دول شماره 4-4 توزیع فراوانی مطلق پاسخ­گویان بر حسب وضعیت تأهل
74
جدول شماره 4-5 توزیع فراوانی درآمد خانوار پاسخ­گویان در هر ماه ( بر حسب هزار تومان)
74
جدول شماره 4-6 توزیع فراوانی هزینه خانوار پاسخ­گویان در هر ماه ( بر حسب هزار تومان)
75
جدول 4-7 توزیع درصدی درجه عضویت پاسخ­گویان در زیر مجموعه اعتماد بین شخصی
77
جدول شماره 4- 8 توزیع درصدی درجه عضویت پاسخ­گویان در زیر مجموعه اعتماد نهادی
79
جدول شماره 4- 9 توزیع درصدی درجه عضویت پاسخ­گویان در زیر مجموعه اعتماد سیاسی نخبگان سیاسی
80
جدول شماره 4-10توزیع درصدی درجه عضویت پاسخ­گویان در زیر مجموعه احساس پاسخ­گویی مسئولین دولتی
81
جدول شماره 4-11 توزیع درصدی درجه عضویت پاسخ­گویان در زیر مجموعه احساس قدرت سیاسی
83
جدول شماره 4-12 توزیع درصدی درجه عضویت پاسخ­گویان در زیر مجموعه احساس امنیت سیاسی
84
جدول شماره 4- 13 توزیع درصدی درجه عضویت پاسخ­گویان در زیر مجموعه حمایت از آزادی بیان
86
جدول شماره 4- 14 توزیع درصدی درجه عضویت پاسخ­گویان در زیر مجموعه تساهل و مدار
87
جدول شماره 4- 15 توزیع درجه عضویت پاسخ­گویان در زیر مجموعه احترام به حقوق شهروندی
89
جدول شماره 4-16 مقایسه توزیع درصدی درجه عضویت پاسخ­گویان در مجموعه  فرهنگ سیاسی
90
جدول شماره 5-1 شاخص­های فرهنگ سیاسی نخبگان سیاسی ایران
92
جدول شماره 5-2 میانگین­های فازی شاخص­های فرهنگ سیاسی نخبگان سیاسی
93
                                                                                                                   جدول شماره 5-3 تقسیم­بندی شاخص­های فرهنگ سیاسی نخبگان سیاسی
94
فهرست شکل­ها
صفحه
شکل شماره 1- 1-  روابط تأثیر­گذاری بین شاه و نخبگان سیاسی
4
شکل شماره 2 -1 دستگاه مفهومی پژوهش
47
 

 

 

 

فصل اول

موضوع تحقیق

در این فصل ابتدا به بیان مسأله و بررسی پژوهش­های پیشین پرداخته شده است و در ادامه ضرورت علمی و اجتماعی انجام این پژوهش، اهداف آن و سؤالات علمی مورد بحث قرار گرفته است.

بیان مسأله

جامعه ایران یکی از جوامع در حال توسعه است، سال­هاست ایرانیان خواهان آزادی و عدالت در جامعه خود هستند، این خواسته را می­توان در رخداد­های سیاسی- اجتماعی ایران به وضوح مشاهده کرد، از انقلاب مشروطیت گرفته تا انقلاب اسلامی تا جنبش دوم خرداد و اتفاقات اخیری که بعد از انتخابات دوره دهم ریاست جمهوری( سال 1388) افتاد؛ همه بیان­گر خواسته­های آزادی خواهانه و عدالت خواهانه مردم ایران است. در این میان نقش نخبگان سیاسی در دستیابی به توسعه سیاسی بسیار حیاتی است. اگر بخواهیم در مقام مقایسه بر­آییم اهمیت نخبگان کشورهای درحال توسعه در فرآیند توسعه سیاسی، حتی از نخبگان کشورهای توسعه یافته نیز بیشتر است؛ اغلب این کشورها در شرایطی به دوران مدرن وارد شده­اند که فاقد امکانات داخلی در همراهی با این فرآیند بودند. چنین نقصان­هایی، نخبگان سیاسی این کشورها را با فشار­های مضاعفی برای تغییرات داخلی و هماهنگی با این فرآیند که بعد جهانی هم دارد مواجه کرده است. به علاوه در این گونه جوامع امکانات تغییر به ویژه از نوع فرهنگی آن تقریبا” در انحصار نخبگان سیاسی است. بنابراین بررسی فرهنگ سیاسی نخبگان در جوامع در حال توسعه بسیار حائز اهمیت است، فرهنگ سیاسی نخبگان ” با ایستارها، احساسات و الگوهای رفتاری کسانی سرو کار دارد که در درون نظام سیاسی از طریق گردش کار ویژه استخدام سیاسی به نقش­های فعّالی دست یافته­اند و بر برون­داد­های نظام تأثیری مستقیم دارند.”(لوسین پای و همکارن،161:1380)

