شناخت پدیده های اجتماعی نیازمند اتخاذ روش پژوهش مناسب است تا با به کار گرفتن مجموعه ای از قواعد روشمند و رعایت منظم مراحل، بتوان به یافته های علمی دست یافت و نقطه جدایی روش علمی از دیگر شیوه های معرفت، روش شناسی آن و همچنین فرض هایی است که بر پایه آن ها قرار گرفته است (ناچمیاس،۱۳۸۱: ۲۳). پژوهش علمی، بررسی نظم یافته، کنترل شده، تجربی و انتقادی در مورد پدیده های طبیعی است که روابط احتمالی بین این پدیده ها به وسیله نظریه و فرضیه هدایت می شوند (کرلینجر،۱۳۷۴: ۳۱).

 

روش در یک پژوهش علمی نقش اساسی دارد و پژوهشگر را در رسیدن به حقیقت و گریز از خطا یاری می دهد و دکارت، روش را راهی می داند که به منظور دستیابی به حقیقت در علوم اجتماعی باید پیمود. فرایند حصول شناخت در یک پژوهش علمی نسبت به واقعیات، از تعامل بین مشاهدات و نظریه ها صورت میگیرد (یغمایی،۱۳۸۰: ۷۹) و همانطور که دواس می گوید: «مشاهدات مستلزم تبیین اند ولی به همان ترتیب تبیین ها هم باید در برابر واقعیت به آزمون درآیند» (دواس،۱۳۷۶: ۲۰).

 

همچنین روش، هرگونه ابزار مناسب برای رسیدن به مقصود می باشد و به مجموعه راه ها و ابزار و فنونی که انسان را به کشف مجهولات و رسیدن به معلومات هدایت می کند، اطلاق می شود (ساروخانی،۱۳۷۵: ۲۴).

 

 

در فصول قبل به بررسی نظریه ها و پیشینه تحقیق پرداخته شد، برای آنکه محقق بتواند فرضیات را در جامعه آزمایش کند نیازمند روشی خاص است. بنابراین در این فصل ابتدا روش تحقیق را بیان می کنیم و در ادامه، جمعیت آماری، روش نمونه گیری و حجم نمونه، شیوه گردآوری داده ها، تکنیک های تجزیه و تحلیل داده ها، تعریف نظری و عملیاتی مفاهیم و اعتبار و پایایی مورد اشاره قرار خواهد گرفت.

 

 

 

 

 

۳-۲٫ روش پژوهش

 

روش های تحقیق متعدد و متفاوتند، در تحقیق حاضر با توجه به اینکه هدف ما سنجش آسیب های نقش زنان در جامعه و پیامدهای آن برای خانواده های یزدی می باشد از روش پیمایش برای گردآوری اطلاعات از جامعه مورد نظر استفاده شده است. کرینجر در مورد این روش می نویسد: تحقیق پیمایشی، جمعیت های کوچک و بزرگ را با انتخاب و مطالعه نمونه های منتخب از آن جامعه ها برای کشف میزان نسبی شیوع، توزیع و روابط متقابل متغیرهای روان شناختی و جامعه شناختی مورد بررسی قرار می دهد (کرینجر،۱۳۷۶: ۶۵). روش پیمایش شامل دستیابی به اطلاعات از طریق مصاحبه یا پرسشنامه در بین گروهی از افراد است که با مشارکت افراد در پر کردن پرسشنامه و یا پاسخگویی به سوالات شفاهی و یا ترکیب این دو به دست می آیند. متداول ترین هدف برای پیمایش، توصیف داده ها است (دان،۱۹۹۰: ۱۲۰-۱۱۹). این پژوهش، به لحاظ ماهیت، کاربردی؛ به لحاظ معیار زمان، مقطعی و به لحاظ وسعت، پهناگر است. برای تدوین چارچوب نظری و همچنین تحقیقات پیشین از روش کتابخانه ای (اسنادی) بهره گرفته شده است.

 

 

 

۳-۳٫ جامعه آماری

 

جامعه آماری به معنای مجموعه کاملی از عناصر و خصوصیات آنهاست که از روی نمونه در مورد آنها نتیجه گیری می شود و به چنین مجموعه ای جمعیت آماری هم می گویند (سرابی،۱۳۷۲: ۵). جامعه آماری تحقیق حاضر، کلیه  زنان متاهل ساکن در شهر یزد در سال ۹۳ می باشد که تعداد کل آنان بر اساس برآوردهای جمعیتی برابر با ۱۵۵۹۸۱ نفر می باشد و محدوده آماری بررسی حاضر، حوزه شهری می باشد.

 

 

 

۳-۴٫ حجم نمونه و شیوه نمونه گیری

 

برای انتخاب افراد نمونه باید فهرست کامل افراد جامعه در دسترس باشد که این فهرست چارچوب نمونه گیری نامیده می شود (رفیع پور،۱۳۷۵: ۱۱۱). استفاده از روش نمونه گیری صحیح، باعث می شود تا نمونه مورد نظر معرف، یعنی منعکس کننده صفات جامعه آماری باشد (ساروخانی،۱۳۸۸: ۱۵۷). در این پژوهش از شیوه نمونه گیری خوشه ای استفاده شده است. بدین صورت که ابتدا سه منطقه شهرداری یزد به عنوان سه خوشه اصلی در نظر گرفته شد و در مرحله بعد خیابان ها و میادین اصلی هر منطقه از شهرداری در حکم بلوک برای خوشه ها در نظر گرفته شد و در مرحله آخر به روش تصادفی، پاسخگویان مورد مطالعه قرار گرفتند. و همچنین برای نمونه گیری از زنان متاهل شاغل نیز از روش نمونه گیری تصادفی استفاده شد.

 

 

جدول۳-۱٫ مناطق شهرداری یزد به تفکیک میادین و خیابان ها

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

مناطق شهرداری یزد	خیابان ها و میادین اصلی
منطقه ۱   (محدوده امامشهر، فردگاه، سید گلسرخ، خلد برین، چاه ملکی)	-مسیر میدان مجاهدین، باغ ملی (آزادی)، باهنر، همافر، میدان ابوالفضل به طرف جاده فرودگاه (بلوار آزادگان) و…     -مسیر مجاهدین، چهار راه شهدا، خیابان امام تا میدان خلدبرین (کشتارگاه) به طرف بلوار صابر یزدی، جنت آباد، سید گلسرخ، میدان بعثت، خیابان انقلاب و…   -مسیر سه راه شحنه، چهر راه فرهنگیان، بلوار پاکنژاد، بلوار ۲۲ بهمن، بلوار ۱۷ شهریور، بلوار جمهوری، خیابان مطهری، بلوار ولیعصر (۵۲ متری امام شهر)، بلوار کارگر و…
منطقه ۲   (محدوده امام حسین، بلوار دانشجو، میدان امیر چخماق، چهار راه سلمان)	-مسیر حسن آباد، بلوار دهه فجر، میدان امیر چخماق به طرف خیابان سلمان، چهارراه سلمان- چمران و…     -مسیر میدان باهنر به طرف میدان امام حسین، راه آهن، خیابان کاشانی و…   -مسیر مجاهدین به طرف خیابان دهم فروردین، میدان مارکار، بلوار منتظر قائم، چهارراه طالقانی، بلوار دانشجو، پارک شادی و…   -خیابان مسکن و شهرسازی (نعیم آباد، مهدی آباد و گازر گاه) به طرف ترمینال یزد
منطقه ۳     (محدوده ی صفائیه، شهرک رزمندگان، آزادشهر)	-مسیر سیلو، کوی استادان، قاسم آباد و…     -مسیر میدان ابوذر، میدان اطلسی، خیابان تیمسار فلاحی، خیابان پاسداران، صفائیه، شهرک رزمندگان و…   -مسیر آزادشهر، خیرآباد، جاده شحنه، خیابان اسکان و…

اطلاعات محدوده مناطق شهری، مأخوذ از معاونت برنامه ریزی و دفتر آمار اطلاعات استانداری یزد در بهمن ماه ۱۳۸۹ می باشد.

 

 

 

در یک پژوهش اگر نمونه خیلی بزرگ باشد، موجب صرف وقت زیاد و تلف شدن امکانات می شود و از سویی، اگر نمونه خیلی کوچک باشد، دقت نتایج کم میشود. بنابراین برآورد حجم نمونه یکی از قسمت های اساسی هر تحقیق پیمایشی است. در برآورد حجم نمونه مراحل زیر طی می شود:

 

• تعریف دقیق جامعه آماری

 

• مشخص کردن گروه ها، که در این پژوهش تمام زنان متاهل ساکن شهر یزد را شامل می شود

 

• محاسبه فراوانی نسبی هر گروه و محاسبه نمونه مربوطه

 

• محاسبه تعداد افراد گروه نمونه (دیانی،۱۳۸۲: ۹۴).

برای برآورد حجم نمونه ابتدا یک مطالعه مقدماتی روی ۳۰ نفر از زنان متاهل شهر یزد انجام گردید تا واریانس صفت مورد مطالعه مشخص گردد و سپس با بهره گرفتن از فرمول کوکران با سطح اطمینان ۹۵ درصد و دقت احتمالی (فاصله اطمینان) ۵ درصد،

 

 

 

=  ۳۸۴

 

حجم نمونه ۳۸۴ نفر محاسبه شد که نمونه زنان خانه دار را تشکیل می دهد و از آنجایی که در این پژوهش سعی کردیم یک کار تطبیقی بین زنان شاغل و غیر شاغل باشد و بدلیل نسبت کم و نداشتن آمار دقیق از زنان شاغل نمونه ۱۰۰ نفری از زنان شاغل مورد بررسی قرار گرفته شد.

 

 

 

۳-۵٫ ابزارگردآوری داده ها

 

ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه بوده است که برای متغیر وابسته تحقیق از پرسشنامه عملکرد خانواده مک مستر(FAD) استفاده شد که در سال ۱۹۸۳ بر روی یک نمونه ۵۰۳ نفری اجرا شد و در کل شامل ۶۰ گویه است که دامنه ضریب آلفای خرده مقیاس های آن بین۷۲/۰ تا ۹۲/۰ بدست آمده است؛ برای سنجش باورهای مذهبی پرسشنامه کلارک و استارک استفاده شد که در ۱۹۶۵ در کشورهای مختلف و ادیان مختلف اجرا گردید و دارای ۲۶ گویه در پنج بعد است و پایایی آن با ضریب آلفای ۷۹/۰ بدست آمد؛ و همچنین از پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ و هلیرت برای متغیر فشار روحی-روانی استفاده شد؛ این پرسشنامه در سال ۱۹۷۲ تنظیم شد که دارای ۶۰ سوال و روایی و پایایی آن ۹۵/۰ گزارش شده است. و همچنین برای سنجش متغیر تعارضات نقشی از پرسشنامه کارلسون و همکاران (۲۰۰۰)  با تعداد ۱۸ سوال بهره می گیریم که توسط هاتفی راد در سال ۱۳۹۳ با ضریب آلفای کرونباخ ۹۱/۰ دارای پایایی بود نیز مورد استفاده قرار گرفته است و برای سایر متغیرها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. پرسشنامه پس از احراز اعتبار و پایایی آن در مراحل مقدماتی تحقیق، برای جمع آوری داده های مورد نیاز در مرحله نهایی مورد استفاده قرار گرفت.

 

قسمت اول، شامل متغیرهای زمینه ای است:

 

بخش اول: پرسش هایی مربوط به مشخصات پاسخگویان و پرسش های زمینه ای که شامل (سن، جنسیت، وضعیت تاهل، میزان تحصیلات، درآمد خانواده و شغل) می باشد، آمده است. همچنین در این قسمت از پرسشنامه، زمان ایفای نقش زنان و مدت زمان حضور زنان در بیرون از خانه سنجیده شده است.

 

بخش دوم: مشتمل بر پرسش هایی در مورد سنجش میزان انجام انواع نقش است که دارای ۱۸ سوال بسته با پاسخ پنج گزینه ای به صورت (خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم و خیلی کم) می باشد.

 

قسمت دوم، شامل متغیرهای مستقل است که در بر گیرنده آسیب هایی که متوجه زنان می شود، می باشد

 

بخش اول: مشتمل بر پرسش هایی در مورد سنجش مزاحمت های اجتماعی است که شامل ۷ سوال بسته با پاسخ ۵ گزینه ای درطیف لیکرت (کاملا موافقم، موافقم، بی نظر، مخالفم، کاملا مخالفم) می باشد.

 

بخش دوم: مشتمل بر پرسش هایی در مورد سنجش کاهش باورهای دینی و سنتی است که شامل ۱۳ سوال بسته با پاسخ ۵ گزینه ای درطیف لیکرت (کاملا موافقم، موافقم، بی نظر، مخالفم، کاملا مخالفم) می باشد.

 

بخش سوم: مشتمل بر پرسش هایی در مورد سنجش میزان مصرف گرایی است که شامل ۱۶سوال بسته با پاسخ ۵ گزینه ای درطیف لیکرت (کاملا موافقم، موافقم، بی نظر، مخالفم، کاملا مخالفم) می باشد.

 

بخش چهارم: مشتمل بر پرسش هایی در مورد سنجش متغیر چند گانگی نقش است که شامل  ۱۱سوال بسته با پاسخ ۵ گزینه ای درطیف لیکرت (کاملا موافقم، موافقم، بی نظر، مخالفم، کاملا مخالفم)می باشد.

 

بخش پنجم: مشتمل بر پرسش هایی در مورد سنجش تعارضات نقشی است که شامل  ۷سوال بسته در هفت بعد با پاسخ ۵ گزینه ای درغالب طیف لیکرت (کاملا موافقم، موافقم، بی نظر، مخالفم، کاملا مخالفم) می باشد

 

بخش ششم: مشتمل بر پرسش هایی در مورد سنجش متغیر فشارهای روحی و روانی است که در پنج بعد و در قالب ۱۰ سوال آمده است به صورت طیف لیکرت پنج قسمتی (کاملا موافقم، موافقم، بی نظر، مخالفم، کاملا مخالفم) آورده شده است.

 

بخش هفتم: مشتمل بر پرسش هایی در مورد سنجش میزان احساس بدنامی است که شامل ۷ گویه می باشد و به صورت طیف لیکرت پنج قسمتی (کاملا موافقم، موافقم، بی نظر، مخالفم، کاملا مخالفم) آورده شده است

 

بخش هشتم: مشتمل بر پرسش هایی در مورد تن آرایی است که شامل ۱۰ مورد می باشد به صورت طیف لیکرت پنج قسمتی (کاملا موافقم، موافقم، بی نظر، مخالفم، کاملا مخالفم) آورده شده است.

 

قسمت سوم: در بر گیرنده سوال هایی برای سنجش متغیر وابسته پژوهش می باشد؛ که عملکرد خانواده را در غالب هفت بعد و به طور کلی ۲۵ گویه و به صورت طیف لیکرت پنج قسمتی (کاملا موافقم، موافقم، بی نظر، مخالفم، کاملا مخالفم) آورده است

 

قسمت چهارم: شامل پرسش هایی برای سنجش نگرش زنان نسبت به حضور زنان در اجتماع را در غالب ۸ سوال و به صورت طیف لیکرت پنج قسمتی (کاملا موافقم، موافقم، بی نظر، مخالفم، کاملا مخالفم) آورده شده است.

 

۳-۶٫ تعاریف نظری و عملیاتی متغیرهای تحقیق

 

جدول۳-۲٫ متغیرهای اصلی تحقیق و سطوح سنجش آن ها

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

نام متغیر	نوع متغیر	سطح سنجش متغیر
زمان ایفای نقش	کمی/مستقل	رتبه ای
مدت زمان ایفای نقش	کمی/مستقل	رتبه ای
نوع نقش	کمی/مستقل	فاصله ای
مزاحمتهای اجتماعی	کمی/مستقل	فاصله ای
باورهای دینی و سنتی	کمی/مستقل	فاصله ای
مصرف گرایی	کمی/مستقل	فاصله ای
چندگانگی نقش	کمی/مستقل	فاصله ای
تعارض نقش	کمی/مستقل	فاصله ای
فشار روحی روانی	کمی/مستقل	فاصله ای
احساس بدنامی	کمی/مستقل	فاصله ای
تن آرایی	کمی/مستقل	فاصله ای
نگرش  به حضور در اجتماع	کمی/مستقل	فاصله ای
عملکرد خانواده	کمی/وابسته	فاصله ای

۳-۶-۱٫ متغیرهای مستقل

 

۳-۶-۱-۱٫ سن

 

سن تعداد روزهایی است که یک فرد از بدو تولد تاکنون سپری کرده است که به صورت سال بیان می شود. به دلیل تغییرات اجتماعی و فرهنگی جوامع بین نگرش های گروه های سنی مختلف تفاوت وجود دارد (افشانی،۱۳۸۵: ۱۰۰). لذا یکی  از متغیرهای زمینه ای این تحقیق سن پاسخگو است که در قالب یک سوال بسته (۱۸ – ۲۵ سال ، ۲۶ – ۳۳ سال، ۳۴ – ۴۱ سال، ۴۲ – ۴۹ ، ۵۰ سال به بالا) پرسیده می شود.

 

 

 

۳-۶-۱-۲٫ وضعیت تأهل

 

منظور از متأهل، فردی است که ازدواج کرده است و دارای همسر می باشد (ازکیا و دربان آستانه،۱۳۸۲: ۲۱۲). جامعه آماری در این پژوهش، شامل زنان متأهل می باشد که ممکن است در زمان مطالعه دارای همسر باشند، مطلقه باشند و یا همسرشان فوت کرده باشد که در این پژوهش به صورت یک سوال سه گزینه ای (۱٫ متأهل ۲٫ مطلقه ۳٫ همسر فوت شده) آمده است.

 

۳-۶-۱-۳٫ تعداد فرزندان

 

تعداد فرزندان یکی دیگر از متغیرهای زمینه ای است که انتظار می رود بر روی ایفای نقش زنان در خانواده و در جامعه تاتیر گذار باشد که در این تحقیق رای سنجش این متغیر، از یک سوال به صورت باز در پرسشنامه در نظر گرفته شده است.

 

 

 

۳-۶-۱-۴٫ پایگاه اقتصادی _ اجتماعی

 

موقعیت اجتماعی، مقام و موضعی است که یک فرد در یک جامعه و در زمانی معین اشغال می کند (بیرو،۱۳۶۶: ۳۷۱). موقعیت اجتماعی یکی از موضوعات و محورهای مورد توجه در ارزیابی پایگاه اجتماعی است، موقعیت اجتماعی عبارت است از اعطای مقامی در سلسله مراتب کیفی کل جامعه به هر فرد، استناد مجموع ارزیابی ها از هر یک از پایگاه هایی که احراز کرده و پاداش هایی که از هریک از آنها عایدش شده است (کوزر، ۱۳۷۳: ۴۵).

 

یکی از روش های اصلی برای توزیع افراد جامعه در موقعیت های اجتماعی موجود ارزش گذاری بر اساس موقعیت هاست، بدین معنا که موقعیت ها برحسب اهمیت رتبه بندی می شوند. احراز موقعیت یا رتبه بندی خاص اجتماعی، احراز کننده را از دریافت پاداش و حیثیت خاص اجتماعی برخوردار می سازد. بنابراین تفکیک اجتماعی که سازمان اجتماعی طبعا به آن نیازمند است ضرورتا با ارزشیابی موقعیت های اجتماعی همراه است. برای انجام امور و بالا رفتن کارائی نیاز است تا این تفکیک صورت پذیرد (ادیبی،۱۳۵۴: ۳).

