۴-۲ ) شیوه های کلاهبرداری با استفاده از اسناد هویتی جعلی

الف ) کلاهبرداری از طریق افتتاح شرکت های واهی

یکی از شگردهایی که مجرمین کلاهبرداری در ارتکاب آن از اسناد هویتی جعلی استفاده می‌نمایند ، افتتاح شرکت های واهی برای اغفال مردم است . با این توضیح که تحت عنوان فعالیت های اقتصادی از قبیل فروش قسطی اتومبیل و یا شرکت های مضاربه ای اقدام به تاسیس شرکت نموده و برای آنکه بتوانند فعالیت اولیه شرکت را به صورت قانونی شکل دهند ، مراحل اولیه تاسیس شرکت که همانا ثبت آن ، اخذ تاییدیه صنفی ، تهیه محل شرکت که معمولاً بصورت اجاره ای است و تهیه و پخش آگهی های تبلیغاتی و سایر امور را از مجاری قانونی تعقیب نموده و تکیل می‌نمایند و طبق برنامه ای که دارند برای اینکه در آینده ردپایی از خود باقی نگذارند در این مراحل از مدارک هویتی جعلی استفاده نموده و خود را با هویت مجعول معرفی می‌کنند و پس از شروع فعالیت های شرکت و اخذ وجه و مال ، محل استقرار شرکت را تخلیه نموده و متواری میشوند .

امروزه در وضعیت اقتصادی فعلی جامعه ، استفاده از این شگردها مکرراً مشاهده می‌گردد . فعالیت هایی تحت عنوان پیش فروش مسکن و یا فروش اقساطی خودرو و یا فعالیت تحت پوشش شرکتهای مضاربه ای از جمله این موارد است که عمدتاً با توسل به اسناد جعلی شکل گرفته و تحقق می‌یابند و مال باختگان در پیگیری سوابق دادخواهی خود بخاطر جعلی بودن مدارک هویتی اشخاص کلاه بردار نمی‌توانند سر نخی را جهت شناسایی آنها ارائه نمایند .

ب ) افتتاح حساب های بانکی برای کلاهبرداری

طبق عرف بانکی کشور ، مهمترین اقدام در افتتاح حساب های جاری بانکی و به دنبال آن تحویل دسته چک ، احراز هویت فرد با استفاده از مدارک شناسایی وی می‌باشد که در اقدامات بعدی ، از سوی بانک ها ، اسامی‌داوطلبان افتتاح حساب جاری از بانک مرکزی نیز استعلام می‌گردد . البته اقدامات موازی دیگری نیز در این زمینه به عمل می‌آید که از آن جمله می‌توان به اخد ضامن یا معرف نیز اشاره نمود . لیکن مهمترین اقدام همین احراز هویت فرد است .

از شگردهای کلاهبرداری شیوه ای است که در افتتاح حساب جاری وجود دارد . به این نحو که فردی که قصد کلاهبرداری دارد و شگرد خود را با دریافت دسته چک و خرج کردن آن در بازار می‌داند . با استفاده از سند هویتی جعلی ( عمدتاً شناسنامه ) به بانک مراجعه و درخواست افتتاح حساب می‌نماید و خود را با هویت جعلی معرفی نموده و آدرس و محل سکونت یا کسب خود را نیز به دروغ و به صورت غیرواقعی در سوابق بانک درج می‌نماید . پس از دریافت دسته چک ، با حضور در صنوف مختلف بازار و با ترفندهای گوناگونی اجناس مختلفی را در قبال ارائه چک خریداری و تصرف می‌کند . دارنده چک که برای وصول به بانک مراجعه می‌نماید با عدم موجودی مواجه بوده و در صورت مراجعه به آدرس موجود در بانک نیز نتیجه ای کسب نخواهد کرد . دادخواهی و شکایت مال باختگان که با این شیوه از آنها کلاهبرداری شده است معمولاً موفقیتی به همراه ندارد .

ج ) جعل عنوان با مدرک شناسایی غیرواقعی و اخذ مال از طریق آن ( اخاذی تحت پوشش مامور دولت )

از شیوه های متعددی که به وفور با آن برخورد می‌شود ، جعل عنوان با استفاده از مدارک شناسایی تقلبی و اخذ مال و وجه از این طریق است . سوابق گوناگون موجود در دوایر مختلف اداره آگاهی ، نشان از فعالیت گسترده مجرمین حرفه ای می‌باشد که با جعل مدارک شناسایی ارگانهای امنیتی ، اطلاعاتی و انتظامی‌و معرفی خود به عنوان مامور به صور مختلف اقدام به اخاذی می‌نمایند . این گروه از مجرمین با شناسایی سوژه ها و تعقیب آنها که معمولاً حامل پول یا وجه نقد می‌باشند ، تحت عنوان مامور آنها را متوقف ساخته و با ارائه مدارک شناسایی جعلی از آن ها می‌خواهند که محتویات جیب یا وسایل همراه خود را بروز دهند . سوژه به اطمینان اینکه با مامورین دولتی مواجه میباشد و حتی کارت شناسایی آنها را نیز رویت نموده است ، صادقانه همکاری نموده و پول و اموال همراه خود را به آنها تقدیم می‌نمایند . تبهکاران ، پس از دریافت اموال سوژه ، از وی می‌خواهند که به منظور بررسی بیشتر و دریافت وسایلش به واحد انتظامی‌یا امنیتی مراجعه نمایند که با حضور فرد مال باخته در مرجع ذکر شده مشخص می‌شود که افرادی که خود را مامور معرفی کرده اند ، مجرمینی می‌باشند که با این شیوه اموال او را از دستش خارج ساخته اند .

در این زمینه ، می‌توان به اعمال مجرمانه طایفه فیوج[۱] که در ابعاد وسیع و به شیوه های پیچیده و بصورت بین المللی مرتکب اخاذی های گوناگون می‌شوند ، اشاره نمود .

[۱] از تبهکاران حرفه ای و بین المللی هستند که با ترفندهای مختلف مانند معرفی خود به عنوان تبعه خارجی اقدام به ارتکاب جرم می‌نمایند و در اقدامات مجرمانه خود از اعضای خانواده و بستگان دور و نزدیک نیز استفاده می‌نمایند .