رجوع به پژوهش­های پیشین و بررسی آن­ها، باعث می­شود که این پژوهش بتواند از مباحث نظری آن­ها الهام بگیرد و از هم پوشانی پژوهش جلوگیری کند. در این زمینه یعنی بررسی فرهنگ سیاسی نخبگان سیاسی، پژوهش­های نسبتا” کمی در ایران انجام شده است، پژوهش­های انجام شده در زمینه  فرهنگ سیاسی نخبگان در ایران را می­توان از لحاظ تاریخی به دو دسته کلی تقسیم کرد:             1- پژوهش­هایی که فرهنگ سیاسی نخبگان سیاسیِ قبل از انقلاب اسلامی را مورد بررسی قرار    داده­اند؛ زونیس (1976) ، سید امامی (1376) ،  قیصری ( 1380) و سراوانی ( 1383) را می­توان در این دسته قرار داد. 2- پژوهش­هایی که فرهنگ سیاسی نخبگان سیاسیِ بعد از انقلاب اسلامی را مورد بررسی قرار داده­اند؛ نصرتی­نژاد ( 1379)، ابراهیم آبادی ( 1384) و وردی زاده ( 1385) را هم      می­توان در دسته دوم قرار داد. هریک از این پژوهش­ها به بررسی چرایی و چگونگی فرهنگ سیاسی نخبگان سیاسی ایران پرداخته­اند. بعد از انقلاب اسلامی تغییرات عمده­ای در ساختار نخبگان سیاسی به وقوع پیوست در حالی­که پژوهش­هایی که به بررسی و نوع­شناسی فرهنگ سیاسی نخبگان ایران بعد از این زمان  پرداخته باشند، بسیار کم بوده است و باید به این نکته توجه کرد که این دسته از پژوهش­ها هم خالی از اشکال نیستند،

در این بخش تمرکز بر روی پژوهش­هایی است که در زمینه فرهنگ سیاسی نخبگان سیاسی انجام شده است، البته پژوهش­های دیگری که در زمینه فرهنگ سیاسی ایران انجام شده است هم مورد بررسی و تقسیم بندی قرار گرفته­اند که می­توان این تقسیم بندی را در پی نوشت مطالب[1] یافت(1).

این بخش با نگاهی بر کتاب  نخبگان سیاسی ایران[2]  اثر ماروین زونیس[3] (1971) آغاز شده است، این پژوهش در مورد نخبگان سیاسی ایران است که در زمان پهلوی دوم ( محمد رضا شاه ) تدوین شده است، زونیس در این کتاب فرضیه خود را این­گونه مطرح می­کند: ” در جوامعی که فرآیند­های سیاسی آن در درون ساختار­های رسمی دولت کمتر نهادینه شده است، نگرش­ها و رفتار افراد پر­قدرت، راهنمای قابل اعتمادی برای تغییر سیاسی محسوب می­شود( زونیس،8:1971). هدف پژوهش زونیس این است که می­خواهد روند رشد و توسعه سیاسی را در ایران از طریق تحلیل نقش نخبگان سیاسی بررسی کند. زونیس نخبه سیاسی را در ایران مفهومی تجربی و رفتاری می­انگارد (همان:9). و کسانی را نخبه سیاسی می­داند که هم از لحاظ سیاسی فعّال­تر و هم از قدرت سیاسی بیشتری برخوردار باشند. او3000 نخبه سیاسی را در آن زمان شناسایی می­کند که شاخص شناسایی این افراد قدرت آن­ها در تصمیم­گیری­های 

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...