 

پایگاه اجتماعی، توجه، اعتبار و ارزشی است که جامعه برای نقش اجتماعی فرد، گروه و طبقه اجتماعی قایل است (آراسته خو،۱۳۸۱: ۲۷۹). پایگاه اقتصادی _ اجتماعی در مقام فرد یا گروه است با توجه به توزیع شان، درک نظام اجتماعی و در مواردی تلویحا با در نظر گرفتن چگونگی توزیع حقوق، مسئولیت ها، قدرت و اقتدار در چارچوب همان نظام نظیر اصطلاحاتی چون پایگاه بالا، پایین و متوسط (ساروخانی،۱۳۸۰: ۷۲۹). پایگاه اقتصادی _ اجتماعی مجموعه ای از سه شاخص ثروت، قدرت، منزلت است که هرچند به صورت آرمانی جدا از هم در نظر گرفته می شوند اما در واقعیت دارای تداخل و در هم تنیده هستند (علی بابایی، ۱۳۷۲). در این پژوهش پایگاه اقتصادی _ اجتماعی با توجه به متغیرهای (میزان تحصیلات خود و همسر، وضعیت اشتغال، درآمد) مورد پژوهش قرار می گیرد.

 

 

 

۳-۶-۱-۴-۱٫ درآمد

 

در این پژوهش میزان درآمد ماهانه خانواده بر اساس ۵ دسته، در آمد کمتر از ۵۰۰ هزار تومان، بین ۵۰۰ تا ۸۰۰ هزار تومان، بالاتر از ۸۰۰ هزار تا یک میلیون تومان، بالاتر از یک میلیون تا یک میلیون و سیصد هزار تومان ، بیشتر از یک میلیون و سیصد هزار تومان تقسیم شده است.

 

 

 

۳-۶-۱-۴-۲٫ وضعیت اشتغال

 

شغل یکی از سه شاخص اصلی (درآمد، شغل، میزان تحصیلات) برای تعیین طبقه اجتماعی است (کوئن،۱۳۸۸: ۲۹۶). منظور از شغل، کاری است که منبع اصلی درآمد فرد باشد و فرد به طور دائم برای تامین اقتصادی خود و خانواده اش به آن مشغول می باشد. توسلی بین شغل فرد و وضعیت شغلی تفاوت قائل است و معتقد است: منظور از شغل، فردی حرفه ای و پست کاری فرد است. اما وضعیت شغل، جنبه های حقوقی را با جنبه های کار فرد توأم ساخته و تابع تعدادی ملاک های شغلی و اجتماعی مانند: ماهیت کار، درجه مهارت و موقعیت فرد در سلسله مراتب شغلی است (توسلی،۱۳۷۹: ۷۸). در این پژوهش وضعیت اشتغال زنان پاسخگو در قالب یک سوال بسته به صورت  شاغل و خانه دار و در صورت اشتغال در غالب یک سوال باز به صورت ذکر نام شغل، پرسیده شده است.

 

 

 

۳-۶-۱-۴-۳٫ میزان تحصیلات خود و همسر

 

منظور از میزان تحصیلات، درجه تحصیلی که هر فرد با گذراندن دوره های رسمی آموزش، سنوات تحصیلی به اخذ آن درجه نایل گردیده است. در این تحقیق، تحصیلات پاسخگو و در سوالی دیگر تحصیلات همسر به صورت یک سوال بسته  در قالب (زیر دیپلم، دیپلم، فوق دیپلم، لیسانس، فوق لیسانس، دکتری و بالاتر) پرسیده شده است.

 

۳-۶-۱-۵٫ موقعیت زمانی ایفای نقش

 

منظور از موقعیت زمانی ایفای نقش، زمانی از شبانه روز را که فرد بیشتر در بیرون از خانه سپری می کند که در این پژوهش به عنوان متغیر مستقل و به صورت یک سوال سه گزینه ای (صبح تا ظهر، بعد از ظهر و عصر، غروب تا آخر شب) در پرسشنامه از پاسخگویان پرسیده شده است

 

 

 

۳-۶-۱-۶٫ مدت زمان ایفای نقش

 

تعداد ساعتی که فرد در شبانه روز در بیرون از خانه مشغول به فعالیت می باشد و از جمله متغیرهای مستقل مورد انتظار در پژوهش می باشد که به صورت یک سوال بسته در غالب پنج گزینه (اصلا، کمتر از یک ساعت، یک الی سه ساعت، سه الی پنج ساعت و بیش از پنج ساعت در روز) سنجیده شده است.

 

 

 

۳-۶-۱-۷٫ نوع نقش

 

یکی از مفاهیم اساسی درجامعه‌شناسی« نقش» است. به تعبیر شکسپیر[۱]، جهان اجتماعی را می‌توان به صحنه نمایش تشبیه کرد که در آن آدمیان هر یک در طول زندگی خویش نقش‌های متفاوتی را مانند پدر، مادر، فرزند، همسر، آموزگار، دانشجو و کهنسال و غیره ایفا می‌کنند. «شخصیت» فرد و «انتظارات» جامعه از صاحب نقش، دو عامل مهمی هستند که بر ایفای نقش تأثیر می‌گذارند. تحولات اقتصادی و اجتماعی نیز سبب می‌شوند که موقعیت و اهمیت نقش‌ها تغییر کند. تغییر موقعیت نقش کهنسالی و تغییر تعریف نقش زنان در جامعه مدرن نسبت به جامعه سنتی دو نمونه روشن از دگرگونی‌هایی هستند که نقش‌ها می‌پذیرند (ایمانی جاجرمی، ۱۳۸۶: ۲۸).

 

فرد در طول زندگی خود، نقش­های گوناگون را در مراحلی پی­درپی یا همزمان ایفا می­ کند و ترکیب مجموعه نقش­هایی که از تولد تا مرگ ایفا کرده است شخصیت او را شکل می­دهد (کوزر و روزنبرگ، ۱۳۸۵: ۲۹۸).

 

در این پژوهش منظور از نقش، همان مشارکت ها و نقش های فردی، اجتماعی و خانوادگی و شغلی می باشد که زنان در خانه و خارج از خانه ایفا می کنند. مشارکت به معنای همکاری، شرکت در کاری یا فعالیتی و حضور در جمعی، گروهی و سازمانی جهت بحث و تصمیم گیری چه به صورت فعال و چه به صورت غیر فعال می باشد (خیر الله پور،۱۳۸۳: ۹۱).

 

تعریف عملیاتی: گویه های نوع نقش در این پژوهش با بهره گرفتن از گویه محقق ساخته مورد سنجش قرار گرفته است.  به منظور سنجش این متغیر از پاسخگو پرسیده می شود : لطفا مشخص کنید چقدر در انجام فعالیت های زیر نقش دارید؟

 

به منظور سنجش این سازه، ۲۱ سوال و در شش بعد نقش اجتماعی، نقش مدنی، نقش مذهبی، نقش شغلی، نقش تفریحی و نقش خانوادگی در غالب طیف لیکرت ۵ قسمتی (خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم، خیلی کم) ارزش گذاری شده است که از ۱ تا ۵ امتیاز به آن اختصاص داده شده است، کمترین امتیاز ۱۸ و بیشترین امتیاز ۹۰ می باشد و مجموع امتیازات پاسخگو، میزان حضور زنان در هر یک از این نقش ها را مشخص می کند.

 

 

 

گویه های مربوط به نقش اجتماعی

 

• شرکت در امور اجتماعی مانند انجمن اولیا و مربیان یا جلسات بسیج و… .

 

• شرکت در انجمن های خیریه و کمک به سالمندان و جمع آوری کمک به زلزله زدگان و تهیه جهیزیه و…

 

• شرکت در فعالیت های گروهی مانند تمیزسازی پارک ها و اماکن عمومی و درختکاری و….

 

 

گویه های مربوط به نقش مدنی

 

• شرکت در انتخابات مختلف شهر و کشور.

 

• شرکت در بحث ها و جلسات سیاسی .

 

 

گویه ای مربوط به نقش مذهبی

 

• شرکت در مراسم مذهبی مانند اعیاد و سفره های نذری و مراسم روضه خوانی.

 

• حضور داشتن در جلسات و کلاس های قرآن.

 

• شرکت و فعالیت در برگزاری مراسمات مسجد محله.

 

 

گویه های مربوط به نقش شغلی

 

• انجام فعالیت شغلی در بیرون از خانه

 

• انجام فعالیتهایی در درون خانه(کارهای هنری، قالی بافی و…) برای کمک خرجی مالی خانواده

 

 

گویه های مربوط به نقش تفریحی

 

• شرکت در کلاس های هنری مثل نقاشی، خطاطی، موسیقی و…

 

• شرکت در کلاس های مختلف مثل کلاس زبان، کامپیوتر، داستان نویسی و …

 

• انجام فعالیت های ورزشی(استخر، پیاده روی و کوهنوردی و…)

 

• رفتن به مسافرت و گردشهای علمی – تفریحی.

 

• رفتن به مجتمع های تجاری و مراکز خرید.

 

 

گویه های مربوط به نقش خانوادگی

 

• انجام خریدهای روزانه و ضروری منزل.

 

• دید و بازدید و رفتن به مهمانی های خانوادگی.

 

• گفتگو با دوستان و سایر اعضای خانواده.

William Shakespeare

تعریف نظری: در این پژوهش با سنجش مزاحمت های اجتماعی، کاهش باورهای دینی و سنتی، مصرف گرایی، چندگانگی نقش، تعارضات نقشی، فشارهای روحی و روانی، احساس بدنامی و تن آرایی ازجمله آسیب هایی انتخاب شده اند که ناشی از حضور زنان و انواع نقش ها می باشد و ممکن است بر عملکرد خانواده تاثیر بگذارد.

 

 

 

گویه های مربوط به مزاحمت های خیابانی (احساس نا امنی)

 

تعریف نظری: از مفهوم امنیت، تفاسیر و تعابیر گوناگونی صورت گرفته است. تعاریف لغوی امنیت در فرهنگ لغت عبارتند از: در امان بودن، آرامش و آسودگی، حفاظت در مقابل خطر،احساس آزادی از ترس، احساس ایمنی و رهایی از تهدید است (میرعرب،۱۳۷۹: ۱۳۳).

 

آزار خیابانی به عنوان مصداقی از خشونت علیه زنان، آسیب های متعددی را بر فرد، خانواده و جامعه به بار می آورد. با افزایش مزاحمت های خیابانی، مشارکت اجتماعی و فرهنگی زنان، خصوصاً زنان محجبه کاهش می یابد. زیرا طبیعی است که هر گاه خروج از منزل و موقعیت مطمئن، مقارن با آزارهای خیابانی باشد، ترس از عواقب و خطرات آن دامنه فعالیت آنها را کاهش می دهد یا هزینه چنین مشارکتی را افزایش می دهد. گاه مزاحمت های خیابانی باعث جدال و تنش در روابط گرم و صمیمی اعضای خانواده میشود. شوهر، همسرش را و پدر، دخترش را… توبیخ می کند، این تنش ها سبب پیامدهای دیگری از قبیل شک و بدبینی، ممانعت خروج از منزل یا عدم اجازه جهت کار و تحصیل …. می گردد.

 

تعریف عملیاتی: گویه های مزاحمت های اجتماعی در این پژوهش با استفاده گویه های محقق ساخته مورد سنجش قرار گرفته است. به منظور سنجش این متغیر از پاسخگو پرسیده می شود: لطفا نظرات خود را درمورد موارد زیر بیان کنید؟

 

• هنگامی که در شب به تنهایی در این شهر قدم می زنم احساس ناامنی می کنم.

 

• از راه رفتن و نشستن در پارک ها اصلا احساس امنیت نمی کنم.

 

• برایم پیش آمده که در خیابان مردی خواسته باشد به من شماره دهد.

 

 

• تا بحال برایم اتفاق افتاده که مردی در خیابان به من تنه بزند.

 

• برایم اتفاق افتاده که مردی با ماشین تعقیبم کند یا بخواهد که سوار ماشینش شوم.

 

• برایم اتفاق افتاده که در خیابان مردی با متلک گویی برایم مزاحمت ایجاد کند.

 

• برایم پیش آمده در خیابان مردی اصواتی مثل سوت زدن یا فریاد کشیدن برایم در آورد.

به منظور سنجش این سازه، ۷ سوال و در سه بعد احساس نا امنی، مزاحمت رفتاری و مزاحمت گفتاری، در غالب یک طیف لیکرت ۵ قسمتی (کاملا موافقم، موافقم، بی نظر، مخالفم،کاملا مخالفم) ارزش گذاری شده است که از ۱ تا ۵ امتیاز به آن اختصاص داده شده است، کمترین امتیاز ۷ و بیشترین امتیاز ۳۵ می باشد و مجموع امتیازات پاسخگو، میزان مزاحمت های اجتماعی را مشخص می کند.

 

 

 

گویه های مربوط به کاهش باورهای دینی و سنتی

 

سنت به معنای انتقال میراث فرهنگی، خاص گروهی ویژه در طی نسل هاست و معمولا عنصرهای سنتی، ارزشمند تلقی می شوند (سامپسون، ۱۳۷۶: ۵۲۰-۵۱۹)، دینی بودن، عنوان عامی است که به هر فرد یا پدیده ای که ارزش ها و نشانه های دینی در آن متجلی باشد، اطلاق می شود. تجلی ارزش ها و نشانه های دینی بودن فرد را در نگرش، گرایش و کنش های آشکار و پنهان او می توان جستجو کرد. فرد دیندار خود را مقید به رعایت دستورات و توصیه های دینی می داند (شجاعی زند،۱۳۸۴ :۳۴-۶۶) دینداری یکی از مقوله های اجتماعی است که دستخوش تغییر و تحولات گسترده می شود (دورکیم،۱۳۸۱: ۱۵۶). امروزه با پیشرفت های اقتصادی ـ اجتماعی، گسترش رسانه ها و آموزش بیشتر، و حضور زنان در جامعه، زنان از فرهنگ سنتی و باورهای دینی فاصله گرفته اند و این امر باعث شده است تا آنها کمتر نقش­های سنتی را بپذیرند و یا در صورت پذیرش آنها ارزیابی منفی نسبت به نقش خود داشته باشند و این باعث نارضایتی از زندگی می شود (بابایی، ۱۳۸۰: ۱۶۳).

 

تعریف عملیاتی: برای سنجش باورهای دینی و سنتی، از مدل گلارک و استارک برای سنجش باورهای مذهبی استفاده شد که این دو وجوه مشترک همه ادیان را، ابعاد اعتقادی، مناسکی، پیامدی، عاطفی و شناختی می دانند. و برای سنجش گویه های باورهای سنتی از گویه های محقق ساخته استفاده شده است. به منظور سنجش این متغیر از پاسخگو پرسیده می شود : لطفا نظرات خود را درمورد عبارت های زیر بیان کنید؟

 

 

 

گویه های باورهای سنتی

 

• اساسی ترین کارهای هر زنی خانه داری اوست و خانه دار بودن اوست که زن را می سازد.

 

• تحصیلات دانشگاهی برای یک پسر مهمتر است تا برای یک دختر.

 

• ترجیح می دهم در مکان هایی که مردان بیشتر حضور دارند، نروم.

 

• سعی می کنم با مردان نامحرم، کمتر ارتباط داشته باشم.

 

• در تربیت فرزندانم از شیوه های سنتی استفاده می کنم.

 

• معتقدم فرزندانم باید به شیوه سنتی ازدواج کنند.

 

• زن نباید بدون اجازه شوهرش کاری انجام دهد.

 

• زن وظیفه دارد برای خارج شدن از خانه از همسرش اجازه بگیرد.

 

• چادر، حجاب برتر است باید با افراد بدحجاب برخورد شود.

 

 

گویه های باورهای مذهبی

 

• در روز قیامت به اعمال و رفتار ما دقیقا رسیدگی می شود.

 

• احساس می کنم زندگی ام بدون اعتقاد به خدا پوچ و بی هدف است.

 

• به نظر من باید به غسل های واجب اهمیت دهیم.

 

• حجاب ظاهری اهمیتی ندارد، مهم حجاب باطنی است.

به منظور سنجش این سازه،۱۳ سوال در یک طیف لیکرت ۵ قسمتی (کاملا موافقم، موافقم، بی نظر، مخالفم،کاملا مخالفم) ارزش گذاری شده است که از ۱ تا ۵ امتیاز به آن اختصاص داده شده است کمترین امتیاز ۱۳ و بیشترین امتیاز ۶۵ می باشد و مجموع امتیازات پاسخگو، میزان کاهش بورهای سنتی و مذهبی را مشخص می کند.

 

 

 

گویه های مربوط به مصرف گرایی

 

تعریف نظری: مصرف گرایی عبارت است از؛ اصالت دادن به مصرف و هدف قرار دادن رفاه و دارایی های مادی. برخی مصرف گرایی را به معنای برابر دانستن خوشبختی شخصب با خرید دارایی های مادی و مصرف گرفته اند (سیدی نیا،۱۳۸۸: ۱۵۳). از نگاه مایلس[۱] هیچ تعریف آماده و حاضری از مصرف گرایی در دست نیست. او بیان می کند مصرف گرایی وجوه فرهنگی عمل شایع مصرف است در واقع مصرف یک عمل و محدود به سطح رفتار و کنش است و مصرف گرایی روش زندگی است (مایلس، ۱۹۹۸: ۴).

 

تعریف عملیاتی: در این پژوهش مصرف گرایی را به دو بعد: بعد ذهنی یا ارزش مصرف و بعد عینی تقسیم کرده ایم.

 

بعد ذهنی: مطالعه از ارزش مصرف و نظریه انتخاب بازار توسط شس، نیومن و گراس پیشنهاد شده که انتخاب در بازار و خرید را یک پدیده چند بعدی می دانند که شامل چندین ارزش است. مصرف کنندگان ارزش های متفاوتی را به گروه های محصولات می دهند که به توجه خود، انگیزه هایشان را برای مصرف تحت تاثیر قرار می دهد. شس و همکارانش پنج ارزش را معرفی کرده اند که ان ارزش ها عبارتند از: ارزش کارکردی، ارزش اجتماعی، ارزش عاطفی، ارزش شناختی، ارزش مشروط (او. کی. کیم،۲۰۰۵: ۲۰).

 

 

 

گویه های مربوط به ارزش کارکردی

 

مطابق با کار شس و همکارانش (۱۹۹۱) ارزش عملکردی ناشی از مطلوبیت و سودمندی اداراک  از اشیا در موقعیت انتخاب است و به طور کلی مربوط به ویژگی هایی از قبیل: کارایی، قابلیت اطمینان، دوام و قیمت است.

 

• هنگام خرید به قیمت کالا توجهی ندارم، مهم این است که شیک و جدید باشد.

 

• استفاده از کالاهای مارک دار برایم لذت بخش است.

گویه های مربوط به ارزش اجتماعی

 

این ارزش ها از طریق ارتباط با گروه های اجتماعی به محصول متصل و ضمیمه آن می شوند. نسبت دادن ارزش های اجتماعی اغلب برای اقلام قابل مشاهده مصرف رخ می دهد. مواردی مانند نوع محصول، انتخاب نام تجاری و تصمیمات خرید متاثر از ارزش های اجتماعی است. مصرف کنندگان بوسیله این ارزش ها کلاس هایی مختلف محصول یا همخوان یا ناهمخوان بودن آن با هنجارهای گروه های مرجعی که به آن تعلق دارند یا آرزوی تعلق داشتن به آن را دارند را درک می کنند.

 

• معمولا هرچه مصرف فرد بیشتر باشد، وجهه اجتماعی اش بالاتر می رود.

 

• کالاهای گران قیمت و لوکس برای کسی ارزش نمی آورد.

 

• خوبی وسایل و لباس های جدید این است که از دیگران متمایز میشوی.

