میشود که از پوست ، پارچه و غیره میدوزند و بر سر میگذارند و پسوند برداری از فعل برداشتن به معنای بلند کردن و بدست گرفتن است و در مجموع این اصطلاح به معنای برداشتن کلاه از سر است و در معنای مجازی به معنای دزدیدن عقل از شخصی است . کلاهِ کسی را برداشتن به معنای فردی را فریب دادن و مال کسی را به تصرف در آوردن و یا به قصد عدم پرداختن از دیگری قرض گرفتن است و کلاه بر سر کسی گذاشتن نیز به معنای گول زدن و فریفتن و ربودن پول و مال دیگری است . در نتیجه اصطلاح کلاهبرداری در زبان حقوق به معنای لغوی آن همگون و تقریباً یکسان بوده و به معنای بردن مال غریبه به وسیله توسل به حیله و فریب است[۱].
بند دوم – تعریف حقوقی کلاهبرداری
قانونگذار جرم کلاهبرداری را تعریف نکرده و در ماده ۵۹۶ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات مصوب ۱۳۷۵ و ماده ۱ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری بیشتر مصادیق متداول و شایع آن را احصاء نموده است لذا به بیان تعاریف برخی از حقوقدانان می پردازیم :
- کلاهبرداری عبارت است از استعمال اسم یا عنوان ساختگی به منظور متقاعد ساختن طرف به تأسیسات مجعول و اقدامات و اعتبارات موهوم و امیدوار کردن به وقایع موهوم یا بیم دادن از امور موهوم تا به این ترتیب مال یا سند یا اوراق بهادار و قولنامه از طرف بگیرند و ضرر به او برسانند.[۲]
- کلاهبرداری عبارت است از تحصیل متقلبانه مال غیر[۳].
- کلاهبرداری عبارت است از بردن مال دیگری از طریق توسل توأم با سوءنیت به وسایل یا عملیات متقلبانه[۴].
- کلاهبرداری عبارت است از تحصیل مال دیگری با توسل به وسایل متقلبانه[۵].
۱ محمد جعفر حبیب زاده ، کلاهبرداری در حقوق ایران ، انتشارات دانشگاه شاهد ، تهران، ۱۳۷۴ ، ص ۱۹
۲ محمدجعفر جعفری لنگرودی، ترمینولوژی حقوق، کتابخانه گنج دانش، چاپ دهم، تهران، ۱۳۷۸، ص۵۷۴
۳ محمدجعفرحبیب زاده، تحلیل جرایم کلاهبرداری و خیانت در امانت در حقوق کیفری ایران، نشر دادگستر، چاپ دوم، تهران، ۱۳۸۹، ص۳۱
۴ حسین میرمحمدصادقی، جرایم علیه اموال و مالکیت نشر میزان، چاپ دهم، تهران، ۱۳۸۲، ص۵۱
۵ ایرج گلدوزیان، جرایم علیه تمامیت جسمانی، شخصیت معنوی، اموال و مالکیت، امنیت و آسایش عمومی، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دهم، تهران، ۱۳۸۳ ، ص۳۳۸
پایان نامه ها درباره جرم جعل (فایل کاملشان موجود است )
[چهارشنبه 1399-06-12] [ 11:41:00 ق.ظ ]
|