 

 

گویه های مربوط به بعد ارزش عاطفی

 

انتخاب بازار نیز ممکن است براساس ارزش های احساسی مربوط به توانایی ثانوی برای تحریک احساسات مورد نظر استوار باشد. ارزش عاطفی مربوط به واکنش عاطفی افراد به محصول می باشد

 

 

• خرید کردن را دوست دارم، چون احساس خوبی به من می دهد.

 

• احساس می کنم بعد از مدتی استفاده از یک وسیله یا کالا برایم تکراری می شود و حوصله ام را سر می برد.

گویه های مربوط به بعد ارزش شناختی

 

• دوست دارم چیزهای جدید، متنوع و متفاوت را تجربه کنم.

 

• هر ساله باید بعضی از وسایل و کالاهایی را که از مد می افتد تغییر داد.

بعد عینی: در بعد عینی به میزان مصرف، زمان مصرف، مکان مصرف و نوع مصرف پرداخته شده است.

 

منظور از میزان مصرف، حجم و میزانی است که فرد خرید و مصرف می کند. منظور از زمان مصرف، میزان زمان و تعداد دفعاتی است که فرد برای خرید صرف می کند. منظور از مکان مصرف، شامل پاساژها، بازار، فروشگاه های لوکس، دستفروش ها و … می شود و اشاره به این دارد که فرد از کجا خرید می کند. منظور از نوع مصرف به این می پردازد که خرید از نوع فراغتی است، کارکردی است یا نمایشی است (تیموتی،۱۳۸۸: ۳۶).

 

 

 

گویه های مربوط به بعد میزان مصرف

 

• از لباس و کیف و کفش متنوع استفاده می کنم.

 

• همیشه سعی در صرفه جویی دارم بویژه هنگام خرید کردن.

 

 

گویه های مربوط به بعد زمان

 

• از اینکه ساعت ها در پاساژها به خرید بپردازیم اصلا احساس خستگی نمی کنم.

 

• معمولا زود به زود به خرید لباس و … اقدام می کنم.

 

 

گویه های مربوط به بعد نوع مصرف

 

• با مصرف کالاهای جدید و گران سعی می کنم توجه دیگران را جلب کنم.

 

• خیلی وقت ها برای سرگرمی و تفریح به خرید می روم.

 

 

گویه مربوط به بعد مکان مصرف

 

• معمولا از فروشگاه های مارک دار و خاص و بالای شهر خرید می کنم.

برای سنجش این سازه،  ۱۶ سوال در یک طیف لیکرت ۵ قسمتی (کاملا موافقم، موافقم، بی نظر، مخالفم، کاملا مخالفم) ارزش گذاری شده است که از ۱ تا ۵ امتیاز به آن اختصاص داده شده است، کمترین امتیاز ۱۶و بیشترین امتیاز ۸۰ می باشد و مجموع امتیازات پاسخگو، میزان مصرف گرایی را مشخص می کند.

 

 

 

گویه های مربوط به چندگانگی نقش

 

با تغییر در سبک زندگی و نگرش زنان نسبت به هویت خود، به تدریج تعدد نقش های همسری، مادری، دانشجویی همراه با اشتغال برای زنان منجر به تضاد نقش ها و بعضاً سردرگمی و ناامیدی از در کنار هم قرار دادن این مجموعه نقش ها و به اصطلاح فشار نقش شد.

 

• نمی توانم در برنامه غذایی خانواده ام تنوع ایجاد کنم.

 

• مجبورم غذای روزانه را روز قبل تهیه کنم.

 

• به خاطر فعالیت در بیرون از خانه نمی توانم به طور کامل به نظم و نظافت منزل رسیدگی کنم.

 

• هنگام بیماری کودکان یا یکی از اعضای خانواده، مراقبت از آنها تنها بر عهده من است.

 

• هنگامیکه مهمان دارم پذیرایی از آنها بر عهده من است.

 

• وقت کافی برای رفت و آمد با نزدیکان و اقوام خود و همسرم را ندارم.

 

• وقت اندکی برای گفنگو و تبادل نظر با همسرم دارم.

 

• رسیدگی به امور فرزندان تنها بر عهده من است.

 

• مسئولیت رسیدگی به تکالیف فرزندانم تنها بر عهده من است و همسرم هیچگونه همکاری نمی کند.

 

• وقت کافی برای رسیدگی به ظاهر خود را ندارم.

 

• برای تفریح و پر کردن اوقات فراغت فرزندانم وقت کافی ندارم.

برای سنجش این سازه،  ۱۱ سوال در یک طیف لیکرت ۵ قسمتی (کاملا موافقم، موافقم، بی نظر، مخالفم، کاملا مخالفم) ارزش گذاری شده است که از ۱ تا ۵ امتیاز به آن اختصاص داده شده است، کمترین امتیاز ۱۱و بیشترین امتیاز ۵۵ می باشد و مجموع امتیازات پاسخگو، میزان چندگانگی نقش را مشخص می کند

 

 

 

[۱] . Strren Miles

تعریف نظری: تعارض کار- خانواده نوعی از تعارض بین نقشی است که در آن فشارهای نقش حاصل از نقش‌های کاری و خانوادگی از هر دو طرف و از برخی جهات ناهمساز می‌باشند. بدین معنی که مشارکت در نقش کاری (یا خانوادگی) به دلیل مشارکت در نقش خانوادگی (یا کاری) دشوار است (گرین هاوس و بیتول،۱۹۸۵: ۷۷).

 

تعریف عملیاتی: مقیاس کارلسون و همکاران با توجه به دقت و جامعیت در سنجش این مفهوم و ابعاد مختلف آن، جهت سنجش متغیر تعارضات نقشی برگزیده شد. مدل کارلسون و همکاران (۲۱۱) برای مطالعه تعارض کار خانواده با بهره گرفتن از نظریه فشار نقش، در شش بعد و دو جهت تداخل خانواده با کار و تداخل کار با خانواده ارائه گردید.

 

 

جهت سنجش این متغیر از ۱۲ گویه استفاده گردیده که سؤالات ۱-۱۵ تا ۶-۱۵ تعارض کار – خانواده و ۷-۱۵ تا ۱۲-۱۵ تعارض خانواده کار را در پرسشنامه می سنجند. پس از ارائه هر یک از سؤالات، گزینه های جواب در قالب طیف لیکرت ۵ گزینه ای کاملا موافقم، موافقم، بی نظر، مخالفم، کاملا مخالفم، مطرح شد.

 

الف. تعارض کار- خانواده

 

تعارض کار- خانواده مبتنی بر زمان

 

• فعالیت خارج از خانه موجب می شود نتوانم رابطه متعادلی بین مسوولیت و نقش خانوادگی ام داشته باشم.

 

• فعالیت خارج از خانه بیش از حد انتظارم مانع مانع رسیدگی به امور خانواده ام میشود.

تعارض کار- خانواده مبتنی بر فشار

 

• به علت فشار ناشی از فعالیت بیرون از خانه، خیلی وقت ها نمی توانم کارهایی که در خانه برایم لذت بخش است را انجام دهم.

 

• حضور من در جامعه باعث می شود که انقدر از نظر روحی و جسمی خسته شوم که نمی توانم در فعالیت های خانوادگی مشارکت کنم.

تعارض کار- خانواده مبتنی بر رفتار

 

• رفتارهایی که در نقش اجتماعی من موثر هستند، تاثیر عکس یا منفی در خانه دارند.

 

• رفتارهایی که در بیرون از خانه انجام میدهم تا فرد خوبی باشم، نمیتواند به من کمک کند تا مادر یا همسر بهتری باشم.

ب. تعارض خانواده- کار

 

تعارض خانواده- کار مبتنی بر زمان

 

• زمانی که صرف مسئولیت های خانوادگی می کنم غالبا با مسئولیت های من در بیرون از خانه تداخل دارد.

 

• مسئولیت های من در خانه باعث می شود نتوانم در جامعه حضور داشته باشم.

تعارض خانواده- کار مبتنی بر فشار

 

• تنش و اضطراب خانواده غالبا سبب تضعیف توانایی من در انجام دیگر فعالیت هایم می شود.

 

• به علت فشارهای عصبی که در خانه دارم، مانع از حضور من در جامعه می شود.

تعارض خانواده- کار مبتنی بر رفتار

 

• رفتارهایی که در خانه موثر و ضروری هستند در محیط بیرون از خانه تاثیر عکس و منفی دارند.

 

• رفتارهایی که در خانه کاراریی دارند، نمی توانند اثر مشابهی را در کارم داشته باشند.

گویه های مربوط به فشارهای روحی و روانی

 

تعریف نظری: سازمان بهداشت روانی، بهداشت را عبارت از سلامت کامل جسمی، روانی و اجتماعی می داند. هنگامی انسان در سلامت کامل است که بهداشت در هر سه بعد وجودی آدمی تامین شده باشد (سیاحی، ۱۳۸۴: ۱۶۱).

 

تعریف عملیاتی: به منظور سنجش این سازه، از پرسشنامه محقق ساخته و از پرسش نامه سلامت عمومی (GHQ)، استفاده شده که این پرسشنامه ۲۸ سوال دارد که در سال ۱۹۷۹توسط گلدبرگ و هیلرت تدوین شده است که دارای چهار بعد؛ نشانگان جسمانی، نشانگان اضطرابی، کارکرد اجتماعی و نشانگان افسردگی می باشد.

 

برای سنجش این سازه، تعداد ۱۰ سوال انتخاب گردید که در طیف لیکرت پنج گزینه ای سنجیده شد. که کمترین امتیاز نمره ۱۰ و بیشترین نمره ۵۰ بود. و مجموع امتیازات پاسخگو، میزان فشار روحی و روانی را مشخص می کند.

 

• احساس می کنم حالم خوب است و از آرامش کامل برخوردارم.

 

• فکر می کنم به یک داروی نیروبخش موثر برای شاداب شدن نیازمندم.

 

• به طور مداوم احساس خستگی و سستی دارم.

 

• بیشتر وقتها دوست دارم تنها باشم.

 

• احساس می کنم توانایی و قابلیت های زیادی برای انجام امور ندارم.

 

• گاهی اوقات احساس می کنم فردی بی فایده هستم.

 

• همسرم بخاطر فعالیتم در بیرون از خانه مدام شکایت می کند.

 

• من و شوهرم مشاجره و کش مکش داریم.

 

• همسرم بخاطر خدمات و کارهایی که انجام می دهم از من تشکر و قدردانی نمیکند.

 

• من قادرم بر مشکلاتم غلبه کنم.

گویه های مربوط به ترس از بدنامی

 

تعریف نظری: بدنامی (استیگمای اجتماعی) فرایندی روانی اجتماعی است که از برچسب زدن آغاز می گردد و به طرد و انزوای اجتماعی منتهی می شود(رضایی دهنوی , نوری؛ جعفری و فرامرزی ، ۱۳۸۸: ۴۰۴).

 

گافمن (۱۹۶۳) استیگما را این گونه تعریف کرد: یک ویژگی که شدیداً ننگ آور است و باعث می شود که شخص حامل آن ویژگی از یک شخص معمولی به یک شخص بی اهمیت و ننگ دار در جامعه تبدیل شود.

 

گافمن معتقد که استیگما نوع خاص ارتباط یک ویژگی با یک تصور قالبی است و تصدیق کرد که استیگما یک نوع زبان ارتباطی است. همان طور که تأکید گافمن بر یک ویژگی است، جونز، فارینا، مارکوس و میلر (۱۹۸۴) اصطلاح مارک را برای توصیف موقعیت نابهنجاری که جامعه تعریف می کنند و باعث می شود افراد دارای آن موقعیت نابهنجار (مارک دار) معیوب و مطرود به شمار آیند، به کار بردند. (رضایی دهنوی؛ نوری؛ جعفری و فرامرزی، ۱۳۸۸: ۴۰۶).

 

کراکر، ماژور و استیل(۱۹۹۸) ذکر کردند که استیگما موقعی روی می دهد که فردی یک ویژگی یا مشخصه غالباً عینی داشته باشد که هویت اجتماعی او را به صورت بی ارزش کردن وی پوشش دهد، تا جایی که ویژگی های دیگر وی هر چند مثبت و برجسته باشد در پرده آن ویژگی منفی پنهان شود.

 

تعریف عملیاتی: روان شناسان اجتماعی، استیگما را کاربرد خاصی از تصورات قالبی، پیش داوری و تبعیض می دانند. فلان، لینک و داویدو (۲۰۰۵) سه عملکرد مشترک استیگما و پیش داوری را بهره کشی و سلطه جویی، تحمیل هنجار و طرد نادرست می دانند. گویه های نیازهای عاطفی در این پژوهش با استفاده گویه های ابزار به کار رفته توسط زاهد و خیری خامنه (۱۳۹۰) و رستگار (۱۳۹۳) مورد سنجش قرار گرفته است. بر این اساس به منظور سنجش این متغیر از پاسخگو پرسیده می شود: لطفا نظرات خود را درمورد عبارت های زیر بیان کنید؟

 

• با حضور من در جامعه، مردم دیدی منفی نسبت به من به عنوان یک زن دارند.

 

• وقتی طرز فکر مردم نسبت به من منفی باشد، نیازی نمی بینم رفتار غلط خود را اصلاح کنم.

 

• وقتی هنگام شب بیرون از خانه باشم، مردم به چشم یک گناهکار به من نگاه میکنند.

 

• وقتی زیاد در جامعه حضور داشته باشم، مردم دید خوبی نسبت به من ندارند.

 

• حضور من در بیرون از خانه موجب قطع شدن رابطه دوستان و آشنایان با من میشود.

 

• افراد جامعه من را یک انسان لایق تلقی نمی کنند.

 

• جامعه با من، بر اساس تصورات نادرست رفتار می کند.

برای سنجش این سازه، ۷ سوال در یک طیف لیکرت ۵ قسمتی (کاملا موافقم، موافقم، بی نظر، مخالفم، کاملا مخالفم) ارزش گذاری شده است که از ۱ تا ۵ امتیاز به آن اختصاص داده شده است، کمترین امتیاز ۷و بیشترین امتیاز ۳۵ می باشد و مجموع امتیازات پاسخگو، میزان ترس فرد از بدنام شدن با حضور داشتن در جامعه را مشخص می کند.

تعریف نظری: خودآرایی و تزیین خویشتن با پویایی خویشتن مرتبط است. در این معنا، پوشاک علاوه بر آن که وسیله ی مهمی برای پنهان سازی یا آشکارسازی وجوه مختلف زندگی شخصی است، نوعی وسیله خودنمایی نیز محسوب می شود؛ چرا که لباس آداب و اصول رایج را به هویت شخصی پیوند می زند (گیدنز،۱۳۸۵: ۹۵). به اعتقاد گیدنز، حالات چهره و دیگر حرکات بدن فراهم آورنده ی قراین و نشانه هایی است که ارتباطات روزمره ی ما مشروط به آنهاست. این مفهوم از طریق ۱۰ گویه در چهار بعد (خودنمایی، رسیدگی به خود، مدیریت بدن و پوشش)و در قالب طیف لیکرت (کاملا موافقم، موافقم، بی نظر، مخالفم، کاملا مخالفم) سنجیده شده است.

 

 

تعریف عملیاتی: گویه ها به شرح زیر می باشد:

 

• برای بیرون رفتن از منزل آرایش می کنم

 

 

• سعی می کنم همیشه اندامی متناسب داشته باشم.

 

• سعی می کنم همیشه پوستی شاداب داشته باشم.

 

• لباس هایی می پوشم که اندامم در آن نمایان باشد.

 

• زمان زیادی را صرف نظافت، آرایش روزانه(آرایش مو، صورت، ناخن و …) برای بهبود ظاهرم می کنم.

 

• برایم مهم نیست که لوازم آرایشیم چه مارکی دارد مهم این است که همیشه آرایش داشته باشم.

 

• به جراحی های پلاستیک برای زیبایی صورت و بدنم فکر می کنم.

 

• من معتقدم که داشتن اندامی زیبا موجب اعتماد به نفس بالا می شود.

 

• حاضرم برای داشتن اندامی زیبا دست به هر کاری بزنم.

 

• سعی میکنم لباس هایی بپوشم که جلب توجه کند.

 

 

گویه های مربوط به نگرش

 

تعریف نظری: نگرش یک حالت آمادگی ذهنی و عصبی است که از طریق تجربه سازمان می یابد و بر واکنش فرد نسبت به تمامی موضوع ها و موقعیت های وابسته به نگرش تاثیر مستقیم و پویا بر جای می گذارد (سیزر و دیگران، به نقل از پاشا شریفی، ۱۳۸۱: ۴۱۳).

 

نگرش نوعی آمادگی نسبتا ثابت و مدام روانی برای واکنش نسبت به اشیاء افراد و یا موضوعات خاص است به عبارت دیگر نگرش نشان دادن واکنش مثبت یا منفی نسبت به افراد، نهادها و حوادث است (محسنی، ۱۳۷۹: ۱۹). نگرش قبل از هر چیز به معنای جهت گیری کلی و ارزش گذاری نسبت به موضوع معینی بوده است (تاپیا، ۱۳۷۹: ۳۳). از آنجا که نگرش، پیوسته با ارزش گذاری همراه است لذا ارزیابی انسان ها از افراد و حوادث معمولا در طیف گسترده ای از نگرش های مثبت یا منفی قرار می گیرد.

 

نگرش مرکب از سه عنصر شناختی، عاطفی (احساسی)، و آمادگی  برای عمل است. در برخی از تعاریف، نگرش را نظام با دوامی از ارزشیابی ها یا سازمان با دوامی از باورها دانسته اند. این اصطلاح نظام یا سازمان دلالت بر آن دارد که اجزای سه گانه نگرش با هم  همبستگی  دارند (کریمی ،۱۳۸۸).

 

بعد شناختی نگرش (تعریف مفهومی): منظور از جز شناختی نگرش، اطلاعاتی است که فرد درباره موضوع نگرش دارد، مثلا شناخت ما از نظام دانشگاهی کشورمان می تواند این باشد که شامل دوره های کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری است (کریمی ،۱۳۸۸).

 

تعریف عملیاتی:گویه ها به شرح زیر است:

 

• حضور زنان در جامعه زمینه ساز توسعه و پیشرفت جامعه میشود.

 

• فعالیت زنان در جامعه موجب استحکام روابط خانوادگی می شود.

 

• حضور زنان در بیرون از خانه نفعی برای زنان ندارد.

 

• جامعه دید خوبی نسبت به حضور زن در بیرون از خانه ندارد.

بعد احساسی نگرش (تعریف مفهومی):  این جز شامل احساساتی است که موضوع نگرش در شخص بر می انگیزد، یعنی، موضوع ممکن است خوشایند یا نا خوشایند باشد، ایجاد خوشی و خوشحالی کند یا بر انگیزنده نفرت و انزجار باشد. همین جنبه احساسی نگرش هاست که نقش انگیزشی بر رفتار دارد و اهمیت بعد احساسی را در نگرش مورد تاکید قرار می دهد.جوانی که نسبت به تحصیلات دانشگاهی احساس مثبتی دارد، شیفته ورود به دانشگاه است و نسبت به محیط دانشگاه احساس علاقه و احترام خاصی دارد )کریمی ،۱۳۸۸).

 

تعریف عملیاتی:گویه ها به شرح زیر است:

 

• به نظر من اشتغال زن، کانون گرم خانواده را تضعیف می کند.

 

• به نظر من حضور زنان در جامعه مانند حضور مردان ضروری است.

بعد آمادگی برای عمل در نگرش (تعریف مفهومی):  در تعریف نگرش، اغلب آن را نوعی آمادگی برای عمل ذکر کرده اند، یعنی نگرش شخص را آماده می کند تا در برخورد با موضوع نگرش رفتاری از خود نشان دهد. چنانچه نگرش شخص نسبت به موضوعی مثبت باشد. آماده است که کمک کند، ستایش کند، حمایت کند، یا پاداش دهد (کریمی ،۱۳۸۸).

 

تعریف عملیاتی:گویه ها به شرح زیر است:

 

• اگر بخاطر حرف مردم نبود بیشتر در جامعه فعالیت می کردم تا خانه.

 

• کار خانه را به حضور و فعالیت های خارج از خانه ترجیح می دهم.

به منظور سنجش این سازه در مجموعه برای کل ابعاد ۸ سوال، در قالب طیف لیکرت ۵ قسمتی (کاملا موافقم، موافقم، بی نظر، مخالفم، کاملا مخالفم) ارزش گذاری شده است که از ۱ تا ۵ امتیاز به آن اختصاص داده شده است، کمترین امتیاز ۸ و بیشترین امتیاز ۴۰ می باشد و مجموع امتیازات پاسخگو، میزان نگرش زنان را به حضور زنان در جامعه مشخص می کند.

 

۳-۶-۲٫ متغیر وابسته

 

۳-۶-۲-۱٫ عملکرد خانواده

 

تعریف نظری: عملکرد خانوده به چگونگی روابط اعضای خانواده، تعامل و حفظ روابط، چگونگی تصمیم گیری ها و حل مشکلات اعضای خانواده مربوط می شود (قمری، ۱۳۸۹: ۱۴). در واقع وقتی آسیب هایی موجب شود که عملکرد خانواده در جهت صحیح خود صورت نگیرد پیامدهای منفی برای روابط اعضای خانواده، نقش های خانوادگی به همراه دارد و در انجام مسئولیت های خانوادگی اختلال ایجاد می شود و این موجب می شود به تعاملات خانواده فشار وارد آید.

 

تعریف عملیاتی:

 

• من و همسرم کاملا همدیگر را درک می کنیم.

 

• ما در هنگام بحران می توانیم روی حمایت بقیه اعضای خانواده حساب کنیم.

 

• در خانواده ما احساس های ناخوشایند زیادی وجود دارد.

 

• همه اعضای خانواده من کاملا به یکدیگر اعتماد و اطمینان داریم.

 

• ما در خانواده به راه های گوناگون حل مشکل فکر می کنیم.

تعریف عملیاتی: FAD یک پرسشنامه ۶۰ سوالی است که برای سنجیدن عملکرد خانواده بر مبنای الگوی مک مستر تدوین شده است. این ابزار در سال ۱۹۸۳ توسط اپشتاین، بالدوین و بیشاب با هدف توصیف ویژگی های سازمانی و ساختاری خانواده تهیه شده است که توانایی خانواده را در سازش با حوزه وظایف خانوادگی با یک مقیاس خود گزارش دهی، مورد سنجش و ارزیابی قرار می دهد. این پرسشنامه دارای شش بعد است:

 

حل مشکل: تعریف نظری: این بعد مربوط می شود به توانایی خانواده در حل مشکلات در حدی که بتواند کارآیی مؤثری داشته باشد. حل مشکل شامل هفت مرحله است: ۱٫ شناسایی مشکل ۲٫ مشکل را به اطلاع افراد یا منابع ذیربط رساندن ۳٫ چاره اندیشی برای راه حل های متعدد ۴٫ تصمیم در مورد یک راه حل عملی  ۵٫ اجرا و عمل نمودن تصمیم ۶٫ کنترل اجرایی  ۷٫ ارزشیابی میزان موفقیت راه حل بکار گرفته شده. هرگاه مراحل به خوبی اجرا شوند، مشکل به مؤثرترین وجه حل می شود و هرگاه خانواده در شناسایی و تشخیص مشکل خود در بماند، در حل مشکلات ناتوان خواهد بود.

 

تعریف عملیاتی: گویه ها به این شرح آمده است:

 

• من و همسرم گاهی برسر مسائل بی اهمیت، یک بحث و جدل جدی داریم.

 

• ما اکثرا مشکلات روزمره خانواده را حل می کنیم.

 

• معمولا به تصمیمات خود در مورد حل مشکلات عمل می کنیم.

 

• ما با مشکلاتی که با احساس های اعضای خانواده بازی کند، برخورد می کنیم.

ارتباط: تعریف نظری: این بعد مربوط به توانایی خانواده در تبادل اطلاعات است. مدل مک مستری بر ارتباط کلامی توجه بیشتری دارد. چهار نوع ارتباط در این مدل شناسایی شده است: ۱٫ آشکار و صحیح ۲٫ آشکار و غیر صحیح ۳٫ نقاب دار و صحیح ۴٫ نقابدار و غیر صحیح.

 

مؤثر ترین شکل ارتباط، نوع آشکار و صریح آن است و کم اثر ترین آن، نقاب دار و غیر صحیح است زیرا پیام های نا آشکار و غیر صحیح به دلیل ابهام، دوگانگی، متعارض یا پوشیده بودنشان، مخاطبان را سردرگم و مضطرب می سازند. به همین دلیل بهتر است که پیام ها به طور مستقیم توسط شخص فرستنده، و نه از طریق واسطه یا شخص سوم، ابلاغ گردد. در چنین شرایطی احتمال سوء تفاهم و یا حتی سوء استفاده شخص واسطه وجود دارد. در یک خانواده با عملکرد بالا، اعضای خانواده افکار و احساسات خود را با یکدیگر به شیوه های ظریفی در میان می گذارند. آنها علایق و نگرانی های خویش را عنوان می کنند و دربارۀ مسائل مهم با یکدیگر به گفتگو می پردازند. هر یک از آنها می تواند دربارۀ خود و زندگی اش با سایرین صحبت کند و می داند که هم به او گوش می سپارند و هم او را درک می کنند. ارتباط مؤثر یکی از مهمترین ملزومات یک رابطه صمیمانه است. الگوهای ارتباطی موجود در خانواده، بر الگوهای ارتباطی که فرزندان بعدها در خانواده خود بکار خواهند برد، مؤثر است. ارتباط محدود به کلمات نمی شود بلکه گوش دادن، سکوت،‌ برخورد نگاه ها، حالت چهره، ژست ها، لمس کردن، حالت بدن و تمام نمادهای غیر کلامی دیگر و رمزهایی که برای ارسال و دریافت معنا به کار می روند را شامل می شود.

 

تعریف عملیاتی:

 

• وقتی یکی از اعضای خانواده ام ناراحت باشد، بقیه علت آنرا می دانند.

 

• من و همسرم اگر از رفتاری خوشمان نیاید به همدیگر می گوییم.

 

• با یکدیگر رو راست و بی پرده هستیم.

نقشها: تعریف نظری: این سازه، کارآمدی خانواده را بر اساس تخصیص وظایف و تکالیف به اعضای خانواده و کامل نمودن تکالیف از سوی آنها توصیف می کند. نقش ها گاه به صورت رسمی و گاه به صورت غیر رسمی تخصیص می یابند، در بسیاری از خانواده ها بیشتر به صورت غیر رسمی تخصیص می یابند، در بسیاری از خانواده ها بیشتر به صورت الگوهای عادتی برای اعضای خانواده در می آیند. این الگو نقش هایی را که برای عملکرد سالم خانواده انجام می گیرد از کارکرد های غیر ضروری متمایز می سازد (تامپلین و همکاران، ۱۹۹۸).

 

دو نوع قاعده و مقررات در خانواده قابل شناسایی اند: قواعد آشکار و قواعد پنهان. قواعد آشکار مانند مداخله کودکان در صحبت والدین، آویختن لباس بچه ها در جای مربوطه، و امثال آن مشاهده و درک آن آسان است. قواعد پنهان، قواعدی مانند در میان گذاشتن به موقع مسأله حاد شغلی که برای شوهر پیش آمده با همسرش، صحبت کردن به موقع و مناسب پدر با فرزند بزرگش که دچار مشکل روحی شده است را شامل می شود. اعضای خانواده با مشاهده الگوی رفتار دیگران در خانه، موجودیت و چگونگی آنها را استنباط می کنند. در خانواده کارا، قوانین به حفظ نظم و انظباط کمک می کند و در شرایط خاص نیز اجازه تغییرات لازم را می دهند.

 

تعریف عملیاتی:

 

• ما در این مورد که هر کسی در خانه چه کاری انجام دهد، گفتگو می کنیم.

 

• رفت و آمد در خانواده ما معقول نیست.

 

• هر کدام از اعضای خانواده من در خانه وظایف و مسئولیت های خاصی برعهده دارد.

 

• در خانواده ما، وظایف خانوادگی به تساوی تقسیم نمی شود.

 

• گاهی خانه ما از چیزها مورد نیاز، خالی می شود.

همراهی عاطفی:تعریف نظری: همراهی عاطفی به توان اعضای خانواده در پاسخ دهی مناسب به موقعیت های هیجانی مثبت و منفی گفته می شود (تامپلین و همکاران، ۱۹۹۸). در مدل مک مستر دو نوع همراهی عاطفی عمده شناخته شده است:

 

۱) احساسات آسایش که شامل واکنش های هیجانی مثبتی مانند عشق، مهربانی و شادی است.

 

۲) احساسات اضطراری که شامل عواطفی مانند ترس، اضطراب، خشم و مانند آن می شود. کارآیی عاطفی در این بعد شامل توانایی خانواده در برابر دامنه وسیعی از احساسات متناسب با موقعیت است.

 

تعریف عملیاتی:

 

• ما احساسات خود را در خانه راحت و آشکار بروز می دهیم.

 

• ما از ابراز محبت به یکدیگر اکراه داریم.

آمیختگی عاطفی:تعریف نظری: واکنشی است که هر یک از اعضاء در برابر علاقه و توجه دیگری نشان می دهد. در واقع میزان علاقه و نگرش اعضای خانواده را نسبت به هم توصیف می نماید (تامپلین و همکاران، ۱۹۹۸).

 

به طور ایده آل، خانواده نیازهای هیجانی همه اعضایش را برآورده می کند تا به مرحله ای از رشد برسند. بعضی از این نیازها توسط افراد بیرون از خانواده برآورده می شوند؛ این امر به طور فزاینده ای در دوره طبیعی رشد و در مقطع نوجوانی روی می دهد. انواع دخالت عاطفی در الگوی مک مستر متمایز شده اند:

 

الف) فقدان دخالت؛ اشاره به این دارد که اعضای خانواده بیشتر مانند غریبه ها در خانه ای بزرگ زندگی می کنند. آنها اغلب تنها هستند و کام روا نیستند.

 

ب) علاقه از احساسات جداست؛ در چنین خانواده هایی به نظر می رسد آمیختگی اعضای خانواده با یکدیگر از احساس وظیفه، نیازی در یک عضو برای کنترل عضوی دیگر، و حس کنجکاوی نشأت می گیرد.

 

ج) آمیختگی خود خواهانه؛ در این جا عضوی از خانواده به منظور حفظ احساسات ارزشمند خویش به عضو دیگر همراه می شود؛ نه به خاطر مراقبت یا نگرانی واقعی نسبت به وی.

 

د) دخالت دلسوزانه؛ این امر بر درک واقعی نیازهایی که فرد با آنها دست به گریبان است مبتنی است و به پاسخ هایی می انجامد که این نیازها را برآورده می سازد.

 

ه) شبکه؛ این اصطلاح در الگوی فرایند به کار رفته است. هرچند الگوی مک مستر حاوی دو طبقه است که مفهوم مشابهی را توصیف می کند: «آمیختگی بیش از حد» و «آمیختگی همزیستی»، مفهوم دوم تنها در روابط به شدت مختل دیده می شود.

 

تعریف عملیاتی:

 

• اگر کسی در خانواده ام دچار مشکل شود، سایرین هم در گیر حل آن می شوند.

 

• من و همسرم وقتی به یکدیگر علاقه نشان می دهیم که بتوانیم شخصا از آن بهره مند شویم.

 

• ما فقط وقتی با اعضای خانواده همراه می شویم که منافعی در بین باشد.

کنترل رفتار: تعریف نظری: این بعد مربوط به قواعدی است که خانواده بر آن اساس امورش را می گذراند. بعد کنترل رفتار همچنین دربرگیرنده میزان تأثیر و نفوذی است که اعضای خانواده بر یکدیگر دارند. خانواده برای بقاء و سازگاری نیاز به شیوه هایی جهت کنترل رفتار اعضای خود دارد. مدل مک مستر چهار شیوه کنترل رفتار را در خانواده ها شناسایی می کند.

 

1. خشک؛ در چنین خانواده هایی، نقش ها و وظایف روزمره اعضای خانواده قابل پیش بینی و مشخص است. این قبیل خانواده ها به دلیل خشک و نامنعطف بودن، قدرت سازگاری با تغییرات را ندارند و چه بسا حتی قدرت برون سازی تغییراتی که خانواده در هر مرحله از رشد خود با آن مواجه است نیز نداشته باشد. فضای کیفری چنین خانواده هایی احتمالاً اعضایش را به طرف رفتار های مخرب و پرخاشگرانۀ پنهان سوق می دهد و مبارزه برای کسب قدرت در خانه شدت می گیرد و احتمال دارد که اعضای خانواده، خشم خود را در محیط های بیرون از خانه بروز دهند، همان طور گفته شد؛ قابلیت پیش بینی در چنین خانواده هایی بالاست اما قابلیت سازندگی در آنها پائین است.

۲) انعطاف پذیر؛ رفتار خانواده هایی که از این شیوه ها بهره می برند، هم قابل پیش بینی و هم سازنده است. آنها می توانند به شکل مناسبی خود را با شرایط جدید انطباق دهند. شیوه آموزشی و حمایت گرانه خانواده، مشوق آنها در فعالیت و انطباق با مقررات خانواده است.

 

۳) بی قید؛ این شیوه تا حدودی قابل پیش بینی است اما قدرت سازندگی کمی دارد. بی حالی در این خانواده ها جایگزین سازماندهی و عمل شده است. اعضا به وظایف خویش به خوبی عمل نمی کنند و اغلب در ارتباط با یکدیگر و تشخیص نقش ها دچار مشکل هستند. ضعف سازماندهی در این خانواده ها باعث احساس عدم امنیت در فرزندان می شود و آنها رفتار های مهر طلبانه ای نشان می دهند. این فرزندان تا حدودی تکانشی و بی انضباط هستند و هنگام ورود به مدرسه دچار مشکل می شوند، زیرا در آنجا مقررات حکم فرماست و رفتار های استاندارد شده از آنها انتظار می رود.

 

۴) هرج و مرج گرایانه؛ در این شیوه، هم قابلیت پیش بینی و هم قدرت سازندگی شان ضعیف است. این شیوه گاه بی قید و گاهی نیز انعطاف پذیر است و همین شرایط، آن را غیر قابل پیش بینی می کند، به گونه ای که هیچ عضوی نمی داند باید انتظار چه چیزی را بکشد. مؤثر ترین شیوه کنترل رفتار، نوع انعطاف پذیر و کم اثر ترین آن، هرج و مرج گرایانه است

 

تعریف عملیاتی:

 

• در خانه ما هیچ قانون و مقرراتی وجود ندارد.

 

• برای تنبیه فرزندانم، از تنبیه بدنی استفاده می کنم.

 

• در خانه ما هیچ قانون و مقرراتی وجود ندارد.

 

 

 

 

جدول ۳-۳٫  عملکرد خانواده به ‌همراه مقادیر حداقل، حداکثر و ضرایب وزنی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ابعاد عملکرد خانواده	تعداد گویه	حداقل امتیاز گویه	حداکثر امتیاز گویه	حداقل امتیاز هربعد	حداکثرامتیاز هربعد
حل مشکل	۴	۱	۵	۴=۱×۴	۲۰=۵×۴
ارتباط	۳	۱	۵	۳=۱×۳	۱۵=۵×۳
نقش ها	۵	۱	۵	۵=۱×۵	۲۵=۵×۵
کنترل رفتار	۳	۱	۵	۳=۱×۵	۱۵=۵×۳
واکنش عاطفی	۲	۱	۵	۲=۱×۲	۱۰=۵×۲
آمیزش عاطفی	۳	۱	۵	۳=۱×۳	۱۵=۵×۳
عملکرد کلی	۵	۱	۵	۵=۱×۵	۲۵=۵×۵

 

 

۳-۷٫ اعتبار و پایایی

 

منظور از اعتبار یک تحقیق، میزان دقت شاخص ها و معیارهایی است که در راه سنجش پدیده مورد نظر تهیه شده اند. برای بدست آوردن اعتبار پرسشنامه این تحقیق از اعتبار محتوا استفاده شده است که بر قضاوت و داوری متخصصان استوار است. به همین منظور، اولا سعی شد گویه هایی که متغیرهای تحقیق را می سنجد را یا از گویه های تحقیقات پیشین که زیر  نظر اساتید مجرب، استفاده و اجرا شده اند، استفاده کنیم و یا برای انتخاب بهترین گویه ها برای متغیرهای جدید از نظر محققین و اساتید دیگر استفاده کنیم. در نهایت یک بار دیگر پرسشنامه تدوین شده را به اساتید و متخصصان نشان داده و از نظرات آنها برای تصحیح پرسشنامه کمک گرفتیم.

 

روایی یا پایایی هر وسیله اندازه گیری، به ثبات، همسازی و هماهنگی درونی آن بستگی دارد. پایاترین وسیله اندازه گیری، وسیله ای است که از کاربرد تکرار آن، نتایج صد در صد واحدی به دست آید (دیانی، ۱۳۸۲: ۱۱۸).

 

برای ‎آزمون پایایی پرسشنامه، شیوه‌های متفاوتی وجود دارد. در تحقیق حاضر، با بهره گرفتن از داده‌های آزمون مقدماتی (پیش‌آزمون) و به نرم‌افزار SPSS، میزان آلفای کرونباخ برای متغیرهایی که به‌صورت سازه تهیه شده بودند، محاسبه گردید.

 

جدول ۳-۴٫ میزان آلفای کرونباخ برای متغیرهای تحقیق

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

متغیر	تعداد گویه	ضریب آلفای کرونباخ
نوع نقش	۱۸	۷۸/۰
مزاحمت های اجتماعی	۷	۹۲/۰
باورهای دینی و سنتی	۱۳	۷۲/۰
مصرف گرایی	۱۶	۷۱/۰
چندگانگی نقش	۱۱	۸۵/۰
تعارضات نقش	۱۲	۰/۹۱
فشارهای روحی و روانی	۱۰	۷۷/۰
احساس بدنامی	۷	۷۷/۰
تن آرایی	۱۰	۸۵/۰
نگرش زنان	۸	۰/۷۰
عملکرد خانواده	۲۵	۷۰/۰

با توجه به اینکه میزان آلفا برای همه سازه‌ها بیشتر از ۷۰/۰ شده است. می توان گفت همبستگی درونی گویه ها بالا و به عبارتی دیگر ابزار تحقیق از پایایی مطلوبی برخوردار بوده است.

 

 

 

۳-۸٫تکنیک های مورد استفاده در تجزیه و تحلیل داده ها

 

جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار کامپیوتری spss و برای ترسیم نمودارها از نرم افزار Microsoft Excel 2010 استفاده شده است. در سطح توصیفی از جداول فراوانی، درصد ستونی، انحراف معیار و ترسیم نمودار و در سطح استنباطی نیز برای آزمون فرضیات از آزمون ضریب همبستگی پیرسون، آزمون T و رگرسیون استفاده شده است.

 

 

 

 

 

[۱]- problem-solving

 

[۲] – communication

 

[۳]- roles

 

[۴] – affective responsiveness

 

[۵] – welfare feelings

 

[۶] – affective Involvement

 

[۷] – rigid

 

[۸] – inertia

تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده، یکی از مهمترین قسمت های هر کار پژوهشی است، زیرا عدم دقت در مرحله تجزیه و تحلیل داده ها امکان نتیجه گیری غلط و تعمیم نادرست آنها را در پی دارد.

 

این فصل از تحقیق مشتمل بر دو قسمت است: یافته ای توصیفی و یافته های استنباطی. در قسمت اول (یافته های توصیفی)، توزیع فراوانی پاسخگویان بر اساس متغیرهای مختلف تحقیق در جداول و نمودارها منعکس شده است. این متغیرها هم شامل متغیرهای شناسایی (سن، وضعیت تاهل، تعداد فرزندان و …) تحقیق و هم شامل متغیرهای اصلی تحقیق مانند انواع آسیب ها، زمان ایفای نقش، نگرش نسبت به حضور زنان در اجتماع و … خواهد بود. مقایسه اطلاعات توصیفی آورده شده در قسمت اول فصل حاضر، با توسل به ارائه فراوانی های جداول بصورت درصدی و توضیحات مختصری درباره آنها به همراه نمودارهای آنها، راحت خواهد بود.

 

در قسمت یافته های استنباطی، متغیرهای زمینه ای و فرضیات تحقیق مورد آزمون قرار گرفته است. در این بخش، از آزمون های آماری مختلف مانند آزمون تی، تحلیل واریانس، محاسبه ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه بهره گرفته شده است.

 

 

 

 

 

 

 

۴-۲ یافته های توصیفی

 

۴-۲-۱  سن

 

جدول۴-۱: توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سن

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

متغیر	تعداد	درصدنسبی	درصد تجمعی
۱۸-۲۵	۱۳۸	۵/۲۸	۷/۲۸
۲۶-۳۳	۱۷۱	۳/۳۵	۶۴
۳۴-۴۱	۸۰	۵/۱۶	۶/۸۰
۴۲-۴۹	۵۱	۵/۱۰	۱/۹۱
۵۰ به بالا	۴۳	۹/۸	۱۰۰
بی جواب	۱	۲/.
جمع کل	۴۸۴	۱۰۰

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

جدول۴-۱ توزیع فراوانی پاسخگویان را برحسب گروه های سنی نشان می دهد. در اینجا سن پاسخگویان به پنج گروه دسته بندی شده است، از بین پاسخگویان ۳/۵۳ درصد (معادل ۱۷۱ نفر) در گروه سنی ۲۶-۳۲ سال قرار دارند که بیشترین حجم نمونه در این رده سنی قرار دارد. ۵/۲۸ درصد (معادل ۱۳۸ نفر) در گروه سنی ۱۸- ۲۵سال ، ۵/۱۶ درصد (معادل ۸۰ نفر) در گروه سنی ۳۴-۴۱ سال، ۵/۱۰ درصد (معادل ۵۱ نفر)  در گروه سنی ۴۲-۴۹ سال، ۹/۸ درصد ( معادل ۴۳ نفر) در گروه سنی ۵۰ سال به بالا می باشند که کمترین حجم نمونه را به خود اختصاص داده اند.

 

نمودار۴-۱٫ نمودارتوزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سن

 

 

 

۴-۲-۲  وضعیت تأهل

 

جدول۴-۲:  توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب وضعیت تأهل

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

متغیر	تعداد	درصد نسبی	درصد تجمعی
بی جواب	۳۲	۶/۶	۶/۶
متاهل	۴۰۴	۵/۸۳	۱/۹۰
همسر فوت شده	۲۶	۴/۵	۵/۹۵
مطلقه	۲۲	۵/۴	۱۰۰
جمع	۴۸۴	۱۰۰

جدول ۴-۲ توزیع فراوانی پاسخگویان را بر حسب وضعیت تأهل نشان می دهد، همان طور که مشاهده می گردد ۶/۶ درصد از پاسخگویان به این سوال جواب نداده اند و ۵/۸۳ درصد از پاسخگویان (معادل ۴۰۴ نفر) متاهل که این گروه بیشترین حجم نمونه را از آن خود کرده اند، ۴/۵ درصد همسر فوت شده و ۵/۴ درصد (معادل ۲۲ نفر) مطلقه هستند که این گروه کمترین حجم نمونه را به خود اختصاص داده است.

 

 

 

نمودار۴-۲٫  نمودار توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب وضعیت تأهل

 

 

 

 

 

 

 

۴-۲-۳  تعداد فرزندان

 

جدول ۴-۳: توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب  تعداد فرزندان

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

متغیر	تعداد	درصد نسبی	درصد تجمعی
بدون فرزند	۱۸۵	۲/۳۸	۲/۳۸
۱ تا ۲ فرزند	۲۰۷	۸/۴۲	۸۱
۳ تا ۴ فرزند	۷۷	۹/۱۵	۹/۹۶
۵ فرزند به بالا	۱۵	۱/۳	۱۰۰
جمع کل	۴۸۴	۱۰۰

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

جدول ۴-۳ توزیع فراوانی پاسخگویان را بر حسب تعداد فرزندان نشان می دهد، اطلاعات توصیفی این متغیر به صورت باز پرسیده شده بود پس از رتبه بندی به صورت نمایش داده شده در جدول فوق، آورده شده است. که به چهارگروه دسته بندی شده است که با توجه به جدول، اکثریت پاسخگویان، ۸/۴۲ درصد (معادل ۲۰۷ نفر) دارای یک تا دو بچه هستند و کمترین میزان، ۱/۲ درصد پاسخگویان دارای پنج فرزند به بالا هستند که این  با توجه به جوان بودن سن پاسخگویان و شرایط جوامع امروزی منطقی به نظر می آید.

 

 

 

نمودار شماره۴-۳٫ نمودار فراوانی پاسخگویان بر حسب تعداد فرزندان

 

 

 

 

 

 

 

۴-۲-۴ . تحصیلات

 

جدول ۴-۴: توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب تحصیلات

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

متغیر	تعداد	درصد نسبی	درصد تجمعی
بی جواب	۵	۱	۱
زیر دیپلم	۸۹	۴/۱۸	۴/۱۹
دیپلم	۱۴۸	۶/۳۰	۵۰
فوق دیپلم	۶۳	۱۳	۶۳
کارشناسی	۱۴۸	۶/۳۰	۹۳
کارشناسی ارشد	۳۰	۲/۶	۸/۹۹
دکترا	۱	۲/۰	۱۰۰
جمع	۴۸۴	۱۰۰

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

جدول ۴-۴ توزیع فراوانی پاسخگویان را بر حسب تحصیلات نشان می دهد که ۴/۱۸ درصد از زنان دارای تحصیلات زیردیپلم، ۶/۳۰ درصد دیپلم ، ۱۳ درصد فوق دیپلم، ۶/۳۰ درصد کارشناسی، ۲/۶ درصد کارشناسی ارشد و ۲/۰ درصد دارای تحصیلات دکترا بودند و در اینجا ۱ درصد به این سؤال پاسخی نداده بودند.  بالاترین درصد مربوط به کسانی می شد که دارای تحصیلات دیپلم و کارشناسی بودند و کمترین درصد مربوط به زنانی بود که دارای تحصیلات دکترا بودند.

 

نمودار۴-۴٫ نمودارتوزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب تحصیلات

 

 

 

 

 

۴-۲-۵ میزان تحصیلات همسر

 

جدول۴-۵:  توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب میزان تحصیلات همسر

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

متغیر	تعداد	درصد نسبی	درصد تجمعی
بی جواب	۴۲	۷/۸	۷/۸
زیردیپلم	۱۰۹	۵/۲۲	۲/۳۱
دیپلم	۱۲۹	۷/۲۶	۹/۵۷
فوق دیپلم	۵۶	۶/۱۱	۴/۶۹
کارشناسی	۱۰۹	۵/۲۲	۹/۹۱
کارشناسی ارشد	۳۲	۶/۶	۶/۹۸
دکترا	۷	۴/۱	۱۰۰
جمع کل	۴۸۴	۱۰۰

 

 

جدول ۴-۵ نشان دهنده توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب میزان تحصیلات همسرانشان است، در اینجا متغیرتحصیلات همسر پاسخگویان بر شش گروه دسته بندی شده و به صورت رتبه ای سنجیده می شود. با توجه به جدول،  بیشترین میزان تحصیلات در بین همسران پاسخگویان در مقطع دیپلم ۷/۲۶ درصد (معادل ۱۲۹ نفر) می باشد و کم ترین میزان تحصیلات در بین پاسخگویان در مقطع دکتری ۴/۱ درصد ( معادل ۷ نفر) می باشد.

 

 

 

نمودار۴-۵٫ نمودار  توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب میزان تحصیلات همسر

 

 

 

۴-۲-۶  میانگین درآمد ماهانه

 

جدول ۴-۶: توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب میزان درآمد

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

متغیر	تعداد	درصد نسبی	درصد تجمعی
بی جواب	۱۶	۳/۳	۳/۳
زیر ۵۰۰ هزار تومان	۲۶	۴/۵	۷/۸
۵۰۰ هزار تا ۸۰۰ هزار	۱۳۹	۷/۲۸	۴/۳۷
بالاتر از ۸۰۰ هزار تا یک میلیون	۱۲۷	۲/۲۶	۶/۶۳
یک میلیون تا یک میلیون سیصد هزار	۹۴	۴/۱۹	۱/۸۳
بیش از یک میلیون و سیصد	۸۲	۹/۱۶	۱۰۰
جمع کل	۳۸۴	۱۰۰

جدول ۴-۶ توزیع فراوانی پاسخگویان را بر حسب میزان درآمد نشان می دهد، برای سنجش وضعیت اقتصادی اجتماعی یکی از متغیرهای مهم میزان، درآمد می باشد که در این تحقیق متغیر درآمد در سطح رتبه ای سنجیده شده است و برای سهولت کار، میزان درآمد به پنج گروه دسته بندی شده است. با توجه به یافته های جدول، ۷/۲۸ درصد از پاسخگویان (معادل ۱۳۹ نفر) درآمدی بین ۵۰۰ هزار الی ۸۰۰ هزار تومان دارند که بیشتر پاسخگویان در این گروه قرار دارد و این نشان از این است که درآمد اکثریت مردم در سطح پایینی قرار دارد. و کمترین میزان یعنی  ۴/۵ درصد از پاسخگویان (معادل ۲۶ نفر) درآمدی زیر ۵۰۰ هزار تومان دارند.

 

 

نمودار۴-۶٫ نمودار  توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب میزان درآمد

 

 

 

 

 

 

 

۴-۲-۷  وضعیت اشتغال

 

جدول ۴-۷: توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب وضعیت اشتغال

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

متغیر	تعداد	درصد نسبی	درصد تجمعی
بی جواب	۸	۹/۱۰	۹/۱۰
شاغل	۳۱۳	۶/۷	۵/۱۸
خانه دار	۱۶۳	۷/۲۳	۲/۴۲
جمع کل	۴۸۴	۱/۱۴	۳/۵۶

جدول ۴-۷ توزیع فراوانی پاسخگویان را بر حسب وضعیت اشتغال نشان می دهد، که ۷/۶۴ درصد (معادل ۳۱۳) نفر از پاسخگویان را زنان خانه دار تشکیل می دهد و ۷/۳۳ درصد (معادل ۱۶۳ نفر) از پاسخگویان را زنان شاغل تشکیل داده اند.

 

 

 

نمودار۴-۷٫ توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب وضعیت اشتغال

 

 

 

 

 

۴-۲-۸٫ زمان ایفای نقش در طول شبانه روز

 

جدول ۴-۸٫  توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب زمان ایفای نقش

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

متغیر	تعداد	درصد نسبی	درصد تجمعی
بی جواب	۳۲	۶/۶	۶/۶
صبح تا ظهر	۲۵۲	۱/۵۲	۷/۵۸
بعد از ظهر تا عصر	۱۱۹	۶/۲۴	۳/۸۳
غروب تا آخر شب	۸۱	۷/۱۶	۱۰۰
جمع کل	۴۸۴	۱۰۰

با توجه به جدول۴-۸ مشخص می گردد که ۱/۵۲ درصد از زنان زان صبح تا ظهر را بیشتر بیرون از خانه می گذرانند،۶/۲۴ درصد بعدازظهر تا عصر، ۷/۱۶درصد غروب تا آخر شب و نیز ۶/۶ درصد به سؤال فوق جوابی نداده بودند که بالاترین درصد در اینجا مربوط به کسانی می شود که اظهار داشتند صبح تا ظهر را بیشتر از خانه بیرون می مانند و کمترین درصد مربوط به کسانی می باشد که اظهار داشتند غروب تا آخر شب.

 

 

 

 

نمودار۴-۸٫ توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب زمان ایفای نقش در بیرون از خانه

 

 

 

 

 

۴-۲-۹٫ تعداد ساعات حضور در بیرون از خانه

 

جدول ۴-۹٫  توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب تعداد ساعات حضور در بیرون از خانه

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

متغیر	تعداد	درصد نسبی	درصد تجمعی
بی جواب	۱۰	۱/۲	۱/۲
اصلا	۲۱	۳/۴	۴/۶
کمتر از  ۱ ساعت در روز	۴۷	۷/۹	۱/۱۶
۱ الی ۳ ساعت در روز	۱۷۵	۲/۳۶	۳/۵۲
۳ الی ۵ ساعت در روز	۷۶	۷/۱۵	۶۸
بیش از ۵ ساعت در روز	۱۵۵	۳۲	۱۰۰
جمع کل	۴۸۴	۱۰۰

با توجه به جدول فوق زمان بیرون ماندن از خانه در بین زنان اینگونه می باشد: ۳/۴درصد اصلا، ۷/۹ درصد کمتر از ۱ ساعت در روز، ۲/۲۶درصد الی ۳ ساعت در روز، ۷/۱۵ درصد ۳ الی ۵ ساعت در روز، ۳۲ درصد بیشتر از ۵ ساعت در روز و ۱/۲ درصد به سؤال فوق جوابی نداده بودند. در اینجا بالاترین درصد مربوط به کسانی می شد که اظهار داشتند ۱ الی ۳ ساعت در روز از خانه بیرون هستند و کمترین میزان نیز مربوط به کسانی می شد که اظهار داشتند کمتر از ۱ ساعت در روز بیرون می مانند.

 

 

 

نمودار۴-۹٫ توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب تعداد ساعات حضور در بیرون از خانه

 

 

 

۴-۲-۱۰٫ نوع نقش

 

 

 

جدول ۴-۱۰٫  توزیع پاسخ های پاسخگویان بر حسب میزان فعالیت در انواع نقش ها

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

شماره	گویه	خیلی کم	کم	متوسط	زیاد	خیلی زیاد	میانگین
		درصد	درصد	درصد	درصد	درصد
۱	شرکت در امور اجتماعی مانند انجمن اولیا و مربیان یا جلسات بسیج و…	۳۳/۵	۱۹/۶	۲۴/۶	۱۴/۵	۷/۲	۲/۴۰
۲	شرکت در انجمن های خیریه و کمک به سالمندان و جمع آوری کمک به زلزله زدگان و تهیه جهیزیه و…	۴۰/۳	۳۰/۲	۲۱/۵	۳/۱	۴/۵	۲
۳	شرکت در فعالیت های گروهی مانند تمیزسازی پارک ها و اماکن عمومی و درختکاری و…	۵۸/۷	۲۳/۶	۹/۱	۳/۷	۴/۵	۱/۷۱
۴	شرکت در انتخابات مختلف شهر و کشور.	۲۲/۵	۱۴	۲۶/۷	۱۷/۸	۱۸/۴	۲/۹۴
۵	شرکت در بحث ها و جلسات سیاسی	۵۰/۴	۲۳/۸	۱۵/۹	۵/۸	۲/۵	۱/۸۱
۶	شرکت در مراسم مذهبی مانند اعیاد و سفره های نذری و مراسم روضه خوانی	۹/۷	۱۴	۳۵/۳	۲۳/۶	۱۶/۷	۳/۲۲
۷	حضور داشتن در جلسات و کلاس های قرآن	۲۱/۱	۲۲/۵	۳۱/۸	۱۵/۷	۸/۵	۲/۶۷
۸	شرکت و فعالیت در برگزاری مراسمات مسجد محله	۳۱/۲	۲۱/۱	۲۴/۸	۱۲/۶	۹/۷	۲/۴۷
۹	انجام فعالیت شغلی در بیرون خانه	۳۸	۱۶/۷	۱۶/۱	۱۳	۱۵/۳	۲/۴۸
۱۰	انجام فعالیت هایی در درون خانه برای کمک خرجی مالی خانواده	۴۹	۲۲/۱	۱۴/۳	۷	۶/۸	۱/۹۸
۱۱	شرکت در کلاس های هنری مثل نقاشی، خطاطی، موسیقی و…	۵۰/۴	۲۱/۱	۱۶/۳	۵/۸	۵/۴	۱/۹۲
۱۲	شرکت در کلاس های مختلف مثل کلاس زبان، کامپیوتر، داستان نویسی	۴۷/۱	۲۲/۳	۱۷/۴	۷/۹	۴/۵	۱/۹۸
۱۳	انجام فعالیت های های ورزشی (استخر، پیاده روی و کوهنوردی و..)	۲۱/۵	۲۱/۷	۳۱	۱۴/۹	۱۰/۵	۲/۷۰
۱۴	رفتن به مسافرت و گردشهای علمی- تفریحی	۲۵	۱۹/۲	۳۲/۴	۱۳/۶	۹/۷	۲/۶۴
۱۵	رفتن به مجتمع های تجاری و مراکز خرید	۱۷/۶	۱۷/۴	۳۲/۶	۱۹/۸	۱۲/۴	۲/۹۲
۱۶	انجام خریدهای روزانه و ضروری منزل	۱۴/۷	۱۳/۸	۲۶/۲	۳۰/۸	۱۴	۳/۱۴
۱۷	دید و بازدید و رفتن به مهمانی های خانوادگی	۸/۱	۱۰/۳	۳۴/۱	۳۲/۲	۱۵/۱	۳/۳۵
۱۸	گفتگو با دوستان و سایر اعضای خانواده	۵	۹/۱	۳۰	۳۴/۱	۲۱/۵	۳/۵۷

 

 

 

 

 

 

جدول ۴-۱۱: محاسبه شاخص های آمار توصیفی مربوط به نوع نقش زنان در جامعه

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

شاخصهای پراکندگی متغیرهای نوع نقش زنان در جامعه	میانگین	خطای استاندارد	انحراف معیار	واریانس	چولگی	کشیدگی
نقش اجتماعی	۶/۱۱	۰/۱۲۶	۲/۷۷	۷/۷۲	۱	۱/۰۴
نقش مدنی	۴/۷۴	۰/۰۹	۲/۰۶	۴/۲۴	۰/۳۵۳	-۰/۴۸۷
نقش مذهبی	۸/۳۵	۰/۱۴۱	۳/۱۱	۹/۶۹	۰/۱۹	-۰/۷۶۹
نقش شغلی	۴/۴۶	۰/۰۹۶	۲/۱۲	۴/۵	۰/۵	-۰/۴۵۳
نقش تفریحی	۱۲/۱۴	۰/۱۹۹	۴/۳۹	۱۹/۲۷	۰/۴۳۵	-۰/۲۴۸
نقش خانوادگی	۱۰/۰۶	۰/۱۱	۲/۵۴	۶/۴۵	-۰/۴۴۶	۰/۱۶۳
کل	۴۵/۸۹	۰/۴۵۹	۱۰/۰۹	۱۰۱/۹۶۴	۰/۰۵۲	۰/۱۴۸

نتایج جدول ۴-۱۰ نشان می دهد که بالاترین میزان نوع نقش زنان از سوی پاسخگویان مربوط به گویه ۱۸ (گفتگو با دوستان و سایر اعضای خانواده) می باشد و کمترین میزان نوع نقش زنان از سوی پاسخگویان مربوط به گویه۳ (شرکت در فعالیت های گروهی مانند تمیزسازی پارک ها و اماکن عمومی و درختکاری و…) میباشد. متوسط نمره نوع نقش زنان در جامعه  بین۷۱/۱تا ۵۷/۳ در نوسان میباشد.

 

مطابق جدول بالا، بالاترین میانگین نوع نقش زنان مربوط به نقش تفریحی و کمترین میانگین نقش مربوط به نقش شغلی می باشد.  میانگین کل در این مطالعه برای نوع نقش زنان در جامعه ۴۵/۸۹  است و میزان انحراف معیار آن ۱۰/۰۹است. با توجه به مقدار کشیدگی و چولگی برای تمام متغیرها که در جدول مشخص شده و در بازه (۲ ، ۲-) می باشد مشخص می گردد که داده ها دارای توزیع نرمالی بوده اند.

 

با توجه به نمودار ۴-۱۰ نشان می دهد که از بین نقش هایی که زنان در خارج از خانه انجام میدهند، بیشتر مربوط به نقش های خانوادگی که مربوط به بیرون از خانه می شود مثل خریدهای ضروری و روزانه منزل، رفتن به مهمانی ها و دید و بازدیدها و مهمانی ها می باشد و کمترین میزان فعالیت زنان مربوط به نقش های اجتماعی می باشد

 

نمودار شماره ۴-۱۰٫ نمودار فراوانی پاسخگویان بر حسب نوع نقش زنان در جامعه

 

 

 

 

 

 

 

۴-۲-۱۱٫مزاحمت های اجتماعی

 

 

 

جدول ۴-۱۲: توزیع پاسخ های پاسخگویان به طیف ارزیابی مزاحمت های اجتماعی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

شماره

گویه

کاملامخالف

مخالفم

بینظر

موافقم

کاملاموافق

میانگین

درصد

درصد

درصد

درصد

درصد

۱

هنگامی که در شب به تنهایی در این شهر قدم می زنم احساس ناامنی می کنم.

۳/۹

۱۵/۱

۱۱/۲

۳۵/۷

۳۳/۹

۳/۸۰

۲

از راه رفتن و نشستن در پارک ها اصلا احساس امنیت نمی کنم.

۵

۲۵/۸

۱۳

۳۱

۲۵

۳/۴۵

۳

برایم پیش اومده که در خیابان مردی خواسته باشد به من شماره دهد.

۲۳/۳

۱۵/۵

۱۳

۱۹/۶

۲۸/۵

۳/۱۴

۴

برایم اتفاق افتده که در خیابان مردی با متلک گویی برایم مزاحمت ایجاد کند.

۱۸/۸

۱۵/۱

۱۱/۲

۲۵/۴

۲۹/۵

۳/۳۲

۵

تا بحال برایم اتفاق افتاده که مردی در خیابان به من تنه بزند.

۲۴/۴

۱۸/۸

۱۳/۶

۲۹/۲

۲۰/۲

۲/۹۶

۶

برایم پیش اومده در خیابان مردی اصواتی مثل سوت زدن یا فریاد کشیدن برایم در آورد.

۲۰/۷

۱۶/۵

۱۲

۲۵/۴

۲۵/۴

۳/۱۸

۷

برایم اتفاق افتاده که مردی با ماشین تعقیبم کند یا بخواهد که سوار ماشینش شوم.

۲۹/۳

۱۸

۱۱/۴

۲۱/۷

۱۹/۶

۲/۸۴

شاخصهای پراکندگی متغیر آسیب شناسی اجتماعی زنان

میانگین

خطای استاندارد

انحراف معیار

واریانس

چولگی

کشیدگی

۲۲/۶۹

۰/۳۵

۷/۶۹۱

۵۹/۱۵۷

-۰/۱۰۴

-۱/۰۴۴

 

 

با توجه به جدول ۴-۱۲، بالاترین میزان مزاحمت های اجتماعی از سوی پاسخگویان مربوط به گویه ۱ (هنگامی که در شب به تنهایی در این شهر قدم می زنم احساس ناامنی می کنم) می باشد و کمترین میزان مزاحمت های اجتماعی از سوی پاسخگویان مربوط به گویه ۷ (برایم اتفاق افتاده که مردی با ماشین تعقیبم کند یا بخواهد که سوار ماشینش شوم) میباشد. متوسط نمره نوع نقش زنان در جامعه  بین ۲/۸۴  تا ۳/۸۰ در نوسان میباشد. میانگین میزان مزاحمت های اجتماعی برابر با ۶۹/۲۲ و میزان انحراف معیار آن ۶۹۱/۷ می باشد.

 

 

 

جدول ۴-۱۳٫ توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب مزاحمت های اجتماعی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ردیف		پایین	متوسط	بالا
مزاحمت های اجتماعی	درصد	۳۹/۵	۶/۳۷	۹/۲۲
	تعداد	۱۹۱	۱۸۲	۱۱۱

 

 

با توجه به نتایج جدول ۴-۱۳، از بین پاسخگویان، ۵/۳۹ درصد از زنان میزان مزاحمت های اجتماعی را در سطح پایین گزارش داده اند و ۶/۳۷ درصد در سطح متوسط و ۱۱۱ نفر از پاسخگویان در سطح بالا گزارش داده اند.

 

 

 

 

 

۴-۲-۱۲٫ کاهش باورهای دینی و سنتی

 

جدول ۴-۱۴: توزیع پاسخ های پاسخگویان به طیف ارزیابی باورهای سنتی و مذهبی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

شماره	گویه	کاملامخالفم	مخالفم	بینظر	موافقم	کاملاموافقم	میانگین
		درصد	درصد	درصد	درصد	درصد
۱	در روز قیامت به اعمال و رفتار ما دقیقا رسیدگی می شود.	۰/۶	۱/۷	۵/۶	۳/۱۵	۷۶/۹	۴/۶۶
۲	احساس می کنم زندگی ام بدون اعتقاد به خدا پوچ و بی هدف است.	۳/۱	۲/۹	۳/۷	۱۶/۱	۷۴/۲	۴/۵۵
۳	به نظر من باید به غسل های واجب اهمیت دهیم.	۰/۶	۲/۱	۵	۱۶/۳	۷۶	۴/۶۵
۴	حجاب ظاهری اهمیتی ندارد، مهم حجاب باطنی است.	۱۹/۲	۲۱/۳	۸/۷	۱۸	۳۲/۹	۳/۲۴
۵	اساسی ترین کارهای هر زنی خانه داری اوست و خانه دار بودن اوست که زن را می سازد.	۷/۶	۱۸/۲	۱۱/۸	۲۸/۳	۳۴/۱	۳/۶۳
۶	تحصیلات دانشگاهی برای یک پسر مهمتر است تا برای یک دختر	۲۳/۳	۲۹/۱	۱۲/۴	۱۵/۵	۱۹/۶	۲/۷۹
۷	ترجیح می دهم در مکان هایی که مردان بیشتر حضور دارند، نروم.	۶/۸	۱۸/۶	۱۹/۲	۳۱	۲۴/۴	۳/۴۸
۸	سعی می کنم با مردان نامحرم، کمتر ارتباط داشته باشم.	۳/۳	۱۳/۲	۱۷/۱	۳۵/۳	۳۰/۸	۳/۷۶
۹	در تربیت فرزندانم از شیوه های سنتی ازدواج کنند.	۱۲/۶	۲۴/۲	۲۴/۶	۲۴/۲	۱۴	۳/۰۲
۱۰	معتقدم فرزندانم باید به شیوه سنتی ازدواج کنند.	۱۵/۳	۲۵/۴	۱۹/۶	۲۱/۳	۱۸/۲	۳/۰۱
۱۱	زن نباید بدون اجازه شوهرش کاری انجام دهد.	۱۰/۵	۱۵/۷	۱۳/۴	۲۹/۱	۳۱	۳/۵۴
۱۲	زن وظیفه دارد برای خارج شدن از خانه از همسرش اجازه بگیرد.	۹/۱	۱۰/۱	۱۲/۸	۳۲	۳۵/۳	۳/۷۳
۱۳	چادر، حجاب برتر است باید با افراد بدحجاب برخورد شود.	۱۸/۲	۱۸/۶	۱۴/۷	۱۹/۲	۲۸/۷	۳/۲۰

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

شاخصهای پراکندگی متغیرهای باورهای مذهبی و سنتی	میانگین	خطای استاندارد	انحراف معیار	واریانس	چولگی	کشیدگی
باورهای مذهبی	۱۷/۱۰	۰/۱۱	۲/۴۴	۵/۹۷	-۰/۹۰۹	۱/۲۷۵
باورهای سنتی	۳۰/۱۴	۰/۳۵	۷/۸۴	۶۱/۵۷	-۰/۱۲۷	-۰/۶۶۴
کل	۴۷/۲۵	۰/۳۸۸	۸/۵۳۷	۷۲/۸۸۹	-۰/۰۶۶	-۰/۶۳۸

جدول ۴-۱۴ نشان دهنده فراوانی باورهای مذهبی و سنتی می باشد با توجه به جدول، بالاترین میزان باورهای مذهبی و سنتی از سوی پاسخگویان مربوط به گویه ۱ (در روز قیامت به اعمال و رفتار ما دقیقا رسیدگی می شود.) می باشد و کمترین میزان باورهای مذهبی و سنتی از سوی پاسخگویان مربوط به گویه۶ (تحصیلات دانشگاهی برای یک پسر مهمتر است تا برای یک دختر) میباشد. متوسط نمره باورهای سنتی و مذهبی بین ۲/۷۹ تا ۴/۶۶ در نوسان میباشد. میانگین کل در این مطالعه برای باورهای سنتی و مذهبی  ۴۷/۲۵  است و میزان انحراف معیار آن ۸/۵۳  است. با توجه به مقدار کشیدگی و چولگی برای تمام متغیرها که در جدول مشخص شده و در بازه (۲، ۲-) می باشد مشخص می گردد که داده ها دارای توزیع نرمالی بوده اند.

 

 

 

جدول۴-۱۵٫ توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب میزان باورهای سنتی و مذهبی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

	متغیر			پایین		متوسط		بالا
باورهای سنتی و مذهبی		درصد	۵/۵		۳/۶۴		۲/۳۰
		تعداد	۲۱		۲۴۷		۱۱۶

 

 

با توجه به نتایج موجود در جدول ۴-۱۵، باورهای مذهبی و سنتی در بین زنان اینگونه بود که ۴۶/۱درصد بالا، ۵۲/۵ درصد متوسط و ۱/۴درصد پایین. که باتوجه به نتایج بیشترین میزان مربوط به کسانی بود که دارای باورهای سنتی و مذهبی متوسطی بودند.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

۴-۲-۱۳٫مصرف گرایی

 

 

 

جدول ۴-۱۶٫ توزیع پاسخ های پاسخگویان به طیف ارزیابی مصرف گرایی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

شماره

گویه

کاملامخالف

مخالفم

بینظر

موافقم

کاملاموافقم

میانگین

درصد

درصد

درصد

درصد

درصد

۱

هنگام خرید به قیمت کالا توجهی ندارم، مهم این است که شیک و جدید باشد.

۱۵/۵

۴۱/۱

۸/۵

۱۹/۶

۱۵/۳

۲/۷۸

۲

استفاده از کالاهای مارک دارد برایم لذت بخش است.

۱۳/۸

۲۸/۹

۱۷/۶

۲۶

۱۳/۴

۲/۹۶

۳

معمولا هر چه مصرف فرد بیشتر باشد، وجهه اجتماعی اش بالاتر می رود.

۲۱/۹

۳۳/۳

۱۵/۱

۲۰/۵

۹/۱

۲/۶۱

۴

کالاهای گران قیمت و لوکس برای کسی ارزش نمی آورد.

۳۸

۳۱/۲

۱۲/۸

۱۲/۸

۵

۲/۱۵

۵

خوبی وسایل و لباس های جدید این است که از دیگران متمایز میشوی.

۱۵/۱

۳۱

۲۲/۷

۲۱/۷

۹/۳

۲/۷۹

۶

خرید کردن را دوست دارم، چون احساس خوبی به من می دهد.

۱/۷

۸/۷

۱۵/۱

۳۶/۲

۳۸

۳/۹۹

۷

احساس می کنم بعد از مدتی استفاده از یک وسیله یا کالا برایم تکراری می شود و حوصله ام را سر می برد.

۶

۲۷/۳

۱۸/۴

۳۲/۲

۱۵/۹

۳/۲۴

۸

دوست دارم چیزهای جدید، متنوع و متفاوت را تجربه کنم.

۵/۲

۱۰/۳

۱۰/۷

۴۴/۲

۲۹/۵

۳/۸۳

۹

هر ساله باید بعضی از وسایل و کالاهایی را که از مد می افتد تغییر داد.

۱۴

۳۳/۵

۱۳/۶

۲۶/۷

۱۱/۸

۲/۸۷

۱۰

از لباس و کیف و کفش متنوع استفاده می کنم.

۶

۲۷/۳

۱۳/۴

۳۳/۵

۱۹/۲

۳/۳۱

۱۱

همیشه سعی در صرفه جویی دارم بویژه هنگام خرید کردن.

۳۳/۳

۴۱/۳

۱۰/۵

۱۱

۳/۳

۲/۰۸

۱۲

از اینکه ساعت ها در پاساژها به خرید بپردازیم اصلا احساس خستگی نمی کنم.

۱۰/۵

۲۶/۹

۱۳

۲۹/۳

۲۰/۲

۳/۲۲

۱۳

معمولا زود به زود به خرید لباس و… اقدام می کنم.

۱۵/۹

۳۶/۸

۱۶/۷

۱۸/۸

۱۱

۲/۷۰

۱۴

معمولا از فروشگاه های مارک دار و خاص و بالای شهر خرید می کنم.

۲۱/۷

۳۹/۵

۱۷/۴

۱۳/۴

۷/۹

۲/۴۶

۱۵

با مصرف کالاهای جدید و گران سعی می کنم توجه دیگران را جلب کنم.

۳۵/۵

۳۸/۴

۱۰/۱

۹/۳

۶/۲

۲/۱۱

۱۶

خیلی وقت ها برای سرگرمی و تفریح به خرید می روم.

۱۴/۳

۲۸/۹

۱۳/۸

۲۸/۱

۱۴/۷

۲/۹۹

شاخصهای پراکندگی متغیر مصرف گرایی

میانگین

خطای استاندارد

انحراف معیار

واریانس

چولگی

کشیدگی

۴۶/۷

۰/۴۴

۹/۶۸

۹۳/۸۱

۰/۰۶۲

-۰/۴۹۸

 

 

با توجه به جدول ۴-۱۴ که نشان دهنده میزان پاسخ به گویه های مصرف گرایی می باشد،  بالاترین میزان مصرف گرایی از سوی پاسخگویان مربوط به گویه ۶ (خرید کردن را دوست دارم، چون احساس خوبی به من می دهد) می باشد و کمترین میزان مصرف گرایی از سوی پاسخگویان مربوط به گویه۱۱ (همیشه سعی در صرفه جویی دارم بویژه هنگام خرید کردن) میباشد. متوسط نمره میزان مصرف گرایی بین ۲/۰۸ تا ۳/۹۹ در نوسان میباشد. میانگین  میزان مصرف گرایی در این مطالعه  ۴۶/۱۲است و میزان انحراف معیار آن ۹/۶۴ است. با توجه به مقدار کشیدگی و چولگی برای تمام متغیرها که در جدول مشخص شده و در بازه (۲- ، ۲) می باشد مشخص می گردد که داده ها از توزیع نرمالی برخوردارند

 

جدول۴-۱۷٫ توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب میزان مصرف گرایی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

متغیر		پایین	متوسط	بالا
مصرف گرایی	درصد	۲۲/۵	۷۰/۲	۷/۲
	تعداد	۱۰۹	۳۴۰	۳۵

با توجه به نتایج موجود در جدول ۴-۱۷، ۷/۲درصد دارای میزان مصرف گرایی بالا، ۷۰/۲ درصد متوسط و ۲۲/۷ درصد پایین بودند. که بالاترین میزان مربوط به کسانی می شد که دارای میزان مصرف گرایی متوسطی بودند و کمترین میزان مربوط به کسانی بود که دارای میزان مصرف گرایی بالایی بودند.

 

۴-۲-۱۴٫ چندگانگی نقش

 

جدول ۴-۱۸٫ توزیع پاسخ های پاسخگویان به طیف ارزیابی چندگانگی نقشی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

شماره

گویه

کاملامخالفم

مخالفم

بینظر

موافقم

کاملاموافقم

میانگین

درصد

درصد

درصد

درصد

درصد

۱

نمی توانم در برنامه غذایی خانواده ام تنوع ایجاد کنم.

۱۴/۷

۳۸

۱۴/۵

۲۱/۹

۱۱

۲/۷۶

۲

مجبورم غذای روزانه را روز قبل تهیه کنم.

۲۳/۱

۳۶/۴

۱۷/۴

۱۴

۸/۹

۲/۴۹

۳

به خاطر فعالیت در بیرون از خانه نمی توانم به طور کامل به نظم و نظافت منزل رسیدگی کنم.

۲۵/۶

۳۴/۷

۱۴/۹

۱۵/۹

۸/۹

۲/۴۸

۴

هنگام بیماری کودکان یا یکی از اعضای خانواده، مراقبت از آنها تنها بر عهده من است.

۹/۱

۲۶

۱۹/۲

۲۷/۹

۱۷/۶

۳/۱۸

۵

هنگامیکه مهمان دارم پذیرایی از آنها بر عهده من است.

۹/۳

۲۲/۳

۱۰/۵

۴۰/۷

۱۷/۱

۳/۳۴

۶

وقت کافی برای رفت و آمد با نزدیکان و اقوام خود و همسرم را ندارم.

۱۵/۷

۳۵/۱

۱۶/۳

۲۲/۹

۹/۷

۲/۷۵

۷

وقت اندکی برای گفنگو و تبادل نظر با همسرم دارم.

۱۳

۳۱/۶

۲۵/۲

۲۱/۵

۸/۵

۲/۸۰

۸

رسیدگی به امور فرزندان تنها بر عهده من است.

۱۳/۶

۲۴/۸

۲۴/۲

۲۱/۷

۱۴/۷

۲/۹۶

۹

مسئولیت رسیدگی به تکالیف فرزندانم تنها بر عهده من است و همسرم هیچگونه همکاری نمی کند.

۱۳/۲

۲۵/۴

۲۷/۷

۲۰

۱۳/۲

۲/۹۳

۱۰

وقت کافی برای رسیدگی به ظاهر خود را ندارم.

۱۸/۶

۴۴/۶

۱۵/۷

۱۵/۳

۵/۸

۲/۴۵

۱۱

برای تفریح و پر کردن اوقات فراغت فرزندانم وقت کافی ندارم.

۱۳/۶

۳۵/۷

۲۷/۹

۱۶/۹

۵/۴

۲/۶۳

شاخصهای پراکندگی متغیر چندگانگی نقشی

میانگین

خطای استاندارد

انحراف معیار

واریانس

چولگی

کشیدگی

۳۰/۷۸

۰/۳۵۸

۷/۸۸

۶۲/۱۰۵

۰/۱۸۴

۰/۲۸۷

 

 

 

 

جدول۴-۱۸ فراوانی پاسخگویی به گویه های متغیر چندگانگی نقش را نشان می دهد که با توجه به اطلاعات می بینیم که بالاترین امتیاز پاسخگویی مربوط به گویه ۵ (هنگامیکه مهمان دارم پذیرایی از آنها بر عهده من است) می باشد و کمترین میزان چندگانگی نقشی از سوی پاسخگویان مربوط به گویه۱۰ (وقت کافی برای رسیدگی به ظاهر خود را ندارم) میباشد. متوسط نمره چندگانگی نقشی بین ۲/۴۵ تا ۳/۳۴  در نوسان می باشد. میانگین  میزان چندگانگی نقشی در این مطالعه ۳۰/۷۸  است و میزان انحراف معیار آن  ۷/۸۸ است. با توجه به مقدار کشیدگی و چولگی که در جدول مشخص شده و در بازه (۲- ، ۲) می باشد مشخص می گردد که داده ها از توزیع نرمالی برخوردارند.

 

جدول۴-۱۹٫ توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب میزان چندگانگی نقش

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

متغیر		پایین	متوسط	بالا
چندگانگی نقش	درصد	۲۲/۹	۶۶/۳	۱۰/۷
	تعداد	۱۱۱	۳۲۱	۵۲

 

 

با توجه به نتایج موجود در جدول ۴-۱۹، ۱۰/۷ درصد دارای میزان چندگانگی نقشی بالا، ۶۶/۳ درصد متوسط و ۲۲/۹ درصد پایین بودند. که بالاترین میزان مربوط به کسانی می شد که دارای میزان چندگانگی نقشی متوسطی بودند و کمترین میزان مربوط به کسانی بود که دارای میزان چندگانگی نقش بالایی بودند.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

۴-۲-۱۵٫ تعارضات نقشی

 

جدول ۴-۲۰٫ توزیع فراوانی پاسخگویان به طیف ارزیابی تعارضات نقشی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

شماره

گویه

کاملامخالف

مخالفم

بینظر

موافقم

کاملاموافقم

میانگین

درصد

درصد

درصد

درصد

درصد

۱

فعالیت خارج از خانه بیش از حد انتظارم مانع مانع رسیدگی به امور خانواده ام میشود.

۱۲/۸

۳۲/۴

۲۱/۱

۲۳/۳

۱۰/۳

۲/۸۶

۲

فعالیت خارج از خانه موجب می شود نتوانم رابطه متعادلی بین مسوولیت و نقش خانوادگی ام داشته باشم.

۱۳/۸

۴۰/۷

۱۹/۶

۱۹

۶/۶

۲/۶۳

۳

حضور من در جامعه باعث می شود که انقدر از نظر روحی و جسمی خسته شوم که نمی توانم در فعالیت های خانوادگی مشارکت کنم.

۱۴/۳

۳۶/۴

۲۲/۳

۱۷/۸

۹/۳

۲/۷۱

۴

به علت فشار ناشی از فعالیت بیرون از خانه، خیلی وقت ها نمی توانم کارهایی که در خانه برایم لذت بخش است را انجام دهم.

۱۴/۹

۳۶/۲

۱۶/۷

۲۲/۱

۱۰/۱

۲/۷۶

۵

رفتارهایی که در بیرون از خانه انجام میدهم تا فرد خوبی باشم، نمیتواند به من کمک کند تا مادر یا همسر بهتری باشم.

۱۵/۵

۳۴/۱

۲۶/۴

۱۶/۵

۷/۴

۲/۶۶

۶

رفتارهایی که در نقش اجتماعی من موثر هستند، تاثیر عکسیا منفی در خانه دارند.

۱۳/۲

۳۳/۱

۳۰/۸

۱۵/۳

۷/۶

۲/۷۱

۷

مسئولیت های من در خانه باعث می شود نتوانم در جامعه حضور داشته باشم.

۱۴

۳۷/۸

۱۸/۸

۱۹/۶

۹/۷

۲/۷۳

۸

زمانی که صرف مسئولیت های خانوادگی می کنم غالبا با مسئولیت های من در بیرون از خانه تداخل دارد.

۱۱/۶

۳۳/۵

۲۶/۹

۲۰/۹

۷/۲

۲/۷۹

۹

به علت فشارهای عصبی که در خانه دارم،مانع از حضور من در جامعه می شود.

۱۷/۴

۳۹/۹

۱۵/۷

۱۸

۸/۵

۲/۵۸

۱۰

تنش و اضطراب خانواده غالبا سبب تضعیف توانایی من در انجام دیگر فعالیت هایم می شود.

۱۳/۲

۳۰

۱۹/۴

۲۶

۱۱

۲/۹۰

۱۱

رفتارهایی که در خانه کاراریی دارند، نمی توانند اثر مشابهی را در کارم داشته باشند.

۶/۸

۲۳/۱

۳۵/۱

۲۱/۵

۱۳/۲

۳/۱۱

۱۲

رفتارهایی که در خانه موثر و ضروری هستند در محیط بیرون از خانه تاثیر عکس و منفی دارند.

۷/۲

۳۰/۶

۳۳/۳

۱۵/۷

۱۳/۲

۲/۹۷

شاخصهای پراکندگی متغیر تعارضات نقشی

میانگین

خطای استاندارد

انحراف معیار

واریانس

چولگی

کشیدگی

۳۳/۴۳

۰/۴۱۵

۹/۱۲

۸۳/۳۱۴

۰/۰۱۰

-۰/۲۵۳

نتایج جدول ۴-۲۰ بیانگر این است که بالاترین میزان تعارضات  نقشی از سوی پاسخگویان مربوط به گویه ۱۱ (رفتارهایی که در خانه کاراریی دارند، نمی توانند اثر مشابهی را در کارم داشته باشند) می باشد و کمترین میزان تعارضات نقشی از سوی پاسخگویان مربوط به گویه۲ (فعالیت خارج از خانه موجب می شود نتوانم رابطه متعادلی بین مسوولیت و نقش خانوادگی ام داشته باشم) میباشد. متوسط نمره تعارضات نقشی  بین ۲/۶۳ تا ۳/۱۱ در نوسان میباشد. میانگین  میزان تعارضات نقشی در این مطالعه ۳۳/۴۳ است و میزان انحراف معیار آن  ۹/۱۲ است.

 

جدول۴-۲۱٫ توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب میزان تعارضات نقشی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

متغیر		پایین	متوسط	بالا
تعارضات نقش	درصد	۲۷/۱	۶۰/۱	۱۲/۸
	تعداد	۱۳۱	۲۹۱	۶۲

 

 

با توجه به نتایج موجود در جدول ۴-۲۱،  ۱۲/۸درصد دارای میزان تعارضات نقشی بالا، ۶۰/۱ درصد متوسط و ۲۷/۱ درصد دارای تعارضات نقشی پایین بودند. که بالاترین میزان مربوط به کسانی می شد که دارای میزان تعارضات نقشی متوسطی بودند و کمترین میزان مربوط به کسانی بود که دارای میزان تعارضات نقش بالایی بودند.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

۴-۲-۱۶٫ فشارهای روحی و روانی

 

جدول ۴-۲۲٫ توزیع فراوانی پاسخگویان به طیف ارزیابی فشارهای روحی و روانی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

شماره	گویه	کاملامخالفم	مخالفم	بینظر	موافقم	کاملاموافقم	میانگین
		درصد	درصد	درصد	درصد	درصد
۱	احساس می کنم حالم خوب است و از آرامش کامل برخوردارم.	۲۵/۶	۳۹/۷	۹/۷	۱۹/۴	۵/۶	۲/۴۰
۲	فکر می کنم به یک داروی نیروبخش موثر برای شاداب شدن نیازمندم.	۱۱/۸	۲۵/۸	۱۲/۲	۳۰/۲	۲۰	۳/۲۱
۳	به طور مداوم احساس خستگی و سستی دارم.	۸/۷	۳۶/۶	۹/۹	۲۷/۵	۱۷/۱	۳/۰۷
۴	بیشتر وقتها دوست دارم تنها باشم.	۱۱/۲	۲۸/۷	۹/۵	۲۶/۲	۲۴/۴	۳/۲۴
۵	احساس می کنم توانایی و قابلیت های زیادی برای انجام امور ندارم.	۱۳/۴	۳۹	۱۲/۶	۲۱/۹	۱۳	۲/۸۲
۶	گاهی اوقات احساس می کنم فردی بی فایده هستم.	۱۸/۲	۴۱/۹	۱۳/۶	۱۵/۷	۱۰/۵	۲/۵۸
۷	همسرم بخاطر فعالیتم در بیرون از خانه مدام شکایت می کند.	۱۴/۷	۳۳/۷	۲۸/۱	۱۶/۳	۷	۲/۶۷
۸	من و شوهرم مشاجره و کش مکش داریم.	۱۷/۱	۳۰/۸	۲۸/۵	۱۳/۴	۹/۵	۲/۶۵
۹	همسرم بخاطر خدمات و کارهایی که انجام می دهم از من تشکر و قدردانی نمیکند.	۱۴	۳۱/۸	۲۲/۷	۱۸/۶	۱۲/۴	۲/۸۲
۱۰	من قادرم بر مشکلاتم غلبه کنم.	۲۵/۸	۴۳/۴	۱۴/۷	۱۲/۲	۳/۵	۲/۲۳

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

شاخصهای پراکندگی متغیر فشارهای روحی و روانی	میانگین	خطای استاندارد	انحراف معیار	واریانس	چولگی	کشیدگی
	۲۷/۶۹	۰/۳۵	۷/۷۰	۵۹/۲۹	۰/۰۵۵	-۰/۷۲۴

 

 

 

 

نتایج جدول ۴-۱۶ نشان می دهد که بالاترین میزان فشارهای روحی و روانی از سوی پاسخگویان مربوط به گویه ۱۱ (رفتارهایی که در خانه کاراریی دارند، نمی توانند اثر مشابهی را در کارم داشته باشند) می باشد و کمترین میزان فشارهای روحی و روانی از سوی پاسخگویان مربوط به گویه۲ (فعالیت خارج از خانه موجب می شود نتوانم رابطه متعادلی بین مسوولیت و نقش خانوادگی ام داشته باشم) میباشد. متوسط فشارهای روحی و روانی بین ۲/۶۳ تا ۳/۱۱  در نوسان میباشد.

 

جدول۴-۲۳٫ توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب میزان فشارهای روحی و روانی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

متغیر		پایین	متوسط	بالا
فشارهای روحی و روانی	درصد	۳۴/۷	۵۱	۱۴/۳
	تعداد	۱۶۸	۲۴۷	۶۹

همانطور که در جدول ۴-۲۱ مشاهده می شود،میزان فشارهای روحی و روانی در بین پاسخگویان در حد متوسط بودند و کمترین میزان مربوط به کسانی بود که دارای میزان فشارهای روحی و روانی بالایی بودند

 

 

 

 

 

 

 

۴-۲-۱۷٫ احساس بدنامی

 

جدول ۴-۲۴٫ توزیع فراوانی پاسخگویان به طیف ارزیابی احساس بدنامی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

شماره	گویه	کاملامخالفم	مخالفم	بینظر	موافقم	کاملاموافقم	میانگین
		درصد	درصد	درصد	درصد	درصد
۱	با حضور من در جامعه، مردم دیدی منفی نسبت به من به عنوان یک زن دارند.	۲۰/۲	۳۸/۶	۱۳/۲	۱۳/۴	۱۴/۳	۲/۶۲
۲	وقتی طرز فکر مردم نسبت به من منفی باشد، نیازی نمی بینم رفتار غلط خود را اصلاح کنم.	۲۲/۱	۴۱/۳	۱۳/۸	۱۰/۷	۱۱/۸	۲/۴۸
۳	وقتی هنگام شب بیرون از خانه باشم، مردم به چشم یک گناهکار به من نگاه میکنند.	۱۴/۷	۲۸/۷	۱۹/۲	۲۲/۷	۱۴/۷	۲/۹۴
۴	وقتی زیاد در جامعه حضور داشته باشم، مردم دید خوبی نسبت به من ندارند.	۱۳/۶	۳۴/۳	۱۵/۷	۲۳/۸	۱۲/۴	۲/۸۷
۵	حضور من در بیرون از خانه موجب قطع شدن رابطه دوستان و آشنایان با من میشود.	۱۹/۴	۴۴/۴	۱۲/۸	۱۵/۱	۸/۱	۲/۴۷
۶	افراد جامعه من را یک انسان لایق تلقی نمی کنند.	۲۴/۲	۴۲/۱	۱۹/۴	۹/۳	۴/۸	۲/۲۸
۷	جامعه با من، بر اساس تصورات نادرست رفتار می کند.	۱۶/۹	۳۶/۸	۲۰/۲	۱۲/۸	۱۲/۸	۲/۶۷

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

شاخصهای پراکندگی متغیر فشارهای روحی و روانی	میانگین	خطای استاندارد	انحراف معیار	واریانس	چولگی	کشیدگی
	۱۸/۳۳	۰/۲۹۳	۶/۴۴	۴۱/۵۲	۰/۴۵۹	-۰/۳۹۹

 

 

نتایج جدول ۴-۲۴ نشان می دهد که بالاترین میزان احساس بدنامی از سوی پاسخگویان مربوط به گویه ۳ (وقتی هنگام شب بیرون از خانه باشم، مردم به چشم یک گناهکار به من نگاه میکنند) می باشد و کمترین میزان احساس بدنامی از سوی پاسخگویان مربوط به گویه۶ (افراد جامعه من را یک انسان لایق تلقی نمی کنند) میباشد. متوسط نمره احساس بدنامی بین ۲/۲۸ تا ۲/۹۴ در نوسان میباشد. میانگین  میزان احساس بدنامی در این مطالعه ۱۸/۳۳ است و میزان انحراف معیار آن ۴۴/۶ است. با توجه به مقدار کشیدگی و چولگی که در جدول مشخص شده و در بازه (۲- ، ۲) می باشد مشخص می گردد که داده ها از توزیع نرمالی برخوردارند

 

 

 

نمودار ۴-۱۱٫ توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب میزان احساس بدنامی

 

نمودار شماره ۴-۱۱ نشان می دهد که اظهارات پاسخگویان در رابطه با اینکه تا چه میزان احساس بدنامی می کنند اینگونه بوده است که ۱۳/۲ درصد بالا، ۴۲/۶ درصد متوسط، ۴۴/۲درصد پایین. که بالاترین میزان مربوط به کسانی بود که اظهار داشتند پایین و کمترین میزان مربوط به کسانی بود که اظهار داشتند به میزان بالایی احساس بدنامی می کنند.

 

 

 

 

 

 

 

۴-۲-۱۸٫ تن آرایی

 

جدول ۴-۲۵٫ توزیع پاسخ های پاسخگویان به طیف ارزیابی تن آرایی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

شماره	گویه	کاملامخالفم		مخالفم	بینظر	موافقم	کاملاموافقم	میانگین
		درصد		درصد	درصد	درصد	درصد
۱	برای بیرون رفتن از منزل آرایش می کنم.		۱۳/۶	۱۷/۸	۱۲/۲	۳۷/۸	۱۸/۴	۳/۲۹
۲	سعی می کنم همیشه اندامی متناسب داشته باشم.		۳/۵	۹/۳	۱۱/۲	۴۸/۳	۲۷/۷	۳/۸۷
۳	سعی می کنم همیشه پوستی شاداب داشته باشم.		۱/۹	۶/۸	۱۲/۶	۴۵/۷	۳۲/۶	۳/۹۹
۴	لباس هایی می پوشم که اندامم در آن نمایان باشد.		۳۵/۳	۳۵/۷	۱۱	۸/۳	۹/۵	۲/۲۰
۵	زمان زیادی را صرف نظافت، آرایش روزانه(آرایش مو، صورت، ناخن و …) برای بهبود ظاهرم می کنم.		۱۸/۸	۳۲/۲	۱۳/۸	۲۳/۸	۱۱/۲	۲/۷۶
۶	برایم مهم نیست که لوازم آرایشیم چه مارکی دارد مهم این است که همیشه آرایش داشته باشم.		۲۷/۵	۳۲/۶	۱۴/۹	۱۹	۵/۸	۲/۴۲
۷	به جراحی های پلاستیک برای زیبایی صورت و بدنم فکر می کنم.		۴۰/۷	۳۲	۹/۱	۱۳/۴	۴/۸	۲/۱۰
۸	من معتقدم که داشتن اندامی زیبا موجب اعتماد به نفس بالا می شود.		۱۳	۱۷/۴	۱۳/۲	۳۳/۷	۲۲/۷	۳/۳۶
۹	حاضرم برای داشتن اندامی زیبا دست به هر کاری بزنم.		۳۸	۳۲/۹	۱۲/۶	۱۰/۵	۵/۸	۲/۱۳
۱۰	سعی میکنم لباسهایی بپوشم که جلب توجه کند.		۴۰/۵	۳۱/۶	۱۰/۷	۱۰/۱	۶/۸	۲/۱۱

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

شاخصهای پراکندگی متغیر فشارهای روحی و روانی	میانگین	خطای استاندارد	انحراف معیار	واریانس	چولگی	کشیدگی
	۲۸/۲۲	۰/۳۴	۷/۵۳	۵۶/۷۹	۰/۰۶۲	-۰/۳۵۸

 

 

با توجه به جدول شماره ۴-۲۵  اطلاعات مربوط به متغیر میزان تن آرایی نشان می دهد که، بالاترین میزان پاسخگویی به گویه های این متغیر مربوط به گویه ۳ (سعی می کنم همیشه پوستی شاداب داشته باشم) می باشد و کمترین میزان فشارهای روحی و روانی از سوی پاسخگویان مربوط به گویه۷ (به جراحی های پلاستیک برای زیبایی صورت و بدنم فکر می کنم) میباشد. متوسط نمره میزان تن آرایی بین ۲/۱۰  تا ۳/۹۹ در نوسان میباشد. میانگین  میزان تن آرایی در این مطالعه ۲۸/۲۲  است و میزان انحراف معیار آن  ۷/۵۳ است.

 

 

 

نمودار ۴-۱۲٫توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب میزان تن آرایی

 

 

 

 

 

۴-۲-۱۹٫نگرش زنان به حضور در اجتماع

 

جدول ۴-۲۶٫توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب نگرش به حضور در اجتماع

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

شماره	گویه	کاملامخالفم	مخالفم	بینظر	موافقم	کاملاموافقم	میانگین
		درصد	درصد	درصد	درصد	درصد
۱	حضور زنان در جامعه زمینه ساز توسعه و پیشرفت جامعه میشود.	۲/۹	۵/۴	۹/۹	۳۷/۲	۴۴/۶	۴/۱۵
۲	فعالیت زنان در جامعه موجب استحکام روابط خانوادگی می شود.	۵/۴	۱۸	۱۹/۲	۲۷/۵	۳۰	۳/۵۹
۳	حضور زنان در بیرون از خانه نفعی برای زنان ندارد.	۹/۱	۱۱/۸	۱۷/۱	۳۸/۸	۲۳/۱	۳/۵۵
۴	جامعه دید خوبی نسبت به حضور زن در بیرون از خانه ندارد.	۱۳/۴	۳۰/۲	۱۴/۵	۳۰/۴	۱۱/۶	۲/۹۶
۵	به نظر من اشتغال زن، کانون گرم خانواده را تضعیف می کند.	۱۰/۳	۳۰/۶	۱۶/۹	۲۹/۸	۱۲	۳/۰۱
۶	به نظر من حضور زنان در جامعه مانند حضور مردان ضروری است.	۴/۸	۱۵/۷	۱۷/۱	۳۲/۶	۲۹/۸	۳/۶۷
۷	اگر بخاطر حرف مردم نبود بیشتر در جامعه فعالیت می کردم تا خانه.	۲۰	۱۸/۲	۱۸	۳۵/۱	۸/۵	۲/۹۳
۸	کار خانه را به حضور و فعالیت های خارج از خانه ترجیح می دهم.	۱۹/۴	۲۸/۵	۲۲/۵	۱۹/۴	۹/۷	۲/۷۰

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

شاخصهای پراکندگی متغیر نگرش به داشتن نقش	میانگین	خطای استاندارد	انحراف معیار	واریانس	چولگی	کشیدگی
	۲۶۵۷	۰/۲۲۴	۴/۹۳۶	۲۴/۳۶۵	-۰/۰۵۵	-۰/۱۵۶

 

 

نتایج جدول ۴-۲۶ نشان می دهد که بالاترین میزان نگرش از سوی پاسخگویان مربوط به گویه ۶ (حضور زنان در جامعه زمینه ساز توسعه و پیشرفت جامعه میشود) می باشد و کمترین میزان نگرش به داشتن نقش از سوی پاسخگویان مربوط به گویه ۸ (کار خانه را به حضور و فعالیت های خارج از خانه ترجیح می دهم) میباشد. متوسط نمره نگرش به داشتن نقش  بین ۲/۷۰ تا ۴/۱۵ در نوسان میباشد. میانگین  میزان نگرش به داشتن نقش در این مطالعه ۲۷/۶۹است و میزان انحراف معیار آن ۷/۷۰ است. با توجه به مقدار کشیدگی و چولگی که در جدول مشخص شده و در بازه (۲ -، ۲) می باشد مشخص می گردد که داده ها از توزیع نرمالی برخوردارند.

 

 

 

نمودار ۴-۱۳٫ توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب نگرش زنان به حضور در اجتماع

 

 

 

 

 

۴-۲-۲۰٫ عملکرد خانواده

 

جدول ۴-۲۶٫ توزیع فراوانی  پاسخ پاسخگویان به طیف ارزیابی عملکرد خانواده

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

شماره	گویه	کاملامخالفم	مخالفم	بینظر	موافقم	کاملاموافقم	میانگین
		درصد	درصد	درصد	درصد	درصد
۱	من و همسرم گاهی برسر مسائل بی اهمیت، یک بحث و جدل جدی داریم.	۲/۱۱	۲۶	۸/۱۸	۶/۲۴	۱۹	۲/۸۷
۲	ما اکثرا مشکلات روزمره خانواده را حل می کنیم.	۲/۱	۹/۹	۱۸/۲	۴۸/۳	۲۱/۳	۳/۷۶
۳	معمولا به تصمیمات خود در مورد حل مشکلات عمل می کنیم.	۲/۳	۹/۷	۱۸/۴	۴۸/۱	۲۱/۱	۳/۷۵
۴	ما با مشکلاتی که با احساس های اعضای خانواده بازی کند، برخورد می کنیم.	۳/۱	۹/۹	۱۸/۲	۴۴/۴	۲۴/۲	۳/۷۶
۵	وقتی یکی از اعضای خانواده ام ناراحت باشد، بقیه علت آنرا می دانند.	۳/۳	۲۲/۵	۱۹/۴	۴۱/۱	۱۳/۲	۳/۳۷
۶	من و همسرم اگر از رفتاری خوشمان نیاید به همدیگر می گوییم.	۲/۵	۹/۹	۱۹/۶	۴۴/۶	۲۳/۱	۳/۷۵
۷	با یکدیگر رو راست و بی پرده هستیم.	۲/۷	۱۰/۵	۲۱/۱	۳۶/۸	۲۸/۷	۳/۷۸
۸	ما در این مورد که هر کسی در خانه چه کاری انجام دهد، گفتگو می کنیم.	۳/۷	۱۲	۲۱/۹	۴۱/۷	۲۰/۲	۳/۶۲
۹	رفت و آمد در خانواده ما معقول نیست.	۵/۸	۱۳	۲۲/۳	۴۴	۱۴/۵	۳/۴۷
۱۰	هر کدام از اعضای خانواده من در خانه وظایف و مسئولیت های خاصی برعهده دارد.	۳/۱	۲۱/۳	۱۸/۸	۴۱/۹	۱۴/۹	۳/۴۴
۱۱	در خانواده ما، وظایف خانوادگی به تساوی تقسیم نمی شود.	۹/۷	۲۶/۷	۲۲/۱	۳۳/۳	۸/۱	۳/۰۳
۱۲	گاهی خانه ما از چیزها مورد نیاز، خالی می شود.	۱۷/۸	۳۳/۹	۱۶/۵	۲۵/۸	۵/۸	۲/۶۷
۱۳	در خانه ما به آسانی می توان مقررات خانه را نقض کرد.	۷/۶	۲۱/۵	۲۰	۳۸/۸	۱۱/۶	۳/۲۴
۱۴	برای تنبیه فرزندانم، از تنبیه بدنی استفاده می کنم.	۳/۱	۱۲/۶	۲۰/۷	۳۱/۴	۳۱/۲	۳/۷۲
۱۵	در خانه ما هیچ قانون و مقرراتی وجود ندارد.	۵/۸	۱۲/۲	۱۲/۸	۴۲/۴	۲۶/۲	۳/۶۹
۱۶	ما احساسات خود را در خانه راحت و آشکار بروز می دهیم.	۱۰/۱	۱۹	۱۶/۱	۴۰/۱	۱۴/۷	۳/۳۰
۱۷	ما از ابراز محبت به یکدیگر اکراه داریم.	۶/۸	۱۴/۷	۱۷/۴	۳۹/۵	۲۰/۷	۳/۴۹
۱۸	اگر کسی در خانواده ام دجار مشکل شود، سایرین هم در گیر حل آن می شوند.	۳/۱	۱۳	۱۳/۸	۴۷/۱	۲۲/۹	۳/۷۴
۱۹	من و همسرم وقتی به یکدیگر علاقه نشان می دهیم که بتوانیم شخصا از آن بهره مند شویم.	۱۲/۸	۲۳/۶	۳۳/۷	۲۲/۵	۷/۲	۳/۸۷
۲۰	ما فقط وقتی با اعضای خانواده همراه می شویم که منافعی در بین باشد.	۵/۲	۱۲/۲	۱۸/۲	۴۱/۵	۲۲/۵	۳/۶۳
۲۱	من و همسرم کاملا همدیگر را درک می کنیم.	۷	۱۲/۸	۲۴/۲	۳۴/۷	۲۱/۳	۳/۵۰
۲۲	ما در هنگام بحران می توانیم روی حمایت بقیه اعضای خانواده حساب کنیم.	۶	۱۱	۱۴/۳	۴۵/۲	۲۳/۶	۳/۶۹
۲۳	در خانواده ما احساس های ناخوشایند زیادی وجود دارد.	۱۱/۶	۱۷/۶	۱۶/۳	۳۹	۱۵/۳	۳/۲۸
۲۴	همه اعضای خانواده من کاملا به یکدیگر اعتماد و اطمینان داریم.	۲/۵	۹/۵	۱۴	۴۶/۵	۲۷/۵	۳/۸۷
۲۵	ما در خانواده به راه های گوناگون حل مشکل فکر می کنیم.	۲/۷	۹/۳	۱۵/۳	۴۷/۷	۲۵	۳/۸۳

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

شاخصهای پراکندگی متغیر عملکرد خانواده	میانگین	خطای استاندارد	انحراف معیار	واریانس	چولگی	کشیدگی
	۸۷/۱	۰/۵۹	۱۲/۹۷	۱۶۸/۲۱	-۰/۱۰۶	۰/۰۵۴

 

 

نتایج جدول ۴-۲۷ نشان می دهد که بالاترین میزان عملکرد خانواده از سوی پاسخگویان مربوط به گویه های ۱۹ و ۲۴ (من و همسرم وقتی به یکدیگر علاقه نشان می دهیم که بتوانیم شخصا از آن بهره مند شویم، همه اعضای خانواده من کاملا به یکدیگر اعتماد و اطمینان داریم) می باشد و کمترین میزان عملکرد خانواده از سوی پاسخگویان مربوط به گویه۱۲ (گاهی خانه ما از چیزها مورد نیاز، خالی می شود) میباشد. متوسط نمره عملکرد خانواده در جامعه  بین ۲/۶۷ تا ۳/۸۷ در نوسان میباشد. بالا میانگین  میزان عملکرد خانواده در این مطالعه ۸۷/۱۲  است و میزان انحراف معیار آن  ۱۲/۹۷ است. با توجه به مقدار کشیدگی و چولگی که در جدول مشخص شده و در بازه (۲ ، ۲) می باشد مشخص می گردد که داده ها از توزیع نرمالی برخوردارند.

 

نمودار۴-۱۹٫ توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب میزان عملکرد خانواده

 

۴-۳- تحلیل استنباطی

 

۴-۳-۱٫ آزمون متغیرهای زمینه ای

 

۴-۳-۱-۱٫ وضعیت تاهل و عملکرد خانواده

 

به منظور تعیین رابطه بین وظعیت تأهل و عملکرد خانواده از آزمون F  استفاده شده است که نتایج آن در جدول زیر نشان داده شده است:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

متغیر	ابعاد	میانگین	انحراف معیار	میانگین مجذورات بین گروه	میانگین مجذورات درون­گروه	F	Sig
وضعیت تأهل و عملکرد خانواده	متاهل	۸۲/۸۷	۱۲/۱۳	۷۲۴/۱۷۲۵	۳۰۹/۷۴۴۸۵	۲۰۱/۵	۰۰۰/
	همسر فوت شده	۵۰/۸۴	۱۹/۷
	مطلقه	۲۷/۷۹	۳۵/۱۳

جدول۴-۲۸٫ خروجی آزمون F جهت مقایسه عملکرد خانواده و وضعیت تأهل

 

برای بررسی رابطه بین وضعیت تأهل و عملکرد خانواده از آزمون تحلیل واریانس استفاده شد. طبق یافته های جدول، بین وضعیت تأهل و عملکرد خانواده در سطح معناداری کمتر از ۰۵/۰ رابطه وجود دارد. در واقع عملکرد خانواده در بین زنان متأهل بالاتر است.

 

 

 

۴-۳-۱-۲٫ وضعیت اشتغال و عملکرد خانوده

 

به منظور تعیی رابطه بین وضعیت اشتغال و عملکرد خانواده از آزمون تی استفاده شده است که نتایج آن در جدول زیر نشان داده شده است:

 

جدول۴-۲۹٫خروجی آزمون تی جهت مقایسه وضعیت اشتغال و عملکرد خانواده

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

متغیر		میانگین	انحراف معیار	T	درجه آزادی	سطح معناداری
وضعیت اشتغال	خانه دار	۶۰/۸۷	۱۷/۱۲	۸۵۵/۰	۴۷۴	۳/۰
	شاغل	۴۹/۸۶	۴۱/۱۴

برای بررسی رابطه بین وضعیت اشتغال و عملکرد خانواده از آزمون تی برای نمونه های مستقل استفاده شد. طبق یافته های جدول، بین وضعیت اشتغال و عملکرد خانواده با توجه به سطح معنا داری بیش از ۰۵/۰ این رابطه معنادار نشده است.

 

۴-۳-۱-۳٫ پایگاه اقتصادی اجتماعی و عملکرد خانواده

 

به منظور تعیین رابطه بین پایگاه اقتصادی و اجتماعی با عملکرد خانواده از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شده است که نتایج آن در جدول زیر نشان داده شده است:

 

جدول ۴-۲۹٫آزمون همبستگی بین متغیر پایگاه اقتصادی اجتماعی و عملکرد خانوداه

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

متغیر وابسته (عملکرد خانواده و ابعاد آن)

حل مشکل

ارتباط

نقش ها

کنترل رفتار

واکنش عاطفی

عملکرد خانواده

r

sig

R

sig

r

sig

r

sig

r

sig

r

Sig

پایگاه اقتصادی و اجتماعی

۷۴۵/۰

۰/۰۰۰

۰/۶۷۹

۰/۰۰۰

۷۲/۰

۰۰۰/.

۶۶/۰

۰۰/۰

۶۲/۰

۰۰/۰

۱۳۷/۰

۰۰۰/۰

همان طور که در جدول ۴-۲۹ آمده است سطح معناداری آزمون پیرسون ۰۰۰/۰ می باشد که حکایت از وجود همبستگی معنادار (در سح ۰/۰۰۰) و مثبت بین متغیر پایگاه اقتصادی- اجتماعی و عملکرد خانواده دارد. به عبارت واضح تر هر چه پایگاه اقتصادی- اجتماعی پاسخگویان بالاتر باشد، میزان عملکرد خانوداه نیز درست تر است. در سایر ستون های جدول، همبستگی بین پایگاه اقتصادی- اجتماعی با همه ابعاد عملکرد خانواده آورده شده است که نشان می دهد متغیر پایگاه اقتصادی- اجتماعی با همه ابعاد عملکرد خانواده دارای رابطه معنادار می باشد.

 

 

 

 

 

 

 

۴-۳-۲٫ آزمون فرضیه ها

 

۴-۳-۲-۱٫ زمان ایفای نقش با عملکرد خانواده

 

فرضیه اول:«بین زمان ایفای نقش زنان در جامعه و عملکرد خانواده رابطه وجود دارد »

 

به منظور تعیین رابطه بین زمان ایفای نقش و عملکرد خانواده از آزمون تحلیل واریانس دو طرفه (F) استفاده شده است که نتایج آن در جدول زیر نشان داده شده است:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

متغیر	ابعاد	میانگین	انحراف معیار	میانگین مجذورات بین گروه	میانگین مجذورات درون­گروه	F	Sig
زمان  ایفای نقش	صبح تا ظهر	۸۶/۳۰	۱۲/۸۶	۸۳۳/۲۰۷	۷۳۹۱۵/۳۱۳	۲/۵۳۱	۰/۰۸
	بعدازظهر و عصر	۸۶/۸۵	۱۳/۴۴
	غروب تا آخر شب	۸۹/۹۶	۱۲/۳۶
	کل	۸۷/۱۰	۱۲/۸۷

جدول۴-۳۰: آزمون همبستگی بین زمان ایفای نقش زنان در جامعه با عملکرد خانواده

 

 

 

همانطور که در جدول ۴-۳۰ مشاهده می شود برای بررسی رابطه بین زمان ایفای نقش زنان در جامعه و عملکرد خانواده از آزمون تحلیل واریانس استفاده شده است. با توجه به جدول بین زمان ایفای نقش زنان در جامعه و عملکرد خانواده با توجه به سطح معناداری بیشتر از ۰۵/۰ معنادار نشده است. بنابراین فرضیه اول مبتنی بر: رابطه بین زمان ایفای نقش زنان در جامعه و عملکرد خانواده رابطه وجود ندارد و فرضیه دوم تایید نمی شود.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

۴-۳-۲-۲: مدت زمان ایفای نقش و عملکرد خانواده

 

فرضیه دوم: «بین مدت زمان حضور زنان در جامعه و عملکرد خانواده رابطه وجود دارد».

 

به منظور تعیین رابطه بین مدت زمان حضور زنان در جامعه و عملکرد خانواده از آزمون تحلیل واریانس دو طرفه (F) استفاده شده است که نتایج آن در جدول زیر نشان داده شده است:

 

 

 

جدول۴-۳۱: آزمون همبستگی بین مدت زمان ایفای نقش زنان در جامعه با عملکرد خانواده

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

متغیر	ابعاد	میانگین	انحراف معیار	میانگین مجذورات بین گروه	میانگین مجذورات درون­گروه	F	Sig
ساعات حضور زنان در اجتماع و عملکرد خانواده	اصلا	۸۵/۶۲	۱۳/۷۳	۵۰۷/۶۸۸	۷۸۴۴۵/۶۷۱	۰/۷۵۹	۰/۵
	کمتر از ۱ ساعت	۸۷/۶۳	۱۲/۱۵
	۱ تا ۳ ساعت	۸۷/۱۹	۱۳/۳۴
	۳ تا ۵ ساعت	۸۹/۱۲	۱۰/۹۳
	بیش از ۵ ساعت	۸۶/۱۵	۱۳/۴۶

همانطور که در جدول ۴-۳۱ مشاهده می شود برای بررسی رابطه بین مدت زمان ایفای نقش زنان در جامعه و عملکرد خانواده از آزمون تحلیل واریانس استفاده شده است. با توجه به جدول بین زمان ایفای نقش زنان در جامعه و عملکرد خانواده با توجه به سطح معناداری بیشتر از ۰۵/۰ معنادار نشده است. بنابراین فرضیه دوم مبتنی بر: رابطه بین زمان ایفای نقش زنان در جامعه و عملکرد خانواده رابطه وجود ندارد و فرضیه دوم تایید نمی شود.

 

 

 

 

 

 

 

۴-۳-۲-۳٫ تعدد نقش و عملکرد خانواده

 

فرضیه سوم:«بین تعدد نقش زنان در جامعه و عملکرد خانواده رابطه وجود دارد».

 

به منظور تعیین رابطه بین انواع نقش و عملکرد خانواده از آزمون تحلیل واریانس استفاده شده است که نتایج آن در جدول زیر نشان داده شده است:

 

جدول۴-۳۲: آزمون همبستگی بین تعدد نقش زنان در جامعه و عملکرد خانواده

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

متغیر	ابعاد	میانگین	انحراف معیار	میانگین مجذورات بین گروه	میانگین مجذورات درون­گروه	F	Sig
نقش اجتماعی	بالا	۸۱/۷۶	۱۲/۲۶	۸۳۶/۵۱۱	۸۰۴۱۱/۰۱۰	۲/۵۰۲	۰/۰۸
	متوسط	۸۶/۱۲	۱۲/۵۸
	پایین	۸۷/۷۲	۱۳/۰۶
نقش مذهبی	بالا	۸۶/۱۵	۱۱/۵۳	۲۳۵/۳۶۶	۸۱۰۱۲/۱۵۵	۰/۶۹۹	۰/۴
	متوسط	۸۷/۹۵	۱۲/۵۷
	پایین	۸۶/۸۰	۱۳/۹۱
نقش خانوادگی	بالا	۸۷/۹۷	۱۴/۴۱	۶۷۷/۴۳۲	۸۰۵۷۰/۰۸۹	۲/۰۲۲	۰/۱
	متوسط	۸۷/۳۷	۱۲/۲۲
	پایین	۸۴/۲۶	۱۲/۳۸
نقش مدنی	بالا	۸۶/۰۷	۱۲/۷۲	۲۳۶/۳۵۰	۸۱۰۱۱/۱۷۱	۰/۷۰۲	۰/۴
	متوسط	۸۸/۳۰	۱۲/۸۶
	پایین	۸۶/۸۷	۱۳/۰۵
نقش شغلی	بالا	۸۳/۳۳	۱۵/۰۸	۷۹۹/۹۷۳	۸۰۴۴۷/۵۴۸	۲/۳۹۲	۰/۰۹
	متوسط	۸۶/۴۸	۱۲/۷۳
	پایین	۸۷/۸۶	۱۲/۷۲
نقش تفریحی	بالا	۸۵/۵۰	۱۰/۵۲	۳۱۰/۹۵۶	۸۰۹۳۶/۵۶۵	۰/۹۲۴	۰/۳
	متوسط	۸۶/۳۶	۱۳/۷۱
	پایین	۸۷/۸۰	۱۲/۶۹

 

همانطور که در جدول ۴-۳۲ مشاهده می شود برای بررسی رابطه بین تعدد نقش زنان در جامعه و عملکرد خانواده از آزمون تحلیل واریانس استفاده شده است. با توجه به جدول بین تعدد نقش زنان در جامعه و عملکرد خانواده با توجه به سطح معناداری بیشتر از ۰۵/۰ معنادار نشده